Küresel piyasalar, artan ticari gerginliklerle negatif seyrediyor
Küresel piyasalarda, Çin ile ABD arasında artan ticari gerginliklerle negatif bir seyir izleniyor.

İstanbul
ABD Başkanı Donald Trump, geçen hafta, 1 Kasım itibarıyla Çin'e şu anda ödediği tarifeye ek olarak yüzde 100 gümrük vergisi getireceklerini ve tüm kritik yazılımlara ihracat kontrolü uygulayacaklarını duyurdu.
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.
🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'ndeki görüşmesini iptal etmediğini ifade eden Trump, daha sonra yaptığı açıklamada Çin konusunda endişelenilmemesi gerektiğini ve her şeyin yoluna gireceğini belirtti.
Trump, "Saygıdeğer (Çin Devlet Başkanı Şi Cinping) Başkan Şi sadece kötü bir an yaşadı. O da ülkesinin bunalıma girmesini istemiyor, ben de istemiyorum. ABD Çin'e zarar vermek değil, yardım etmek istiyor." ifadelerini kullandı.
Çin, Trump'ın ek tarife tehdidine rağmen, nadir toprak elementlerinin ihracatına yönelik aldığı kontrol tedbirlerinin meşru ve uluslararası yükümlülüklerin gereği olduğunu bildirdi. Çin geçen hafta küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementleri ve üretim teknolojilerinin ihracatına yeni kısıtlamalar getirdiğini duyurmuştu.
ABD ile Çin arasındaki artan ticaret gerginliği piyasalarda risk algısının artmasına neden oldu. Trump'ın açıklamaları sonrası kripto para borsalarında sert satışlar görüldü.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası'nın ABD'nin başkenti Washington'da bu hafta düzenleneceği toplantılardan gelecek haber akışı yatırımcıların odağında bulunacak. ABD'de hükümetin kapalı kalmaya devam etmesi belirsizlik algısını artırıyor
Öte yandan, ABD'de federal çalışanların işten çıkarılmaya başlandığı bildirildi. ABD Merkez Bankası (Fed), sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranına ilişkin verilerin federal hükümetin kapanması nedeniyle planlandığı tarihte yayımlanamayacağını duyurdu.
Ayrıca ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), hükümetin kapanmasına rağmen eylül ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) 24 Ekim'de açıklanacağı bildirdi.
Ekonomik verilerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip ediliyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, faiz oranlarının düşürülmesini desteklemeye devam ettiğini ancak çelişkili ekonomik sinyaller nedeniyle temkinli olunması gerektiğini ifade etti.
St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem de iş gücü piyasasındaki zayıflamaya karşı ek faiz indirimlerine açık olduğunu ancak temkinli olunması gerektiğini aktardı. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in ekim ayında faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Jeopolitik gelişmelere bakıldığında ise Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkesin ardından Gazze Şeridi'ne yardım tırları girmeye başladı. Gazze'de varılan ateşkes mutabakatına ilişkin bugün toplanacak "Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi"nden gelecek haber akışı da takip edilecek.
Makroekonomik veri tarafında Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen tüketici güven endeksi, ekimde 55 puana gerilemesine karşın beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ekimde yüzde 4,7'den yüzde 4,6'ya gerilese de yüksek kalmaya devam etti. Uzun vadeli enflasyon beklentisi yüzde 3,7 seviyesinde sabit kaldı.
Küresel piyasalarda artan risk algısıyla, altının onsu sabah saatlerinde 4 bin 78 dolarla rekor kırdı. ABD'de enflasyon beklentilerinin gerilemesiyle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,03 seviyesine gerilerken, dolar endeksi ise yüzde 0,1 azalışla 98,9'a geriledi.
Brent petrolün varili ise yüzde 2 artışla 63,3 dolarda işlem görüyor.
New York borsası negatif seyretti
Geçen hafta cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 1,90, S&P 500 endeksi yüzde 2,71 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,56 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne pozitif başladı.
Kurumsal tarafta ise yarı iletken şirketi Qualcomm'un hisseleri, Çin'de şirket hakkında tekelleşme karşıtı düzenlemeleri ihlal ettiği şüphesiyle soruşturma başlatılmasının ardından yüzde 7,3 düştü.
Avrupa borsaları negatif seyretti
Avrupa borsalarında cuma günü negatif bir seyir izlendi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, hafta başında başbakanlık görevinden istifa eden Sebastien Lecornu'yu tekrar başbakan olarak atadı. Lecornu yeni hükümeti kurdu.
Cuma günü İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,74, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,86, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,53 ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,5 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.
Avrupa'daki siyasi gelişmelerin piyasaların yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor.
Asya borsaları sert düştü
Trump'ın açıklamalarının ardından New York borsalarındaki satış baskısı Asya piyasalarına da taşındı.
Analistler, Asya piyasalarındaki düşüşün ABD ve Çin arasındaki ticari gerilimlerin devam edeceğine dair endişeleri öne çıkarttığını söyledi.
Makroeokonomik veri tarafına bakıldığında Çin'de eylül ayına ilişkin ihracat yüzde 8,4 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ülkede ihracat ağustos ayında yüzde 4,8 artmıştı.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,3 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 3,5, Güney Kore'de Kospi endeksi ise yüzde 1,6 geriledi.
Japonya borsasında ise tatil nedeniyle işlem görülmüyor.
Yurt içinde ödemeler dengesi verileri takip edilecek
Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,06 değer kaybederek 10.720,36 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 2,9 düştü.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 yükselişle 41,8390'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,1 altında 41,8230'dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde ödemeler dengesi verilerinin takip edileceğini, yurt dışında ise veri gündeminin sakin olduğunu belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.600 ve 10.500 seviyelerinin destek, 10.900 ve 11.000 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu söyledi.
AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının ağustos ayında 5 milyar 472 milyon dolar fazla verdiğini tahmin etti. Ekonomistler, cari işlemler açığının 2025 yılında ise 21 milyar 125 milyon dolar olarak gerçekleşeceğini tahmin etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ağustos ayı cari işlemler dengesi
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.