ДАМАСК (АА) – Договорот од 10 март со Сириските демократски сили (СДФ) претставува историска можност за единството и суверенитетот на Сирија, но групата не ги почитува своите обврски, истакна сирискиот министер за информации, Хамза Мустафа.

Во интервју за Анадолу по повод првата годишнина од падот на режимот на Асад, Мустафа рече дека СДФ – над која доминира терористичката организација ЈПГ, сирискиот огранок на терористичката организација ПКК – направила „голема грешка преку ирационални пристапи“.

Тој рече дека командантот на СДФ, Мазлум Абди, погрешно ја протолкувал ситуацијата и „пропуштил историски можности“, нагласувајќи дека прашањето за федерализмот и политичката децентрализација е целосно исклучено од масата.

„Нема алтернатива на договорот од 10 март со СДФ“, рече министерот.

Договорот го потпишаа сирискиот претседател Ахмед ал-Шара и Абди со цел интегрирање на цивилните и воените институции на североистокот под државна администрација. Договорот ги опфаќа граничните премини, аеродромите и нафтените и гасните полиња и го потврдува единството на сириската територија.

Мустафа рече дека Абди се согласил со договорот, но СДФ не ги исполнил своите обврски и се обидува да одложува за да купи време.

Тој го опиша договорот како „решение за интеграција“ претставено на Абди како излез, со оглед на тоа што постојат уште две можни сценарија: или долгорочно американско воено присуство во Сирија, кое го нарече невозможно, или повлекување „во сценарио налик на авганистанското“.

„Државата понуди средна опција преку договорот за интеграција од 10 март, кој Абди го прифати, но не го спроведе“, додаде тој.

Министерот рече дека Дамаск му кажал на Абди дека ако сака да го напушти договорот мора јасно да каже дали не може да го спроведе или не сака.

„Однесувањето на СДФ одразува обид за одложување додека се чекаат промени, особено по неодамнешните настани во Сувејда“, рече тој, обвинувајќи го Абди дека користи „ориенталистички јазик“ кога зборува за Друзите и Алевитите.

Сувејда беше сведок на вооружени судири во јули меѓу Друзите и бедуинските племиња во кои загинаа стотици. Дамаск инсистира дека гарантира еднакви права и слободи за сите сириски заедници.

Министерот за информации рече дека Абди го посетил Ербил во курдскиот регион во Ирак во октомври, наместо да дојде во Дамаск за да го финализира договорот, тврдејќи дека „не ја чита политиката јасно“.

Абди „се обидува да ја игра својата последна игра“, рече Мустафа, повторувајќи дека „нема алтернатива на договорот од 10 март“.

Тој нагласи дека во договорот нема тајни клаузули и дека интеграцијата во политичките и воените институции ќе биде на индивидуална основа, а не како блокови.

Министерот рече дека Вашингтон ја гледа сириската држава како актер во најдобра позиција во справувањето со терористичката организација ДЕАШ и клучен столб на регионалната стабилност.

Дамаск „нема да ги одложи сите регионални и меѓународни досиеја заради СДФ“, нагласи тој.

- „Израел мора да се повлече од сите области окупирани по 8 декември“ -

По падот на режимот на Асад, Израел ја прошири својата окупација на сириската Голанска Висорамнина со заземање на демилитаризираната тампон-зона, потег со кој се прекрши Договорот за недејствување од 1974 година со Сирија.

Мустафа предупреди дека владата на премиерот Бенјамин Нетанјаху се обидува да ги вовлече земјите во конфронтации и да создаде нови факти на теренот за да избегне домашни политички проблеми.

„Израел често погрешно пресметува“, рече тој. „Ставот на Сирија останува цврст дека Израел мора да се повлече од сите области што ги окупира по 8 декември 2024 година“.

Истакна дека САД исто така го прифаќаат ставот на Дамаск и „се обидуваат да извршат притисок врз Нетанјаху по тоа прашање, но израелскиот премиер секогаш се обидува да користи политика на движење напред“.

Американскиот претседател Доналд Трамп оваа недела го повика Израел да реализира „силен и вистински дијалог“ со Сирија, велејќи дека е многу важно „да не се случи ништо што ќе се вмеша во еволуцијата на Сирија во просперитетна држава“.

Сепак, Нетанјаху следниот ден го обнови повикот за претворање на јужен Дамаск во „демилитаризирана зона“, што Сирија остро го отфрла.

Во врска со напорите за нов безбедносен договор со Израел, Мустафа рече дека Дамаск нема да прифати никаков договор „помал од договорот за недејствување од 1974 година во суштина и содржина“.

„Новата Сирија“, додаде тој, се стреми да инвестира во развој и внатрешно закрепнување, наместо да влегува во регионални војни.

„Сирија не сака да биде закана за регионот во каква било форма“, рече тој, истакнувајќи дека земјата е исцрпена од војната и сака да ги обнови своите внатрешни капацитети.

Сирискиот министер за информации рече дека Дамаск, исто така, ги отфрла израелските тврдења дека се стреми да ги „заштити Друзите“ во јужна Сирија, обвинувајќи го Израел дека ја користи заедницата Друзи како изговор за мешање во внатрешните работи на Сирија и продолжување на својата окупација.

Израел окупира палестински територии и територија во Сирија и Либан и одбива да се повлече или да дозволи формирање независна палестинска држава на границите пред 1967 година.

- Сирија повеќе не е „кралство на стравот“ -

Сирискиот министер за информации рече дека земјата се променила од „кралство на стравот“ каде што новинарите се притворени и убивани во „земја каде што никој не е затворен поради мислење или објава на социјалните мрежи“.

„Денес нема притворени новинари во Сирија, освен еден случај кој сè уште е под истрага“, додаде тој.

Министерот рече дека повеќе од 700 новинари се убиени за време на востанието против режимот на Башар ал-Асад помеѓу 2011 и 2024 година.

Тој истакна дека повеќе од 500 медиумски куќи сега работат во Сирија, а Министерството примило околу 3.000 апликации за прес-картички.

„Властите ги обработуваат барањата и издаваат картички“, рече тој, додавајќи дека земјата, исто така, била домаќин на стотици странски делегации од почетокот на 2025 година.

Мустафа рече дека Министерството за информации се префрлило од дејствување како „Министерство за цензура“ во Министерство за производство на медиумска содржина.

„Министерството сега се обидува да работи преку сите свои тимови за да биде ефикасно и да игра водечка улога во креирањето содржини“, додаде тој.

Истакна дека сириската влада има за цел да го развие новинарството и дека ја обновила државната Сириска арапска новинска агенција (САНА) врз нови темели и ја рестартирала во јуни.

Властите, исто така, го рестартираа весникот Ал-Тавра „како платформа што комбинира печатено издание и веб-страница“, додаде тој.

Владата понатаму планира да го рестартира Радио Дамаск како национален сервис и да ја оживее Арапската рекламна организација, рече министерот.

„Министерството ја редефинираше таа институција за да може да работи како рекламна агенција што генерира профит... и помага во редефинирањето на рекламната индустрија“, рече тој.

Мустафа истакна дека Арапската рекламна организација подготвува план за реструктуирање, во координација со приватниот сектор, кој наскоро ќе биде објавен.

- Сирија има за цел да биде „седиште за медиумската индустрија“ -

Мустафа рече дека неговото Министерство сака да ја „локализира“ продукцијата на драми во Сирија.

Тој рече дека земјата веќе успеала да привлече повеќе од 25 телевизиски серии предвидени да се снимаат во Сирија, бројка што тој ја истакна дека е поголема отколку во 2010 година.

„Нашата цел е Сирија да стане седиште за медиумската индустрија“, рече тој, додавајќи дека државата веќе имплементирала два големи стратешки проекти насочени кон таа цел.

Мустафа истакна дека Министерството за информации не бара интервенционистичка улога колку што сака да „управува со медиумската сцена на поинаков начин“.

Тој рече дека државата планира да го префрли акцентот „од национално ниво на локално ниво“, истакнувајќи дека секоја покраина има заедници со свои идентитети и дека целта е да се произведуваат медиуми што ја одразуваат та локална реалност.

„Министерството за информации сака да ја интегрира модерната технологија, особено вештачката интелигенција, во многу аспекти на телевизиската продукција и да се фокусира повеќе на сирискиот поединец и на помладата генерација, што е идното раководство на земјата“, рече тој.