İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Olağanüstü Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı ortak bildirisinde, İsrail'in tutumu kınanarak tüm devletler İsrail’in Filistin halkına yönelik eylemlerini sürdürmesini engellemek amacıyla mümkün olan tüm hukuki ve etkili önlemleri almaya çağırıldı.

• Bakan Fidan: (İİT Dışişleri Bakanları Toplantısı) Filistin halkının ihtiyaç duyduğu kolektif olarak devreye girmemiz

Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde düzenlenen İİT Olağanüstü Dışişleri Bakanları Toplantısının ardından ortak bildiri açıklandı.

Bildiride, İsrail'in, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırının başlamasından bu yana neredeyse iki yıl geçmesine rağmen arabulucuların uzlaşma çabalarına yanıt vermeyi reddetmesi ve inatçılığını sürdürmesinin yanı sıra Gazze'deki askeri operasyonları genişletme konusundaki ısrarı ve savaşı sona erdirme çağrılarını görmezden gelmeye devam etmesi kınandı.

Bildiride İsrail'in Filistin tarafının kabul etmesine rağmen, arabulucuların son önerisine yanıt vermeyi reddetmesi kınanarak "Bu öneri, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması, ateşkesin sağlanması ve Gazze'deki insani felaketi gidermek için acil insani yardımın etkin bir şekilde ulaştırılması için önemli ve hayati bir anlaşma ile sonuçlanacaktı." ifadelerine yer verildi.

Bildiride, bu önerinin ABD'nin bu konuda daha önce ortaya koyduğu önerilerle uyumlu olduğu kaydedilerek, "Savaşın sona erdirilmesi ve tüm rehinelerin istisnasız olarak serbest bırakılması için zemin hazırlayacaktı." denildi.

Bu bağlamda, devam eden savaştan ve barış girişimlerinin kasıtlı olarak göz ardı edilmesinden İsrail'in tamamen sorumlu tutulduğu aktarılan bildiride, bu durumun insani felaketin kötüleşmesine, rehinelerin ve esirlerin devam eden gözaltında tutulmasına ve sivillerin temel insani yardımdan mahrum bırakılmasına yol açtığı kaydedildi.

Bildiride, devletlerin, Birleşmiş Milletler (BM) mekanizmalarıyla tam işbirliği içinde ve uluslararası hukuka uygun olarak, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukayı sona erdirmek ve acil ihtiyaç içindeki Filistin halkına insani yardımın ulaşmasını sağlamak için etkili yasal ve pratik önlemleri derhal almasının önemi vurgulandı.

İsrail'e karşı etkili önlemler alınması çağrısı

Sözde "Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın faaliyetleri de dahil olmak üzere işgalin araçları olarak kullanılan kuruluşların, insani yardımı kısıtlamak veya manipüle etmek için kullanılmasının şiddetle kınandığı bildiride, bunun Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkına karşı kıtlık ve soykırımı sürdürmek için İsrail'in kullandığı bir tuzak ve suç aracı olarak görüldüğü ve bu kurumu ve liderlerini soykırım suçuna ortak olarak değerlendirildiği belirtildi.

Bildiride, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun sözde "Büyük İsrail Vizyonu" ile ilgili "sorumsuz ve küstahça" açıklamalarının en şiddetli şekilde kınandığı belirtilirken, "Bu açıklamalar, devletlerin egemenliğine karşı aşırıcı söylemlerin, kışkırtmanın ve saldırganlığın bir uzantısıdır ve uluslararası hukuku ve BM Şartını ihlal etmektedir. Bunlar, bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliği ciddi şekilde tehdit etmekte." ifadeleri kullanıldı.

"Bu açıklamaların işgalci güç olarak İsrail'in uluslararası yükümlülüklerinden kaçınmak, Filistin halkının meşru haklarını reddetmeye ve ihlal etmeye devam etmek ve işgal altındaki Filistin topraklarını ilhak etmek için yaptığı çabaların bir parçasıdır." denilen bildiride, bu eylemlerin bölgesel ve uluslararası güvenlik ve istikrar üzerinde yaratabileceği olası etkiler konusunda uyarıda bulunuldu.

Bildiride, "İşgal altındaki Kudüs'ün sözde E1 bölgesinde" 3 bin 400 adet yasa dışı yerleşim biriminin yakın zamanda onaylanması şiddetle kınanarak, bunun işgal altındaki Filistin topraklarının coğrafi ve demografik yapısını değiştirmeye yönelik yasa dışı bir girişim olarak değerlendirildiği belirtildi.

Bu eylemin, iki devletli çözümün olasılığını zayıflattığı vurgulanan bildiride, uluslararası hukuk, BM kararları ve Uluslararası Adalet Divanı'nın ilgili danışma görüşü uyarınca yasadışı kabul edilen İsrail işgali ve sömürge yerleşimlerinin sona erdirilmesi için çalışmanın gerekli olduğunun altı çizildi.

Bildiride, "işgal altındaki Kudüs" de dahil olmak üzere Batı Şeria'da İsrail işgal güçlerinin koruması altındaki aşırılıkçı yerleşimcilerin terör faaliyetlerinin tırmanmasının tehlikesine karşı uyarıda bulunularak, yerleşimcileri suçlarından sorumlu tutmak için gerekli adımların atılması gerektiği vurgulandı.

Tüm devletleri, İsrail’in Filistin halkına yönelik eylemlerini sürdürmesini engellemek amacıyla mümkün olan tüm hukuki ve etkili önlemleri almaya çağıran bildiride, buna, İsrail'in cezasız kalmasını sona erdirme çabalarını destekleme, ihlal ve suçlarından sorumlu tutma, yaptırımlar uygulama, silah, mühimmat ve çift kullanımlı malzemeler dahil askeri malzemelerin tedarikini, transferini veya geçişini askıya alma, diplomatik ve ekonomik ilişkileri gözden geçirme ve İsrail'e karşı hukuki girişimlerde bulunmanın dahil olduğu vurgulandı.

İsrail'in üyelik şartlarını açıkça ihlal etmesi ve BM kararlarını sürekli olarak göz ardı etmesi göz önüne alındığında, İsrail'in BM üyeliğinin BM Şartı ile uyumlu olup olmadığını daha ayrıntılı olarak incelemeleri konusunda İİT ülkelerinin teşvik edildiği bildiride, İsrail'in BM üyeliğinin askıya alınması hususunda çabaların koordine edilmesi gerektiği belirtildi.

Bildiride, İİT'ye üye olmayan ülkeler ve bölgesel uluslararası örgütler için, İİT Grubu kurulmasına ilişkin 51/9L.O. sayılı karar göz önünde bulundurularak, İİT Grubunun, Filistin meselesine ilişkin İslam Zirvesi ve Dışişleri Bakanları Konseyi kararları uyarınca kendisine tevdi edilen görevlerin uygulanmasına yönelik çabaların sürdürülmesi hususunda görevlendirileceği belirtildi.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Olağanüstü Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı ortak bildirisinde, İsrail'in Gazze ve ateşkes görüşmeleri konusundaki yaklaşımının acil bir çözüme ulaşma şansını, bölgenin güvenliğini ve istikrarını daha fazla tehlikeye attığı belirtilerek, uluslararası topluma Gazze'ye insani ve gıda yardımı sağlanması çağrısı yapıldı.

Bildiride, İsrail'in Gazze Şeridi üzerinde "tam işgal" ve askeri kontrol uygulamaya yönelik planlarının ve Filistin halkını zorla yerinden etme amacıyla yapılan her türlü girişimin niteliği ne olursa olsun "şiddetle reddedildiği ve kınandığı" vurgulanarak, "Bu eylem tehlikeli ve kabul edilemez bir tırmanma, yasa dışı işgali pekiştirme girişimi ve zorla bir gerçeği dayatma aracı olarak değerlendirilmekte." ifadelerine yer verildi.

Bu tür yasa dışı eylemlerin bölgesel ve uluslararası barışı ve güvenliği tehdit ettiği ve uluslararası insancıl hukuk ve insan hakları hukukunun yanı sıra uluslararası meşruiyete sahip ilgili kararlar ile Uluslararası Adalet Divanı tarafından verilen danışma görüşü ve geçici tedbirler de dahil uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğu ifade edilen bildiride şu ifadelere yer verildi:

"İşgalci güç İsrail'in işlediği tüm suçlar, saldırganlık, soykırım, etnik temizlik, yıkım, Gazze Şeridi'nin yasa dışı ablukası, açlığı bir savaş silahı olarak kullanmak, diğer sömürgeci yerleşim politikaları ve yerleşimci terörizmi eylemleri, aşırılıkçı yerleşimcilerin faaliyetleri, arazi müsaderesi, ev yıkımları, Müslüman ve Hristiyan kutsal mekanlarına yönelik tekrarlanan saldırılar ve Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'daki Filistin topraklarını ilhak etme girişimleri, uluslararası ceza hukuku kapsamında hesap verilmesini gerektiren savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı suçlardır."

Bildiride, "işgalci güç" olan İsrail'in 1948 Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanı'na sunulan davanın önemi ve işgalci güç olan İsrail'in Filistin Devleti'nde işlediği ve işlemeye devam ettiği soykırım eylemlerinden sorumlu tutulmasını sağlamak amacıyla Uluslararası Adalet Divanı'nın danışma görüşüne ilişkin gerekli takip eylemlerinin önemi teyit edildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) eylül ayında yapılacak BM Genel Kurulu toplantıları sırasında İsrail'in Filistin halkına yönelik saldırıları konusunda özel bir oturum düzenleme çağrısı yer alan bildiride, Güvenlik Konseyi'ndeki İİT üye devletlerinin delegasyonlarının bu konuda Filistin Devleti ile koordinasyon içinde olması gerektiğine dikkat çekildi.

İsrail, Gazze'de yaşananlardan tamamen sorumlu

Bildiride, "İsrail işgal güçlerinin" Gazze Şeridi'nde gıda tedarik zincirlerinin, su tesislerinin ve tıbbi hizmetlerin tahrip edilmesi dahil olmak üzere sivil altyapıyı kasıtlı ve sistematik olarak hedef alması şiddetle kınanarak, bu durumun kıtlığın patlak vermesine ve insan eliyle yaratılmış bir insani felakete doğrudan katkıda bulunduğu belirtildi.

Uluslararası hukuk, adalet ve insan onuru ilkeleri uyarınca acil ve engelsiz insani yardımın sağlanabilmesi için tüm askeri operasyonların derhal durdurulması ve ablukanın tam ve koşulsuz olarak kaldırılmasının talep edildiği bildiride, "işgalci güç olarak İsrail'in" Gazze Şeridi'nde yaşanan "soykırım, eşi görülmemiş insani felaket ve kıtlıktan" tamamen sorumlu olduğu ifade edildi.

Bildiride, İsrail'in tüm sınır geçişlerini açması ve Gazze Şeridi'ne yeterli gıda, ilaç ve yakıt dahil olmak üzere insani yardımın engelsiz ve koşulsuz olarak girmesine acilen izin vermesi ve yardım kuruluşları ile uluslararası insani yardım kuruluşlarının, özellikle BM Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) serbestçe faaliyet gösterebilmesinin talep edilmesinin yanı sıra uluslararası insani hukuk, uluslararası insan hakları hukuku ve ilgili BM kararlarına uyulması talep edildi.

Mısır, Katar ve ABD tarafından yürütülen ve esir değişimi için anlaşmaya ulaşmayı amaçlayan acil ve kapsamlı ateşkes çabalarının desteklendiği belirtilen bildiride, bu yaklaşımın acıyı hafifletmek ve nihayetinde İsrail'in saldırganlığını sona erdirmek için çok önemli olduğu ifade edildi.

Ayrıca bildiride bu yaklaşımın, yerinden edilen insanların evlerine veya "evlerinden geriye kalanlara" dönmelerini kolaylaştırmasına, "İsrail işgal güçlerinin" Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesini sağlamasına ve bölgedeki yardım ve yeniden inşa için Arap-İslam planının uygulanmasına yönelik Kahire'de düzenlenecek yeniden inşa konferansının zeminini hazırlamasına yönelik olduğu kaydedildi.

İsrail'in yaklaşımı çözüme ulaşma şansını zedeliyor

Bildiride, İsrail'in gerilimi tırmandırıcı bir yaklaşım izlemesinin, acil bir çözüme ulaşma şansını zedelediği ve bölgenin güvenliğini ve istikrarını daha fazla tehlikeye attığı teyit edilerek, bu tür politikalara son vermek ve İsrail'i daha önce ortaya koyduğu teklifleri ele alan arabuluculara yanıt vermeye mecbur etmek için uluslararası topluma yasal ve insani yükümlülüklerini yerine getirme çağrısında bulunuldu.

Ayrıca bildiride, İsrail'in eylemlerinin ve yaklaşımının, bölgeyi istikrarsızlık durumuna sürüklediği, bölgede kapsamlı barışın sağlanmasının temellerine ve şansına zarar verdiği ve bu bağlamdaki girişimlere veya yaklaşımlara zarar verdiği teyit edildi.

Uluslararası toplum Gazze'deki kıtlık konusunda harekete geçmeli

Bildiride, BM tarafından Gazze'de meydana gelen kıtlık konusunda ilk kez kabul edilen Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC) hükümlerine sorumlu şekilde yaklaşılmasının önemi ve gerekliliği vurgulandı.

Gazze'deki kıtlığın meydana gelmesi suçundan ve sonuçlarından tamamen ve doğrudan İsrail işgalinin sorumlu tutulduğu bildiride, uluslararası topluma derhal eyleme geçmesi ve Gazze Şeridi'ne acil yeterli ve kesintisiz insani ve gıda yardımı sağlanması için tüm uluslararası acil mekanizmaların işlevsel hale getirilmesi çağrısında bulunuldu.

Bildiride, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı aç bırakma ve abluka suçlarının Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne sevk edilmesi gerektiği vurgulandı.

Gazze Şeridi'nde son zamanlarda gazetecilerin ve medya çalışanlarının öldürülmesi şiddetle kınanan bildiride, bu eylemlerin savaş suçu ve basın özgürlüğüne yönelik bir saldırı olduğu vurgulandı.

"Bu, işgalci güç olan İsrail'in, Kudüs dahil olmak üzere işgal altındaki Filistin topraklarındaki medya ve medya çalışanlarına karşı sistematik olarak işlediği bir dizi ihlalin parçasıdır." ifadelerine yer verilen bildiride, bu ihlallerin, 238 gazetecinin ölümüne yol açtığı belirtildi.

Bildiride, "İsrail, gerçeği gizlemek, günlük suçlarını örtbas etmek ve bu konuların uluslararası kamuoyuna ulaşmasını engellemek amacıyla, uluslararası medya kuruluşlarının ve muhabirlerinin Gazze Şeridi'ne girişini kısıtlamaya devam etmekte." vurgusu yapıldı.