آنکارا/خبرگزاری آناتولی

پناهجویانی که به دلیل جنگ، درگیری، فقر و شرایط دشوار زندگی در کشورشان مجبور به ترک خانه های خود شده اند٬ در مسیر مهاجرت در معرض انواع مختلف خشونت ها و استثمار قرار می گیرند.

خشونت و درگیری های مداوم در بسیاری از نقاط جهان مانند سوریه و عراق، پناهجویان را مجبور به سفر و جستجوی یک محیط امن برای زندگی می کند.

پناهجویان در مسیر تلاش برای رسیدن به یک پناهگاه امن، بعضا شاهد مرگ عزیزانشان نیز هستند.

داده های سازمان ملل متحد نشان می دهد که در ماه های نخست سال های 2015 و 2016 حدود 1.2 میلیون پناهجو و مهاجر که اکثریت قریب به اتفاق آنها از جنگ و آزار و اذیت فرار کرده اند٬ به سواحل اروپا رسیده اند.

دریای مدیترانه که راه امیدی برای بیشتر پناهجویان است٬ برای برخی از آنها به گورستان بزرگی تبدیل شده است.

بعد از کشور سوریه که بیشترین تعداد پناهجو را در جهان داراست٬ کشورهای عراق، بوروندی، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو، افغانستان، اریتره، سومالی و سودان جنوبی در رده های بعدی جای گرفته اند.

- تعداد پناهجویانی که به اروپا می رسند کاهش یافته است

بر اساس گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان که در ماه آوریل منتشر شد٬ علی‌رغم این که تعداد پناهجویان و مهاجرانی که در سال گذشته به اروپا رسیده اند کاهش یافته است، میزان خطرات در طول سفر پناهجویان افزایش یافته و این سبب تغییر در میزان نرخ مهاجرت شده است.

تعداد افرادی که از طریق مسیر دریایی وارد ایتالیا می شوند، از ماه ژوئیه 2017 به شدت کاهش یافته است. این کاهش در سه ماهه اول سال 2018 نیز با 74 درصد افت نسبت به سال گذشته همچنان ادامه داشته است.

در این گزارش به پرخطر بودن مسیر مهاجرت به ایتالیا اشاره شده است. میزان مرگ و میر در میان افرادی که در سه ماهه اول سال جاری از لیبی به ایتالیا مهاجرت کرده اند، به یک نفر از هر 14 نفر افزایش یافته است. در حالی که این رقم در سال گذشته یک نفر از هر 29 نفر بوده است.

در سال های اخیر شرایط سلامتی مهاجران و پناهجویان لیبیایی نگران کننده گزارش شده و آمده است که تعداد پناهجویانی که بسیار ضعیف و وضعیت سلامت عمومی خوبی ندارند، افزایش یافته است.

سال 2017 میزان عبور پناهجویان از طریق دریای مدیترانه بسیار پایین تر از سال 2016 بوده است. میزان ورود پناهجویان به اسپانیا و یونان در پایان سال گذشته افزایش داشته است. حدود 28 هزار پناهجو در سال گذشته خود را به اسپانیا رساندند که این رقم در مقایسه با سال 2016 شاهد افزایش 100 درصدی بوده است.

بیشترین تعداد پناهجویانی که از مسیر جاده ها به اسپانیا رفته اند از شهروندان سوریه بوده اند. بزرگترین گروهی که از مسیر دریا خود را به اسپانیا رسانده اند نیز از اتباع کشورهای مراکش و الجزایر بوده اند.

تعداد پناهجویانی که با عبور از دریا به یونان رسیده اند در مقایسه با سال 2016 کاهش یافته است. اکثر آنها از شهروندان سوریه، عراق و افغانستان هستند و در بین آنها کودکان زیادی نیز به چشم می خورد. این پناهجویان مدت زمان طولانی در شرایط بسیار سختی در جزایر یونان به سر می برند.

بسیاری از پناهجویان و مهاجران در مسیر رسیدن به اروپا به دلیل افزایش محدودیت ها در مجارستان به سوی کشورهای دیگر تغییر مسیر می دهند.

برخی از مهاجران از صربستان به رومانی٬ برخی نیز از یونان به آلبانی و یا از طریق مونته نگرو و بوسنی و هرزگوین به کرواسی می روند.

- پناهجویان در مسیر مهاجرت در معرض آزار و اذيت و سوءاستفاده هستند

پناهجویان و مهاجران در راه تلاش برای رسیدن به اروپا در معرض استثمار و ظلم قاچاقچیان و گروه های مسلح قرار می گیرند. زنان و کودکان بدون همراه نیز در این مسیر در معرض خطر خشونت های جنسی قرار دارند.

تعداد افرادی که در سال گذشته در اروپا مستقر شده اند 54 درصد بیشتر از سال 2016 بوده است. بیستر این افراد نیز از اتباع سوریه بوده و از ترکیه، لبنان و اردن به اروپا آمده اند.

در میان کشورهای اروپایی، بیشتر تعداد پناهجویان را کشورهای انگلستان، سوئد و آلمان پذیرفته اند.

- توافقنامه ترکیه - اتحادیه اروپا در خصوص پناهجویان

بحران پناهجویان سوری که در سال 2015 به اوج خود رسید با توافقنامه امضا شده بین ترکیه و اتحادیه اروپا در 18 مارس سال 2016 در سطح بسیار وسیعی حل شد. در پی این توافقنامه کاهش قابل توجهی در موج مهاجرت غیرقانونی پناهجویان به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را شاهد بوده ایم. این توافقنامه به اتحادیه اروپا این امکان را داد تا با بحران مهاجرت پناهجویان مقابله کند.

طبق آمار رسمی، تعداد مهاجران غیرقانونی که به یونان وارد شده اند در سال 2015 بیش از 853 هزار نفر بوده است، این تعداد در پایان سال گذشته به 20 هزار و 364 نفر کاهش یافته است.

در اکتبر 2015 روزانه 7 هزار نفر از ترکیه به جزایر یونان می رفتند که این رقم از ماه فوریه به 43 نفر کاهش یافته است.

- تعداد متقاضیان پناهندگی در اتحادیه اروپا در سال گذشته 50 درصد کاهش یافته است

در پی امضای توافقنامه بین ترکیه و اتحادیه اروپا٬ تعداد متقاضیان پناهندگی در اتحادیه اروپا نیز کاهش یافت. این میزان در سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل از آن 50 درصد کاهش یافته است.

پیش از توافقنامه مذکور٬ در سال 2015 تعداد 1 میلیون 257 هزار و 610 نفر و در سال 2016 حدود 1 میلیون و 206 هزار و 120 نفر از اتحادیه اروپا تقاضای پناهندگی کرده بودند. بعد از این توافق و در سال گذشته این رقم به 650 هزار نفر کاهش یافته است.

- توقف اجباری پناهجویان آفریقایی

سودان، یکی از مقاصد پناهجویان از کشورهای همسایه آن است که در 50 سال گذشته با مشکلاتی مانند آشفتگی سیاسی، جنگ، ظلم و ستم قومی و خشکسالی در کشورشان روبرو بوده اند.

ارقام رسمی دولت سودان نشان می دهد که بیش از 2 میلیون پناهجو از کشورهای اریتره، اتیوپی، سومالی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، آفریقای مرکزی، سودان جنوبی، یمن و سوریه در این کشور حضور دارند. سازمان ملل این رقم را 922 هزار و 700 نفر اعلام کرده است.

اتیوپی نیز میزبان صدها هزار پناهجویی است که به دلیل بحران های سیاسی و اقتصادی در کشورهایشان به این کشور همسایه پناه برده اند.

اتیوپی پنجمین کشور جهان از لحاظ پذیرش بیشترین تعداد مهاجر و پناهجو است و این کشور سیاست درهای باز برای پناهجویان را دنبال می کند.