آنکارا/باریش سچکین/خبرگزاری آناتولی

بر اساس گزارشی که خبرنگار آناتولی در زمینه مناطق تولید مواد مخدر و مسیرهای قاچاق آن تهیه کرده است، مسیرهایی که قاچاقچیان برای تجارت مواد مخدر در جهان انتخاب کرده اند رو به افزایش است.

دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) سال گذشته از افزایش قاچاق کوکائین به شرق در بین سال‌های 2011 تا 2015 خبر داده بود.

کوکائین ماده مخدری است که در آمریکای جنوبی تولید می شود و از مسیر مکزیک به آمریکای شمالی و آفریقای جنوبی و از آنجا به شرق منتقل می شود.

در گزارش مذکور به قاچاق حشیش و تریاک از مسیر حوزه بالکان اشاره شده بود.

همچنین در این گزارش آمده بود که مواد مخدری که در افغانستان تولید می شود، از مسیر ایران، ترکیه، بلغارستان به اروپا و از سوی دیگر به پاکستان و هندوستان و به کشورهای آسیای میانه قاچاق می شود. در بین سال های 2011 تا 2015 مسیر قفقاز نیز برای قاچاق مواد مخدر به اروپا افزوده شده است.

تولید هروئین در کشورهای آسیای جنوب شرقی در میانمار و لائوس افزایش یافته است.

بیشترین تولید و پخش هروئین جهان در مکزیک و کلمبیا صورت می گیرد. هروئین تولید شده در این مناطق در بخش شمالی و جنوبی قاره آمریکا توزیع می شود.

- اروپا در ردیف اول تولید اکستازی قرار دارد

بر اساس داده های کمیساریای امور داخلی و مهاجرت کمیسیون اتحادیه اروپا، قاچاق مواد مخدر از روی پنج ماده حشیش، اکستازی، آمفتامین، کوکائین و هروئین مورد بررسی قرار می گیرد.

کشورهای اتحادیه اروپا بیشترین تولید کننده اکستازی و آمفتامین هستند. بر اساس این داده ها کشورهای هلند و بلژیک تولیدکنندگان اصلی اکستازی هستند. لهستان، استونی و لیتوانی در رده دوم تولید اکستازی در اتحادیه اروپا قرار دارد.

کشورهای جمهوری چک، اسلواکی، هلند، بلژیک نیز بیشترین تولید کننده آمفتامین هستند.

بر اساس گزارش مذکور حشیش در 176 کشور جهان تولید می شود که 54 درصد آن در قاره آمریکا، 26 درصد در قاره آفریقا، 15 درصد در قاره آسیا و 4 درصد در قاره اروپا و یک درصد نیز در منطقه اقیانوسیه تولید می شود.

کوکائین نیز در منطقه آندئان که شامل کشورهای پرو، بولیوی و کلمبیا در آمریکای جنوبی است، تولید می شود. این ماده مخدر از آفریقای غربی به کشورهای دیگر قاچاق می شود.

کشورهای آمریکای جنوبی در سال های اخیر بیشترین تولید کننده و مصرف کننده کوکائین در جهان بوده اند.

- میزان مصرف مواد مخدر در اروپا

بر اساس آمار کمیسیون اتحادیه اروپا 83.9 میلیون اروپایی یک بار استعمال مواد مخدر را تجربه کرده اند. از این میان 17 میلیون اروپایی کوکائین و 12.1 میلیون نفر دیگر نیز آمفتامین استفاده کرده اند. همچنین 6 هزار و 800 معتاد اروپایی در سال 2014 بر اثر اوردوز جان باخته اند.

بنا به آمار این کمیسیون، ارزش بازار تریاک در اروپا حدود 12 میلیون یورو تخمین زده شده است.

محبوب ترین ماده مخدر در اروپا حشیش با میزان مصرف سالیانه 2 هزار تن اعلام شده است.

- منابع مالی سازمان های غیرقانونی مواد مخدر

از سوی دیگر تجارت مواد مخدر، یکی از مهم ترین ابزار تامین منابع مالی برای تجارت غیرقانونی سلاح به شمار می رود.

در حالیکه دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل تنها مشارکت طالبان در تجارت مواد مخدر در افغانستان را تایید کرده است، اما شواهد و مدارکی دال بر تجارت کوکا و کوکائین از سوی نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا (فارک) پیش از آشتی با دولت این کشور در سال 2016 نیز موجود است.

بر اساس گزارش‌های اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده آمریکا (DEA) گروه تروریستی پ.ک.ک نیز برای تامین منابع مالی خود از تجارت مواد مخدر سود برده است. این گروه تروریستی فعالیت هایی از قبیل تولید هروئین، اخاذی از تاجران مواد مخدر که از مناطق تحت کنترل آنها عبور می کرده اند و تلاش های برای کنترل بخش اعظمی از بازار هروئین در اروپا انجام داده است.

- مبارز با مواد مخدر در ترکیه

ترکیه با نزدیک به 80 کشور در حوزه مبارزه با مواد مخدر همکاری داشته و بالغ بر 100 سند همکاری در این خصوص به امضا رسانده است. همچنین به قرارداد 1961، قرارداد مواد روانگردان سال 1971، کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روانگردان در سال 1988 و کنوانسیون 1961 و پروتکل 1972 ملحق شده است.

ترکیه همکاری نزدیک با دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل دارد. ترکیه همچنین به صورت داوطلبانه کمک 800 هزار دلاری به این سازمان داشته و بیشترین سهم را در میان سایر کشورها دارد.

ترکیه پس از امضای قرارداد الحاق به مرکز اروپایی نظارت بر مواد مخدر و اعتیاد (EMCDDA) که مرکز آن در لیسبون است، در سال 2007 و روند تصویب قانون داخلی در سال 2013 به صورت همه جانبه به آن ملحق شد.

ترکیه اکنون در حال اجرای «سند استراتژی ملی مبارزه با مواد مخدر» و «طرح اقدام ملی برای مبارزه با مواد مخدر» است.

اداره امنیت در گزارش مبارزه با مواد مخدر سال گذشته خود که شامل بازه زمانی از 2007 تا 2017 است، اعلام کرد 2 هزار و 148 نفر بر اثر استفاده از مواد مخدر جان باخته و از سال 2014 تا 2016 نیز 680 هزار و 575 معتاد نیز تحت درمان قرار گرفته اند.