استانبول/امید شمیزی/خبرگزاری آنادولو

دیدار حساس تیم‌های پرسپولیس و تراکتور در چارچوب هفته 17 رقابت‌های لیگ برتر ایران با تنش‌ها و حواشی بی‌شماری همراه بود. درحالی یک هفته از برگزاری این بازی می‌گذرد که حواشی مربوط به آن همچنان ادامه دارد.

شهروندان تُرک ایرانی به ویژه نسبت به سر داده شدن شعارهای «نژادپرستانه» طی این بازی اعتراض دارند. مدیریت تیم تراکتور نیز تهدید کرده که در صورت عدم رسیدگی نهادهای مربوط داخلی و فدراسیون فوتبال ایران، موضوع را به کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا انتقال خواهد داد.

سینا یوسفی، وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار آنادولو با اشاره به پیشینه توهین‌های اتنیکی و قومیتی در ایران و سرایت آن به ورزشگاه‌های فوتبال، توضیح داد: 5 نفر از هواداران تیم پرسپولیس تهران به دلیل توهین‌های نژادپرستانه در سال 1398 با شکایت جمعی از وکلای آذربایجانی به حبس محکوم شدند، اما این اقدامات به نظر کافی نبوده و مشکل در این مورد بسیار ریشه ای است.

یوسفی درباره قوانین مربوط به مقابله با نژادپرستی و توهین‌های اتنیکی، قومی و مذهبی در داخل ایران و مجامع ورزشی بین‌المللی می‌گوید:

- موضوع بحث نژادپرستی در ایران یک سابقه تاریخی داشته و در تمام عرصه ها وجود دارد و این باعث شده که این موضوع به ورزشگاه ها هم کشیده بشود و ما در سالهای گذشته هم شاهد رفتارهای نژادپرستانه در ورزشگاه‌ها بوده ایم.

این نیز اختصاص به ورزشگاه تهران یا شهر خاصی ندارد و در شهرهای مختلف ایران این اتفاق می‌افتد. در سالهای گذشته نیز چنین اتفاقی افتاده بود و جمعی از وکلای آذربایجانی شکایتی تنظیم کرده و موفق به گرفتن محکومیت کیفری برای 5 نفر از هواداران تیم پرسپولیس تهران شدند. در سال 98 این اتفاق افتاد و این محکومیت گرفته شد. ولی این اقدامات به نظر کافی نبود و مشکل در این مورد بسیار ریشه ای است.

این وکیل دادگستری با اشاره به وجود برخی مواد قانونی مرتبط با نژادپرستی و توهین‌های اتنیکی و قومیتی در قوانین داخلی ایران، توضیح داد: «در خصوص اینکه چنین موضوعاتی چگونه باید پیگیری شوند و اینکه قوانین ایران در این مورد چگونه هستند نیز باید گفت که در مورد بحث تبعیض نژادی در سال 1354 یک قانون دو ماده‌ای تصویب شده است. ولی متاسفانه از این قانون تا سال 1398 یعنی تا زمانی که گروهی از وکلای آذربایجانی شکایتی تنظیم کردند، از این قانون استفاده نشده بود. یعنی یک قانون متروک به حساب می‌آمد اما در سال 1398 این شکایت انجام گرفت و از این قانون استفاده شد و هواداران منتسب به تیم پرسپولیس به 12 ماه حبس محکوم شدند».

سینا یوسفی ادامه داد: «بعد از آن نیز در سال 1399 یک قانون دیگری تصویب شد که این قانون مجازات سنگین‌تری در مورد توهین به ادیان الهی، مذاهب اسلامی و قومیت‌هایی که در ایران زندگی می‌کنند پیش‌بینی کرده است. این قانون بخشی از ماده 499 مکرر قانون مجازات اسلامی است و در قسمت جرائم امنیتی آمده است. البته تاکنون از این قانون استفاده نشده است. این قانون بیشتر اختصاص به انتشار افکار نژادپرستانه در فضای مجازی و فضاهای عمومی دارد ولی مسائل مطرح شده در ورزشگاه‌ها را نیز می‌شود در حیطه این قانون آورد».

او همچنین با بیان اینکه دولت ایران عضو «معاهده منع تبعیض نژادی» است، عنوان داشت: «ایران عضو معاهده منع تبعیض نژادی است. ایران در سال 1347 وارد این معاهده شده و تعهد کرده که با بحث تبعیض نژادی و نژاد پرستی مقابله کند. علاوه بر داخل ایران، در عرصه بین‌المللی نیز فدراسیون بین‌المللی فوتبال فیفا خیلی به این مساله اهمیت می‌دهد و قوانین سختگیرانه‌ای از سال 2019 در این رابطه تصویب کرده است».

براساس این قوانین سختگیرانه مخصوصا در ماده 13، یک تیم فوتبال که هواداران منتسب به آن‌ رفتارهای نژادپرستانه داشته باشند، حتی می‌تواند با کسر امتیاز یا حذف از رقابت‌ها یا حتی با سقوط به دسته پایین‌تر مجازات شود. این قوانین وارد مقررات انضباطی فدراسیون فوتبال ایران هم شده است و ایران در سال 1397 آن را پذیرفته است.

یوسفی درباره چگونکی روند انتقال احتمالی پرونده مربوطه توسط باشگاه تراکتور یا شهروندان ایرانی به مجامع بین‌المللی در صورت عدم بی‌توجهی و رسیدگی نهادهای داخلی نسبت به آن نیز گفت: «در صورتی که در داخل ایران به این جرایم در چارچوب ماده 67 که مجازات‌هایی نظیر کسر امتیاز و سقوط به دسته پایین‌تر طی آن پیش‌بینی شده رسیدگی نشود، همانطور که مدیریت حقوقی باشگاه تراکتور نیز اعلام کرده، این حق برای طرفداران و حتی شهروندان عادی که از این رفتار متضرر شده اند و باشگاه تراکتور وجود دارد که این موضوع را در نهادهای بین المللی مربوط به فوتبال پیگیری کنند».