آنکارا/یلدیز نوین گوندوغموش/خبرگزاری آناتولی

ظهور تشکیلاتی گروه تروریستی پ.ک.ک با فرار عبدالله اوجان، سرکرده آن به سوریه در سال 1979 و برگزاری کنفرانس و کنگره در اردوگاه های این کشور آغاز شد.

او همراه با بسیاری از تروریست‌ها حدود نوزده سال پ.ک.ک را در سوریه هدایت کرد. حافظ اسد، رئیس‌جمهور سابق سوریه به استقرار پ.ک.ک در شمال عراق و حمایت ایران از این گروه تروریستی کمک کرد.

معافیت از سربازی اعضای کُرد پ.ک.ک در سوریه و تشکیل بزرگترین گروه سوری آن در دهه 90 گویای ابعاد این حمایت است. با امضای توافقنامه آدانا در اکتبر 1998 اوجالان از سوریه اخراج شد اما با مرگ حافظ اسد در ژوئن 2000، حمایت کشور از پ.ک.ک علیه ترکیه بار دیگر آغاز شد.

رژیم اسد با تغذیه گروه تروریستی پ.ک.ک/ک.ج.ک در برابر ترکیه و آموزش اعضای آن در اردوگاه ها، سوریه را به منطقه امنی برای این گروه تروریستی تبدیل کرد تا تهدید آنها برای خودش برطرف شود. وی در همین راستا عناصر پ.ک.ک را روانه ترکیه کرد.

او از یک سو، پ.ک.ک/ک.ج.ک را در سوریه تقویت و از سوی دیگر با این گروه تروریستی توافق و سیاست های اعمال فشار بر کُردها و تبعیض آمیز را اعمال کرد. رژیم اسد تا مدت ها از صدور شناسنامه به کُردهای سوریه خودداری کردند.

در آغاز جنگ سوریه گروه های مختلف کُرد نیز با مخالفان رژیم اسد همراهی کردند. افرادی چون مشعل تمو، رهبر «جنبش آینده» نیز پیشگام و بخشی از قیام علیه رژیم شدند. به دنبال مرگ وی روند پاکسازی گروه های کُرد مخالف اسد تسریع و معادلات تغییر یافت.

گروه پ.ک.ک/پ.ی.د محتاطانه و بصورت محدود با شورای ملی سوریه که از ماه های نخست جنگ جهت نمایندگی گروه‌های مخالف تشکیل شده بود، ارتباط برقرار کرد. رژیم اسد نیز روند سازماندهی کُردهای سوریه توسط پ.ک.ک/پ.ی.د را تسهیل کرد.

به دنبال نیاز به سازمانی مجزا برای احزاب و گروه های سیاسی کُرد مخالف رژیم در سوریه، آنها طی نشستی در 26 اکتبر2011 در اربیل شورای ملی کُرد را تشکیل دادند، اما پ.ک.ک/پ.ی.د با بازداشت یک عضو شورای ملی کُرد جنبش کُردها که قصد همکاری با گروه های مخالف اسد داشتند، را منحل کرد.

درحالی‌که کُردهای مخالف رژیم زمین از دست داده بودند، پ.ک.ک/پ.ی.د که رابطه خود را با رژیم اسد در سطح خوبی نگه داشته بود، پیشگام شد. همانطور که صالح مسلم، سرکرده پ.ک.ک/پ.ی.د نیز گفت که میان رژیم اسد و سازمان، تصویر یک توافق "ضمنی" ایجاد شده است.

حمایت رژیم اسد با استفاده از خلا سیاسی ناشی از جنگ، زمینه برای تسریع سازماندهی گروه تروریستی پ.ک.ک/ک.ج.ک در شمال سوریه تحت عنوان «پ.ی.د»، افزایش شبه نظامیان مسلح و تشکیل ساختارهای اداری فراهم کرد. پ.ک.ک/پ.ی.د ابتدا در قامیشلی متمرکز بود، اما در سال 2011 به عفرین، عین العرب و حسکه هم گسترش یافت.

-اعضای در بند پ.ک.ک/پ.ی.د را آزاد کرد

در ادامه، رژیم اسد در مرحله اول صالح مسلم، سرکرده پ.ک.ک/پ.ی.د که بازداشت و آزاد شده و ممنوع الورود بود را به سوریه دعوت و 700 عضو زندانی این گروه تروریستی را آزاد کرد.

پس از دیدار اسد با مسلم از حضور سازمان یافته این گروه در سوریه حمایت و در چارچوب ساختار پ.ی.د فعالیت سیاسی و مسلحانه در این کشور آزاد شد. حدود 900 نفر عضو پ.ک.ک جهت همکاری رژیم و پ.ک.ک/پ.ی.د به شمال سوریه آمده و ستون فقرات اصلی ی.پ.گ را تشکیل دادند.

رژیم اسد شمال سوریه را مشروط به پاکسازی منطقه از مخالفان خود به پ.ک.ک/پ.ی.د سپرد و از جولای 2012 نیز نیروهای خود را از عفرین، عین العرب و قامیشلی که اکثریت آن ها کُرد بودند خارج و کنترل این مناطق را به پ.ی.د/ی.پ.گ واگذار کرد.

در اواخر سال 2012 رژیم اسد از شبه نظامیان ی.پ.گ مستقر در قامیشلی، درباسیه، مالکیه و مرز ترکیه پشتیبانی تسلیحاتی کرد. کارمندان رژیم به کار در مناطق تحت کنترل ی.پ.گ ادامه دادند. سهمی از درآمد حاصل از نفت منطقه الرمیلان نیز به پ.ک.ک/پ.ی.د اختصاص یافت.

از سوی دیگر، گروه پ.ک.ک/پ.ی.د که رابطه خود با رژیم اسد را ادامه داده و شهر حسکه را با نیروهای وابسته به رژیم هدایت می کرد، پس از محاصره عین العرب از سوی داعش از آمریکا پشتیبانی تسلیحاتی و هوایی گرفت.

گروه پ.ک.ک/پ.ی.د از اتحاد آمریکا و رژیم اسد بهره برد و تلاش کرد کانتون های سوریه را به هم ملحق کند. این گروه منطقه تل ابیض را گرفت و اقدام به پاکسازی قومی بخشی از اعراب و ترکمن های این منطقه کرده و یک خط از جزیره به عین العرب تشکیل داد.

رابطه با آمریکا با گروه پ.ک.ک/پ.ی.د و حمایت های مخفیانه رژیم اسد از آن در عملیات رقه و منبج برملا شد.

آمریکا برای آزادسازی رقه از دست داعش عملیاتی تحت عنوان «خشم فرات» را در ششم نوامبر2016 آغاز کرد. در عملیات مذکور پ.ک.ک/پ.ی.د زمینی وارد عمل شده و آمریکا نیز پشتیبانی هوایی به عمل آورد.

به همین ترتیب کنترل شهر منبج که از سال 2014 در اختیار داعش بود نیز پس از هفتاد روز عملیات؛ از 31 می 2016 تا 13 اوت 2016 به دست نیروهای «دموکراتیک سوریه» وابسته به گروه تروریستی پ.ک.ک/پ.ی.د درآمد.

برای ممانعت از پیشروی نیروهای ترکیه و ارتش آزاد سوریه در عملیات « سپرفرات» ترکیه علیه گروه های تروریستی داعش و پ.ک.ک/پ.ی.د به سمت منبج در غرب فرات، این گروه مجددا با رژیم اسد به توافق رسید و غرب این شهر را به آن واگذار کرد.

- پیشنهاد گروه تروریستی پ.ک.ک/پ.ی.د برای عفرین

پس از آغاز عملیات شاخه زیتون ارتش ترکیه، نیز پیشنهاد گروه تروریستی پ.ک.ک/پ.ی.د برای واگذاری عفرین به رژیم اسد در خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت.

- نزدیکی به رئیس جدید

پرفسور دکتر محمدعاکف اوکور، مدیر گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه ییلدیز تکنیک استانبول در مصاحبه با خبرنگار آناتولی با اشاره به روند سازماندهی اعضای گروه تروریستی در سوریه توسط عبدالله اوجالان در زمان اقامتش در این کشور گفت:

"در آن روزها گروه تروریستی پ.ک.ک خود را برای مبارزه به رژیم سوریه سازماندهی نکرد. پس از دستگیری اوجالان و اشغال عراق توسط آمریکا، این کشور در پی تغییر توازن قوا در منطقه به سازماندهی پ.ی.د پرداخت.

رژیم اسد روابط خود را با گروه تروریستی پ.ی.د کاملا قطع نکرد. ادامه همکاری بین این دو را در همه ابعاد مشاهده می‌کنیم. حتی اگر اختلاف و تنشی بین آنها رخ دهد، رژیم اسد، پ.ک.ک را نیرویی برای ایجاد توازن در سوریه و گروهی که می‌تواند در شرایط سخت مناطقی را به آن واگذار کند، می‌داند.

در عفرین هم شاهد تکرار این ماجرا هستیم. گروه تروریستی پ.ی.د در مورد عفرین معامله و با طرفهای فعال در سوریه به‌جز ترکیه رابطه برقرار می‌کند. این روابط با برخی مستحکم و با برخی دیگر کمتر است. این گروه با تغییر توازن به دنبال ارباب جدیدی برای خود می‌گردد.

گروه پ.ک.ک/پ.ی.د به روابط خود با روسیه نیز ادامه می‌دهد. پ.ک.ک ارتباط خود با رژیم را نیز قطع نکرده و معتقد است که در آینده موقعیت خود را به رژیم واگذار خواهد کرد. در بسیاری از نقاط برای تضمین برتری در آینده، درگیری‌هایی نیز رخ می‌دهد.

در دیرالزور نیز شاهد این امر بودیم. رژیم اسد جهت استفاده از منابع لازم برای تثبیت حاکمیت خود وارد عمل شد، اما گروه تروریستی با آن مخالفت کرد. با این وجود در همان روزها در خصوص عفرین با رژیم همکاری می‌کرد.

رژیم اسد اجازه داد عناصر پ.ی.د از شرق فرات به عفرین بروند. این گروه مناسبات خود را با رژیم ادامه می‌دهد، اما به شکل خاص در پی تسلط بر منطقه‌ مدنظر خود است. گروه پ.ک.ک/پ.ی.د از گفتگوهای اخیر بین مقامات ترکیه و آمریکا نگران است.

در صورتی که این گروه مطمئن شود که ترکیه و آمریکا در برخی موارد به توافق خواهند رسید شروع به ایجاد تنش با این کشور خواهد کرد. این مساله نیز باعث خواهد شد که ترکیه نتایج فشارهای دیپلماتیک خود را به شکل راحت‌تری کسب کند".