
آنکارا/خبرگزاری آنادولو
امینه اردوغان، همسر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه بحران انسانی ناشی از حملات اسرائیل به غزه و اقداماتی که پس از اجلاسی که در 15 نوامبر با حضور همسران سران کشورها و دولتها و نمایندگان برخی کشورها در استانبول برگزار شد، انجام خواهند داد را در گفوتگو با نشریه نیوزویک مورد ارزیابی قرار داد.
او با اشاره به اینکه تلاش میکنند موضوعاتی را که در این اجلاس مورد بررسی قرار گرفت را به مرحله اجرا درآورند تاکید کرد: خسته نخواهیم شد، متوقف نخواهیم شد. زیرا ما رویای کشور فلسطین را داریم.
بخشهایی از این گفتگو به شرح زیر است:
سوال: شما در پروژههای اجتماعی مختلف به ویژه در مورد زنان و کودکان شرکت کردید. با توجه به تخصص شما در این زمینه، وضعیت کنونی غزه را در میانه این جنگ چگونه ارزیابی می کنید؟
امینه اردوغان: بشریت متأسفانه شاهد جنگها، درگیریها و ویرانیهای زیادی در ربع قرن اخیر بودهاست. بخش قابل توجهی از این بحرانهای انسانی در مناطق همسایه و همجوار ما؛ بوسنی و هرزگوین، سوریه، اوکراین و لیبی رخ داد. حقیقت دردناکی وجود دارد که تمامی این درگیری ها به ما نشان می دهد: زنان و کودکان به طور مستقیم و نامتناسب تحت تأثیر همه تاثیرات منفی آنها قرار میگیرند.
امروز با حملات اسرائیل به اراضی اشغالی فلسطین به ویژه در غزه، شاهد شدیدترین پیامدهایی هستیم که جنگ میتواند بر روی زنان و کودکان داشته باشد. در مقابل خشونتی که در تاریخ اخیر بیسابقه است، زمانی که اسرائیل گلولهها و بمبها را بر سر غیرنظامیان در فلسطین پرتاب میکند، همه ما احساس وحشت و نگرانی شدید میکنیم.
73 درصد از حدود 11 هزار فلسطینی که تاکنون کشته شدهاند زن و کودک هستند. چه دلیل موجهی می تواند به یک دولت این حق را بدهد که سطح یک شهر را برای هر جانداری به جهنم و زیر زمین را به قبرستان (گور دسته جمعی) برای کودکان تبدیل کند؟
متأسفانه هیچ جای امنی برای 1.5 میلیون غزهای که برای حفظ جان خود به اجبار آواره شدهاند، وجود ندارد. در میان این افراد زنان باردار، مادرانی با نوزاد و کودکان محتاج نیازهای ویژه، وجود دارند. آیا می توانید تصور کنید شرایط درگیری که برای افراد عادی خطرناک است برای آنها چقدر دشوار است؟
هر کودکی؛ مهم نیست در کجای جهان متولد شده باشد، حق دارد در خانهای امن و گرم زندگی کند و به آموزش و مراقبتهای بهداشتی مناسب دسترسی داشته باشد. ما هیچ تفاوتی در حق دسترسی به حقوق و فرصتهای مناسب بین کودکان فلسطینی با کودکان اوکراینی، اروپایی، آمریکایی، ترکیهای یا کشورهای دیگر نمیبینیم و نمیتوانیم ببینیم.
- "برای توقف فوری بحرانی که امنیت کل جهان را تهدید میکند، منتظر چه هستید؟"
سوال: در طول این درگیری، بسیاری در جهان اسلام، کشورهای مسلمان را متهم میکنند که برای رفع نیازهای انسانی مردم غزه به اندازه کافی تلاش نمیکنند. ترکیه دقیقا چه اقداماتی برای کاهش درد و رنج فلسطینیان در آنجا انجام میدهد؟
امینه اردوغان: آنچه امروز در غزه اتفاق میافتد را نمیتوان جنگ خواند. این اقدامات دولتی است که با رفلکسهای سازمانی عمل و با سلاحهای پیشرفته خود، بدون توجه به مرد یا زن، کودک یا سالمند روشی از مجازات دسته جمعی را دنبال میکند. من به آن بازتاب سازمانی میگویم، زیرا قوانینی وجود دارد که دولت های مدنی حتی در درگیریها رعایت میکنند. اما میبینیم که اسرائیل بی پروا حتی ابتدایی ترین اصول قانون جنگ مانند عدم تبعیض، دادن پاسخ متناسب و عدم استفاده از سلاحهای شیمیایی و بیولوژیکی را در فلسطین زیر پا میگذارد.
یک دولت در فلسطین به وضوح با نقض ارزشهای بشردوستانه جهانی و قوانین بینالمللی مرتکب جنایات جنگی میشود که به عنوان جنایت علیه بشریت، محسوب میشود. نمیتوانیم چنین وحشیگری را مشکلی بدانیم که فقط مربوط به فلسطین، فقط کشورهای منطقه یا فقط کشورهای مسلمان است.
ارزشهای مشترک جهانی و قوانین بینالملل که امروز اسرائیل بیملاحظه آن را نقض میکند، در نتیجه جنگها و زیانهای بزرگی که زمانی خود نیز قربانی آن بود به دست آمده است. برای اینکه دوباره همان دردها و آسیبها را تجربه نکنیم و از تکرار همان بلایا جلوگیری کنیم، استفاده از خشونت ممنوع و قوانینی که حتی در جنگ باید رعایت شود، نهادینه شد. اسرائیل با هدف قرار دادن این ارزشهای مشترک و قوانین با هر بمبی که در غزه می اندازد، جراحات جبران ناپذیری بر وجدان جهانی وارد می کند.
با وجود چنین تصویری، اساسا؛ ما باید از 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل که مسئول حفاظت از صلح، نظم و امنیت جهانی هستند، از مقامات سازمان ملل و کشورهای غربی که مدعی هستند مدافع ارزشهای جهانی و آتشبس هستند، سوال کنیم؛ برای ارسال کمک های بشردوستانه به این منطقه و توقف فوری بحرانی که امنیت کل جهان را تهدید می کند، منتظر چه هستید؟
در درگیری که در آن غیرنظامیان آشکارا و به طور گسترده مورد هدف قرار گرفتند، اعضای دائمی شورای امنیت بودند که به درخواست آتش بس که توسط مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد، نه گفتند. هیچ ایدئولوژی، هیچ منفعت سیاسی، هیچ سود اقتصادی از جان یک انسان بیگناه ارزشمندتر نیست.
از سوی دیگر، هدف حملات اسرائیل هرگز فقط مسلمانان و مساجد نبودند. مسیحیان و یهودیان غزه و عبادتگاه های آنان نیز قربانی بمباران می شوند. در واقع، در مقابل این بی عدالتیهای آشکار، هر انسان باوجدانی از شرق تا غرب، مدافع آرمان عادلانه فلسطین می شود. در بسیاری از کشورها، حتی اگر دولتهایشان سیاست متفاوتی داشته باشند، میلیونها نفر در خیابانها، میادین و محوطههای دانشگاه گرد هم میآیند تا به این وحشیگری واکنش نشان دهند. زیرا هزاران نفر در فلسطین به قتل می رسند که ما دین آنها را نمی شناسیم.
ما آرزوی جهانی را داریم که در آن ستمدیدگان، بی گناهان، آوارگان، نیازمندان را بر اساس تفاوت های مذهبی، زبانی یا نژادی در نظر نگیریم و با همه یکسان و منصفانه رفتار شود. قلب ترکیه، امروز هم مثل گذشته در هر جای دنیا که ظلم و ستم دیده می شود، در آنجا می تپد. ما همچنان به تلاش های جدی برای اعلام این کشتار به جهانیان و توقف حملات با هر نهاد و ابزاری به ویژه ابتکارات رئیس جمهورمان ادامه می دهیم.
من به عنوان همسر یک رهبر، با دوستانی که آنها نیز همسر رهبر هستند در بسیاری از مناطق و کشورهای جهان تماس تلفنی داشتم و در مورد آنچه که میتوانیم انجام دهیم، بهویژه در زمینه ارسال کمکهای بشردوستانه به منطقه صحبت کردم. به عنوان همسران رهبران، ما به صورت فردی صدایی قوی داریم و وقتی دور هم جمع می شویم صدای قوی تری داریم. در 15 نوامبر اجلاسی با موضوع "یکدلی برای فلسطین" را در استانبول برگزار کردیم و گفتیم که صدای ما باید صدای فلسطینیان و دعوت بشریت برای کمک باشد. در پایان این اجلاس، به عنوان 19 تن از همسر رهبران و نمایندگان کشورها، در برابر رسانههای جهانی حاضر شدیم و درخواست مشترکی از جامعه بینالمللی برای اعلام آتشبس فوری و ارسال کامل کمکهای بشردوستانه به غزه کردیم.
ما قبلاً نزدیک به 1500 کودک اوکراینی را که برخی از آنها نیازمند مراقبتهای ویژه هستند را به ترکیه آوردیم و هنوز هم تمام نیازهای آنها را از طریق مؤسسات خود تأمین می کنیم. ابتکار مشابهی را با وزارت خانواده و خدمات اجتماعی خود آغاز کردیم تا کودکانی را که خانواده خود را در غزه از دست داده اند به ترکیه بیاوریم. من شخصاً این روند را از نزدیک پیگیری می کنم.
- ما به عنوان ترکیه آماده انجام هر مسئولیتی که در این روند بر عهده ما ست، هستیم
سوال: انتقاد دیگری که اغلب می شنویم این است که ارسال کمکها خطر حمایت از حماس و دیگر گروههای مسلح فلسطینی در غزه را به همراه دارد. آیا ترکیه برنامههایی برای اطمینان از رسیدن این کمک ها به غیرنظامیان دارد؟ اگر چنین است، آنها چه هستند؟
امینه اردوغان: تنها در 40 روز گذشته 25 هزار تن بمب بر روی غزه که 2.5 میلیون نفر در آن زندگی می کنند و مساحت آن 365 کیلومتر مربع است و بیشترین جمعیت را در هر منطقه در جهان دارد، ریخته شد. این به معنای انداختن یک ماده منفجره با قدرتی معادل دو بمب اتمی در منطقه کوچک اما پرجمعیتی مانند غزه است. این واقعیت که ارسال کمک های بشردوستانه به چنین منطقه ای که بیمارستان ها کار نمی کنند، سیستم های زیرساختی فرو ریخته است و جای امنی وجود ندارد، نشان دهنده فقدان جدی دیدگاه وجدانی است. به عبارت دیگر نشان می دهد که شما از منظر ظالم به موضوع نگاه می کنید نه از منظر مظلوم.
ارسال کمکهای بشردوستانه که اسرائیل به دلیل ادعای غیرواقعی و بیاساس خود مبنی بر رسیدن به حماس با آن مخالفت میکند، یک انتخاب برای فلسطینیهای بیگناهی نیست که مورد هدف قرار میدهد، بلکه موضوع مرگ و زندگی است.
اگر اسرائیل برنامه ای برای مجبور کردن فلسطینی ها در غزه به مهاجرت و سپس غصب سرزمین آنها ندارد و اگر می خواهد طبق قطعنامه های سازمان ملل و توافقات امضا شده با فلسطینیان در صلح زندگی کند، باید بیشتر از احساس نفرت از حماس به حفظ حقوق فلسطینی ها متعهد باشد. اما متأسفانه اظهارات مقامات عالی رتبه، حملاتی که با ادعاهای نادرست انجام شده و جنایات جنگی که تاکنون انجام داده اند نشان می دهد که اسرائیل به دنبال جنگ، درگیری و دستاوردهای سیاسی و نظامی است.
وزیر دفاع اسرائیل که این جنگ را راه انداخته، می تواند فلسطینیها را با "حیوانات" مقایسه کند و در رسانههای غربی، جنایاتی که این افراد به وضوح مرتکب می شوند، به اندازه امکان ارسال کمک های بشردوستانه به فلسطین به سمت حماس مورد بحث قرار نمیگیرد.
- هدف موشک هایی که آمریکا به اسرائیل ارسال کرد بیمارستانها، مدارس، مساجد و کلیساها هستند
سوال: ایالات متحده خواستار افزایش کمک های بشردوستانه به غزه شد، اما در عین حال کمک های نظامی خود را به اسرائیل افزایش داد. آیا نقش واشنگتن را مفید میدانید یا مضر؟
امینه اردوغان: در شرایط تاریک امروز، کاری که همه مسئولان بین المللی باید انجام دهند این است که آتش بس دائمی در غزه در اسرع وقت تضمین و کمک های بشردوستانه فوری به مردم فلسطین ارسال شود. دفاتر سازمان ملل، سازمانهای بینالمللی حقوق بشر، سازمانهای بینالمللی بهداشت درباره وخامت وضعیت کنونی غزه با صدای بلند سخن می گویند. شعله ور کردن این وحشیگری، این قتل عام و آتش درگیری که کودکان را می سوزاند، با ارسال تسلیحات بیشتر، بمب های بیشتر و کشتی های جنگی بیشتر به منطقه، به ساده ترین عبارت، همدستی در این کشتار است. اهداف موشک هایی که ایالات متحده به اسرائیل ارسال کرد بیمارستان ها، نوزادان تازه متولد شده در بخش مراقبت های ویژه، مدارس، مساجد و کلیساها، آمبولانس های حامل بیماران و کمپ های آوارگان هستند. چه کسی می تواند ادعا کند که واشنگتن پس از همدستی در این جنایات، نقش مفیدی در درگیری ایفا کرده است؟
- تصمیم برای توقف حملات اسرائیل به مدت 4 ساعت واقعا مضحک و ظالمانه است.
سوال: در هفتههای اخیر شاهد افزایش تنش بین ترکیه و اسرائیل بودهایم و هر دو کشور سفرای خود را خارج کردهاند. آیا این تحولات تأثیری بر توانایی ترکیه در ارائه کمکهای بشردوستانه به غزه داشته است و آیا نگران هستید که اسرائیل به دنبال محدود کردن چنین تلاشهایی باشد، مانند واقعه کشتی ماوی مرمره در سال 2010؟
امینه اردوغان: موضع ترکیه در مورد مسائل بشردوستانه اصولی بوده است نه ارتجاعی. این واقعیت که روابط دیپلماتیک با کشوری که یک قتل عام سیستماتیک با هدف قرار دادن نوزادان، مادران و غیرنظامیان انجام می دهد و می تواند بدون هیچ نشانه ای از شرم این وضعیت را اعلام کند، به این نقطه رسیده است باید برای هر کشور وظیفه شناس، تحولی قابل انتظار باشد.
ما به عنوان ترکیه، برقراری آتش بس و ارسال بی وقفه کمکهای بشردوستانه را مهمترین اولویت میدانیم. آنچه ضروری است، توقف چند ساعته نیست، بلکه آتشبس دائمی است. به گفته فرانچسکا آلبانیز گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین، تصمیم برای توقف حملات اسرائیل به مدت 4 ساعت پس از وحشیگری که هفته ها شاهد آن بودیم، واقعا "مضحک و بی رحمانه" است.
خبرگزاري آناتولي اخبار خود از طريق سامانه مدیریت خبر (HAS) براي مشترکین رسانهای ارسال و فقط بخشي از آنها را خلاصه و در وبسايت خود منتشر ميكند. بنابراين براي دريافت اخبار كامل ما، لطفا تماس گرفته و مشترك شويد!