Uranyum ya da plütonyum gibi bazı elementlerin atomlarının çekirdeklerinin parçalanması sonucunda büyük bir enerji açığa çıkıyor. Bu parçalanma, ağır atom çekirdeklerinin nötronlarla bombardımana tutulmasıyla gerçekleştirilebiliyor. Yaşanan bu tepkimeye "fisyon" adı veriliyor. Her bir parçalanma tepkimesi sonucunda açığa fisyon ürünleri olarak enerji ve bir miktar nötron çıkıyor. Bunun haricinde hafif atom çekirdeklerinin birleşme tepkimeleri olan "füzyon" tepkimelerinde de büyük bir enerjinin açığa çıkmasına sebep oluyor. Ortaya çıkan bu enerjiyi kullanılabilir duruma getirmek için nükleer reaktörlerde tepkime yavaşlatılıyor. Böylece elde edilen büyük enerjiyle bir sıvı ısıtılarak elektrik enerjisi üretiminde kullanılıyor.

1789 yılında uranyumun keşfi ve 1934 yılında atomun parçalanması ile devam eden süreçle birlikte nükleer enerji politikacılar, bilim insanları ve sanayicilerin gündemine girdi. Teknolojik gelişmelerin çoğunda görülecek şekilde bu enerji ilk olarak askeri ve savunma amaçlı faaliyetlerde kullanıldı, sonrasında ise ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere değerlendirildi.

Birçok ülkenin bu enerji türünden faydalanmak için çalışmalar yürütmesiyle birlikte tepkimeler sonucu ortaya çıkan ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek sistemler geliştirildi.

Dünyada, nükleer enerji konusunda farklı görüşler var. İklim krizinin temel sebebi fosil yakıtlardan kademeli uzaklaşmada ve temiz enerjiye geçişte nükleer teknolojilerin önemli bir rol oynayabileceğine inanlar olduğu kadar, nükleerin iklim ve çevre dostu olarak tanımlanmasına karşı çıkanlar da var.

Japonya'daki Fukuşima Nükleer Santrali'nde 2011'de yaşanan sızıntı sonrasında, pek çok ülkede kamuoyu baskısının artmasıyla nükleer santrallerin güvenliği konusunda kaygılar ortaya çıktı ve nükleer enerjiye yaklaşım olumsuz bir hal aldı.

Rusya'dan ucuz enerji kaynakları tedarik eden pek çok ülke nükleer yatırımlara son verdi, mevcut reaktörlerin faaliyetlerini durdurmaya başladı.

Ancak, Rusya-Ukrayna Savaşı ile birlikte ucuz enerji tedariki sona eren Batı ülkelerinde elektrik ve gaz için ödenen yüksek faturalar kamuoyu algısını değiştirdi.

Enerji arz güvenliğine odaklanan Avrupa ülkeleri, savaşla birlikte yaşanan enerji krizi karşısında geçmişte soğuk baktıkları ve kullanımına son vermeyi planladıkları nükleer enerjiye yeniden yöneldi.

Son dönemde nükleerin temiz enerjiye geçiş, net sıfır hedeflerinin yakalanması ve iklim değişikliği ile mücadeledeki önemli rolü gündemde üst sıralarda yer alıyor.