Hilbijartina li Iraqê ji bo qeyranên siyasî û aborî wek çareserî tê hesibandin

Li Iraqa ji hêla aborî û siyasî va qeyran lê heye bo hilbijartina berwext a ku di 10ê Cotmehê da wê bê kirin amadehiyan dest pê kir.

Li Iraqê di Cotmeha sala 2019an da ji ber pergala xerab û neyîniyan protestoyên gel dest pê kirin û li ser vê hikûmeta bi serokatiya Adil Ebdilmehdî da îstifa kiribû. Serokê Servîsa Îstixbaratê ya Iraqê Mistefa el-Kazimî hikûmeteke nû ava kir û li ser daxwaza xwepêşandêran biryar da ku wê hilbijartina berwext di 10ê Cotmehê da bê kirin.

Li Iraqê 167 partiyên siyasî û kom hene û 3 hezar û 249 namzed di vê hilbijartinê da wê têbikoşin. Ji wan namzedan 951 jin, 789 namzed jî serbixwe ne û yên mayîn jî endamên partiyên siyasî û namzedên koalîsyonan e.

- Blokên hilbijartinê yên li welêt

Ji eniya Şiiyan Koalîsyona Fetîhê, Koalîsyona Dewletê, Hêzên Dewleta Neteweyî, Koma Sadr wê tevlî hilbijartinê bibin.

Ji eniya Suniyan jî Koalîsyona Pêşketinê û Koalîsyona Azîmê wê têkevin hilbijartinê.

Di nav komên Kurd ên li Iraqê da Partiya Demokrat a Kurdistanê (PDK) bi tena serê xwe wê tevlî hilbijartinê bibe û Yekîtiya Niştimanî ya Kurdistanê û Tevgera Goranê jî wê bi hev ra beşdarî hilbijartinê bibin.

Tirkmenên li Iraqê jî cara ewil di nav xwe da lihevkirin û bi yek tifaqa hilbijartinê va wê beşdarî hilbijartina 10ê Cotmehê da bê kirin, bibin.

Li kuçe û kolanên Bexdayê wêne û posterên namzedan hatine daliqandin. Li bajarên din ên welêt jî heman rewş heye û li gor hilbijartinên berê di vê hilbijartinê da 3 meh berê propagandayan dest pê kir.

Li gor qanûna nû ya hilbijartinê 18 herêmên hilbijartinê yên berê derketin 83 herêman û tê payîn ku ev yek bi kêrî namzedên serbixwe bê.

Di vê hilbijartinê da wê çavdêrên navneteweyî jî cî bigirin û li gor daxuyaniya ku Yekîtiya Ewropayê weşand li ser daxwaza Komîseriya Hilbijartinê ya Bilind a Iraqê bo şopandina hilbijartinê wê heyetekê bişînin Iraqê.

Pisporên siyasî, rojnameger, siyasetmedar û şêniyên li Iraqêne dibêjin ku heke hilbijartina berwext a li ser protestoyên gel biryara wê hat dayîn di nav ewlehî û awayekî zelal bê kirin ev ji bo pêşketina welêt wê bi kêr bê.

Bawerî ew e ku heke hilbijartinên li Iraqê di vê çarçoveyê da bên kirin ji bo qeyranên siyasî û aborî bên helkirin wê deriyên çareseriyê bi xwe ra veke.