دستاوردها و کاستی‌ها در انتخابات پارلمانی افغانستان

کابل/خلیل سلحشور/گزارش تحلیلی/ خبرگزاری آناتولی

انتخابات مجلس افغانستان با وجود نگرانی‌های امنیتی عمیق و مشکلات فنی در 32 ولایت این کشور و با شرکت بیش از 2500 نامزد از جمله 417 زن طی دو روز گذشته برگزار شد.

بنا به اعلام کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان بیش از 4 میلیون نفر از شهروندان این کشور با حضور در بیش از 5000 مرکز اخذ رای، آرای خود را به صندوق انداخته اند.

حدود 8.8 میلیون نفر برای شرکت در این انتخابات ثبت نام کرده بودند. اقلیت‌ها به صورت جداگانه ثبت می‌شوند. آنها حدود 2 درصد از 8.8 میلیون شهروند ثبت‌نام کننده برای رای‌دادن را تشکیل می‌دهند.

شصت و چهار درصد افراد ثبت‌نام شده مرد و بقیه زن بوده اند. بسیاری از زنان در مناطق مختلف این کشور حاضر به ثبت نام برای شرکت در انتخابات نیستند.

بدین ترتیب، اولین انتخابات پارلمانی در هشت سال، پس از سه سال تأخیر با موجی از مشکلات امنیتی و تدابیر شدید در افغانستان برگزار شد. کاربرد دستگاه های بیومتریک برای نخستین بار در مراکز اخذ رأی از چالش‌های عمده این دوره بود.

به دلیل تهدیدهای امنیتی طالبان و مشکلات تدارکات صدها هزار نفر در روز نخست قادر به رای دادن نبودند و این انتخابات برای یک روز دیگر تمدید شد. روز یکشنبه یک میلیون واجد شرایط به 76 مرکز اخذ رای در 22 ولایت مراجعه کردند.

چهار میلیون نفر یعنی تقریبا نیمی از افراد واجد شرایط رای دادن در این انتخابات شرکت کردند. حضور زنان و جوانان در برخی مراکز اخذ رای گسترده بود. اکثر آنان بر این باورند که ورود و پیروزی زنان و جوانان در این انتخابات موجی از امید به تحول در کشورشان را ایجاد کنند.

- انتخابات با حوادث خشونت آمیز همراه بود

به گفته اخترمحمد ابراهیمی، معاون امنیتی وزارت کشور افغانستان «36 نفر بر اثر 193 حادثه خشونت‌آمیز در جریان انتخابات جان باختند. دست‌کم 90 غیرنظامی و 19 پلیس مجروح شدند. 51 عضو طالبان از جمله 4 فرمانده آنها در جریان انتخابات کشته و 18 تن دیگر دستگیر شدند.»

محمدنجیب دانش، سخنگوی وزارت کشور افغانستان در مصاحبه با گزارشگر ویژه آناتولی هم اظهار داشت: «50 حمله تروریستی در روز دوم به مراکز اخذ رای صورت گرفت و دو غیرنظامی و 12 پلیس کشته شدند.»

گروه طالبان قبل از آغاز رای‌گیری اعلام کرد «این انتخابات از ابتدا تا انتها یک پروژه آمریکایی است» و به مردم هشدارداد که در این رویداد شرکت نکنند.

ویس احمد برمک وزیر کشور افغانستان نیز گفته که «250 حادثه تروریستی در جریان دو روز انتخابات رخ داده و حداقل 49 نفر از جمله 27 غیرنظامی، 21 پلیس و یک سرباز ارتش کشته شدند. بر اثر حملات تروریستی روز یکشنبه 1 پلیس کشته شد.»

-غزنی و قندهار از انتخابات بازماندند

برگزاری انتخابات در قندهار به دلیل حمله تروریستی روز پنجشنبه که بر اثر آن شماری از مقامات امنیتی از جمله ژنرال عبدالرازق اچکزی، فرمانده پلیس این ولایت کشته و زخمی شدند، به روز شنبه 27 اکتبر موکول شد.

ولایت غزنی افغانستان نیز به علت اختلافات سیاسی بر سر تقسیم کرسی‌های مجلس میان اقوام و مشکلات امنیتی از برگزاری انتخابات باز مانده و زمان مشخصی برای آن هنوز اعلام نشده است.

-مشکلات فنی

شکایت رای‌دهندگان از بی‌نظمی در مراکز اخذ رای به دلیل مشکلات فنی همانند روز اول در روز دوم نیز ادامه یافت. برخی از آنان به گزارشگر ویژه آناتولی گفتند:

«حتی نمی‌شد پس از ساعت‌ها انتظار رأی داد. نام ما در لیست نبود و ماموران انتخابات توان استفاده از دستگاه‌های بیومتریک نداشتند. کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نیز به مشکل این اعتراف کرده است».

روند اخذ در سومین دوره انتخابات پارلمانی افغانستان پس از سقوط طالبان و هفدمین دوره از زمان تشکیل قوه مقننه این کشور، علی‌رغم تهدیدات امنیتی و مشکلات فنی، پس از دو روز رسما پایان یافت.

محمداشرف غنی، رئيس جمهور افغانستان عصر امروز طی پیامی از شهروندان، نیروهای امنیتی، کارمندان و ناظران انتخاباتی و همچنین تمامی نامزدها به خاطر دفاع از مردم‌سالاری قدردانی کرد.

شورای ملی یا همان قوه مقننه افغانستان، عالی‌ترین نهاد قانونگذاری در این کشور بوده و از دو مجلس نمایندگان (ولسی جرگه) و سنا (مشرانو جرگه) تشکیل می‌شود. طبق قانون اساسی رکن قانونگذاری در نظام جمهوری اسلامی افغانستان قوه مقننه است.

نهاد قانونگذاری افغانستان دارای 249 عضو است که به طور مستقیم توسط مردم انتخاب می شوند. در مجلس نمایندگان از هر ولایت افغانستان دو کرسی به زنان اختصاص یافته است. در مجموع 68 زن در مجلس نمایندگان این کشور حضور دارد.