کی‌یف/خبرگزاری آناتولی

اوکراین ایران را متهم می‌کند که با گذشت دو سال از سرنگونی هواپیمای خود به تعهدات حقوقی بین‌المللی‌اش عمل نکرده و راه‌حلی برای مجازات عاملان و پرداخت غرامت پیدا نکرده است.

هواپیمای مسافربری «بوئینگ 737» بامداد 8 ژانویه 2020 اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران به مقصد کی‌یف سقوط و 176 شهروند ایران، کانادا، انگلستان، اوکراین، سوئد و چند کشور دیگر جان باختند.

اگرچه مقامات ایرانی ابتدا اعلام کردند که سقوط هواپیما به دلیل «نقص فنی» بوده اما بعدتر اعتراف کردند که هواپیما بر اثر اصابت «تصادفی» موشک سرنگون شده است.

مقامات ایرانی همچنین پس از ماه‌ها نتیجه تحقیقات و بررسی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی را در 23 اوت 2020 اعلام کردند.

سازمان هواپیمایی کشوری ایران نیز روز 17 مارس 2021 گزارش نهایی 139 صفحه‌ای خود را درباره سرنگونی هواپیما منتشر و اعلام کرد: سامانه پدافند هوایی، ابتدا هواپیمای اوکراینی را به عنوان هدف دشمن فرض کرده و پس از آن بدون دستور مرکز اولین موشک را پرتاب کرده است. سپس سامانه بر روی هدف متحرک قفل شده و موشک دوم را نیز شلیک کرده است.

دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین در واکنش به گزارش مذکور اعلام کرد: «این یک گزارش نیست، بلکه مجموعه‌ای از دستکاری‌هایی است که هدفشان تبرئه ایران است، نه افشای حقیقت. اگر ایران نمی‌خواهد حقیقت را به میل خود فاش کند، کشورش و شرکای بین‌المللی آن حقیقت را آشکار خواهند کرد».

- اوکراین می‌خواهد غرامت از طریق مذاکره تعیین شود

خبرگزاری رسمی ایران «ایرنا» بر اساس بیانیه معاون حقوقی ریاست جمهوری در سی‌ام دسامبر 2020 اعلام کرد که هیات وزیران تصمیم گرفته به خانواده هر یک از جان باختگان این هواپیما 150 هزار دلار غرامت پرداخت کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه اوکراین هم در واکنش به آن اعلام کرد که غرامت پرداختی باید در نتیجه مذاکرات بین طرفین تعیین شود.

در همین حال دادگاهی در کانادا نیز پس از شکایت 6 نفر از خانواده‌های 63 شهروند کانادایی کشته شده در این حادثه، ایران را مجموعا به 107 میلیون دلار غرامت محکوم کرد.

-ایران به درخواست مذاکره پاسخ منفی می‌دهد

گروه هماهنگی و واکنش بین‌المللی که از طرف کشورهای کانادا، سوئد، انگلستان و اوکراین در خصوص هواپیمای سرنگون شده تشکیل شده بود، روز 16 دسامبر 2021 در بیانیه‌ای از ایران خواست تا روز 5 ژانویه به درخواست آنان برای مذاکره در مورد موضوعاتی مانند تعهدات و جبران خسارت پاسخ دهد.

در این بیانیه آمده است: نزدیک به دو سال از سرنگونی هواپیما می‌گذرد و ایران در این مدت هیچ علاقه‌ای به پایبندی به تعهدات حقوقی بین‌المللی خود نشان نداده و صبر گروه هماهنگی لبریز شده است.

این گروه روز ششم ژانویه امسال اعلام کرد که از ایران پاسخ منفی دریافت کرده و بنابراین اقدامات دیگری برای حل این موضوع در چارچوب قوانین بین‌المللی انجام خواهد شد.