култура и уметност

Во срцето на историскиот Пат на свилата, во Самарканд, свилените теписи сведочат за вредноста на рачната изработка

Туристите што го посетуваат Самарканд имаат можност да ги разгледаат местата каде што се произведуваат и продаваат свилени теписи и други производи од свила

Tuğba Altun  | 21.12.2025 - Обновена : 21.12.2025
Во срцето на историскиот Пат на свилата, во Самарканд, свилените теписи сведочат за вредноста на рачната изработка Фото: Tuğba Altun/AA

САМАРКАНД (АА) – ТУГБА АЛТУН – Во Самарканд, Узбекистан, еден од клучните центри на историскиот Пат на свилата, свилените производи изработени според вековни традиции се издвојуваат како едно од највредните обележја на градот. Особено внимание привлекуваат свилените теписи, чие ткаење трае најмалку една година и претставува симбол на почитта кон рачната изработка, пишува Анадолу.

Градот, кој низ историјата бил еден од центрите на науката и културата, е особено познат по ткаењето свила.

Туристите што го посетуваат Самарканд имаат можност да ги разгледаат местата каде што се произведуваат и продаваат свилени теписи и други производи од свила.

Едно од најпознатите места е Фабриката за свилени теписи Самарканд – Бухара, каде што посетителите можат одблизу да го следат процесот на изработка на теписите, но и да купат тепих или друг производ од свила.

Покрај теписи, во фабриката се произведуваат и се продаваат килими за молитва, чанти, јакни, шалови и различна облека. Сите производи се изработени од свила, што ги прави и нивните цени повисоки.

Во оваа работилница теписите се ткаат исклучиво од свила и волна. За нивно боење се користат природни материјали, а процесот на боење, во зависност од материјалот, трае од 20 минути до еден час.

Пред да започне ткаењето, се изработува детален цртеж. Секоја точка на скицата претставува еден јазол на тепихот, при што прецизно се одредува бројот и местоположбата на боите, според кои потоа се ткае тепихот.

- Изработката на еден тепих трае повеќе од една година -

Ткаењето на тепих со површина од околу 4 квадратни метри трае приближно една година. Во само еден ред од ваков тепих има околу 1.145 јазли. Колку е поголем бројот на јазли, толку е поголема и вредноста на свилениот тепих.

Кога се допира површината на тепихот во насока на ткаењето, тој е мазен и лизгав, а бојата изгледа посветла.

При движење на раката во спротивна насока, бојата потемнува. Овој метод се користи и за проверка дали тепихот е од вистинска свила.

Дополнително, со преклопување на тепихот на половина, јазлите кај свилените теписи јасно се гледаат како поединечни точки.

Доколку јазлите не се јасно видливи, се смета дека тепихот не е рачно изработен и не е од свила, бидејќи ваквите јазли не можат да се направат со машини. Свилата е цврст материјал и не може да се ткае машински.

- Фабриката основана во 1991 година -

Синот на еден од основачите на фабриката, Мухамад Наби Соат Турди, за АА даде информации за историјата на ателјето.

Тој изјави дека во нивната работилница се произведуваат рачно ткаени свилени и волнени теписи и дека фабриката е основана во 1991 година, додавајќи дека семејството е со потекло од Авганистан.

Истакнувајќи дека веќе пет генерации се занимаваат со производство на теписи, Соат Турди рече дека фабриката ја отвориле неговиот татко Јахши Мурад и неговиот чичко во 1991 година и дека денес имаат околу 450 вработени.

Тој нагласи дека знаењето за целосниот процес на боење на свилата и волната го поседува само неговиот 85-годишен татко.

„Јас знам околу 60 проценти од процесот. Татко ми вели: ‘Сè уште си млад, сине. Имаш време да ги научиш преостанатите 40 проценти’“, изјави Соат Турди.


На веб страницата на Anadolu Agency (AA) објавена е само дел од содржината на вестите од Системот на проток на вести (HAS). За целосната содржина на вестите ве молиме контактирајте нè за претплата.