استانبول/ خبرگزاری آناتولی

نود و ششمین شهرآورد بزرگ فوتبال ایران بین دو باشگاه تهرانی استقلال و پرسپولیس روز پنجشنبه 24 تیرماه سال 1400 (15 جولای 2021) در چارچوب جام حذفی این کشور در استادیوم خالی از تماشاگر آزادی تهران برگزار خواهد شد.

این مسابقه باعث شده تا بار دیگر کارشناسان از وابستگی پرسپولیس و استقلال به دولت انتقاد کنند. از دیدگاه آنها این دو تیم می‌توانند با اتکا به بیش از 50 میلیون طرفدار خود در سراسر ایران و همچنین خارج از این کشور، مستقل از کمک دولت و بودجه ملت باشند.

این درحالی است که این دو باشگاه نه تنها از لحاظ آقتصادی موفق نبوده‌اند، بلکه زیان‌های بسیاری نیز به بار آورده و باعث ایجاد مشکلات مالی و حقوقی برای مسئولین ورزش در صحنه بین‌المللی نیز شده‌اند.

در همین راستا؛ مهرداد خدیر، تحلیلگر مسائل ورزشی، روزنامه نگار باسابقه ایرانی و سردبیر رسانه‌هایی مانند مجله «امید جوان» و وبسایت «عصر ایران» در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی به بررسی موضوعات و حواشی مربوط به استقلال و پرسپولیس پرداخت که در ادامه مشروح آن خواهد آمد.

- مسائل امنیتی و سیاسی مربوبط به این دو باشگاه

واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی هم از زاویه فنی و هم از جنبه‌های امنیتی و سیاسی ابهام‌ها، مشکلات و چالش‌های زیادی دارد و بیشتر دست‌مایه تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات و حتی پس از استقرار دولت‌ها بوده، اما هرگز تحقق نیافته است. حالا پرسش این است که چرا شاهد چنین اتفاقی هستیم؟

- ابهام در عنوان باشگاه‌های مذکور

استقلال و پرسپولیس هرچند تحت عنوان «شرکت باشگاه ورزشی و فرهنگی» فعالیت می‌کنند، اما اساسا با کمک دولت سر پا هستند و به لحاظ اقتصادی و ویژگی‌های قانون تجارت قابلیت عرضه در بورس را ندارند. در اینجا تناقض و ابهامی دیده می‌شود، چون اگر این دو تیم «فرهنگی» هستند، «شرکت» چه موضوعیتی دارد و اگر «شرکت» هستند، چرا شبیه دیگر «شرکت‌ها» اداره نمی‌شوند. بنابراین سعی شده است تنها مشکل را به‌طور ظاهری حل کنند.

- وضعیت مالی استقلال و پرسپولیس

بحث دیگر مربوط به سوددهی و ارائه ترازنامه مالی است. همه می‌دانند که استقلال و پرسپولیس اساسا مجموعه‌هایی زیان‌ده به شمار می‌روند. این مشکل هم با اعلام عرضه دو تیم مذکور در فرابورس حل شد تا مثل شرکت‌های دیگر به ارائه دقیق مبتنی بر سوددهی نیازی نباشد، اما مشکل اصلی در جای دیگری است.

فرض کنیم شرکت‌های باشگاه‌های ورزشی استقلال و پرسپولیس به واسطه بورس هر کدام 10 میلیون نفر سهامدار داشته باشند و این سهامداران بخواهند به موضوعی اعتراض داشته باشند، شاهد چه وضعیتی خواهیم بود؟ بنابراین نوعی نگرانی شدید امنیتی نزد مسئولین ایران نسبت به تاثیر اجتماعی این اعتراض وجود دارد.

- موانع بر سر راه سرمایه‌گذاری خارجی

مشکل دیگر بحث اهلیت است؛ اگر فردی مثلا از کشور قطر، امارات متحده عربی و غیره برای خرید این باشگاه‌ها اقدام کند، باید از نظر حاکمیت اهلیت داشته باشد، چون طرفداران این دو باشگاه می‌توانند در انتخابات شوراها و مجلس تاثیر زیادی به همراه داشته باشد. مقامات ما هم خدا را می‌خواهند هم خرما را‌! یعنی فردی بیاید که هم تابع نهادهای حاکمیتی و امنیتی باشد و به نوعی عابربانک آنها باشد و به دنبال کسب درآمد نباشد!

اگر فرد یا افرادی یا چند شرکت بیایند و استقلال و پرسپولیس را خریداری کنند،‌ طبیعتا انتظار دارند در هنگام پخش بازی‌‌‌ها تلویزیون حق پخش بدهد و قبل از شروع بازی در ورزشگاه برنامه‌های درآمدزا برگزار کنند و یا حتی خودشان ورزشگاه تاسیس کنند و از دوربین‌های صدا و سیما طلب مبلغ کنند، اینها چالش‌زا خواهد شد.

- کلاف سردرگم سرنوشت این دو باشگاه

مشکل اصلی برای واگذاری استقلال و پرسپولیس این است که نهادهای امنیتی و حاکمیتی به دلیل هزینه‌های گزاف مایل به واگذاری به بخش خصوصی هستند یا اینگونه تظاهر می‌کنند، اما نمی‌خواهند به تبعات احتمالی این تصمیم مانند پرداخت حق پخش تلویزیونی تن بدهند. صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بطور رایگان از محاسن این دو تیم استفاده می‌کند، ساعت‌های زیادی از آنتن خود را پر کرده است و به بهانه این دو باشگاه از آگهی‌ها درآمد کلانی را به دست می‌آورد، اما در مجموع می‌توان گفت مهم‌ترین مانع واگذاری این دو باشگاه، نگاه امنیتی به فوتبال ایران است.