
آنکارا/ خبرگزاری آناتولی
همه ساله 9 آگوست در حالی به عنوان «روز جهانی جوامع بومی» گرامی داشته میشود که بومیان برخی از کشورها بهرغم تلاش و کوشش فراوان در طول تاریخ برای زنده نگه داشتن ویژگیهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی خود، هم اکنون نیز با مشکلات بسیاری روبرو هستند.
براساس آمار سازمان ملل متحد، هم اکنون در 90 کشور مختلف جهان در مجموع 476 میلیون بومی یعنی 6.2 درصد جمعیت کل جهان زندگی میکند. با این حال 15 درصد فقرا در سراسر جهان را بومیان تشکیل میدهند.
جمعیت بومی جهان دارای پنج هزار فرهنگ متفاوت بوده و در عین حال صاحبان اصلی اکثر 7 هزار زبان زنده دنیا به شمار میروند.
طی دهههای گذشته، بسیاری از جمعیت بومی جهان از مناطق سنتی زندگی خود رانده شدهاند. فرهنگ و زبان آنها مورد تحقیر قرار گرفته و از فعالیتهای سیاسی و اقتصادی منع شدهاند.
اگر چه طی سالهای اخیر برخی از کشورها تلاشها برای ادغام و افزایش مشارکت جمعیت بومی در فعالیتهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را آغاز کردهاند.
براساس آمار سازمان ملل 86 درصد از جمعیت بومی جهان در مشاغل غیررسمی فعالیت و امرار معاش میکنند. این میزان برای جمعیت غیربومی جهانی در حدود 66 درصد است.
فقر نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که جمعیت بومی جهان با آن دست و پنجه نرم میکنند.
درحالی 47 درصد از کل مردم بومی جهان بی سواد هستند که این میزان برای مردم غیربومی جهان در حدود 17 درصد است. تفاوت میان درصد زنان آموزش ندیده بومی و غیربومی از این میزان نیز بیشتر است.
بنا به اعلام گروه بینالمللی کار برای حل مشکلات مردم بومی 88 درصد از جمعیت گرینلند، 80 درصد جمعیت پولنزیای فرانسه، 48 درصد بولیوی، 43.8 درصد گواتمالا و 36 درصد جمعیت نپال را مردم بومی تشکیل میدهند.
از سوی دیگر، چین با 112 میلیون نفر جمعیت بومی، میزبان بیشترین شمار جمعیت بومی در میان کشورهای جهان است. پس از چین هند با 104 میلیون و اندونزی با 60 میلیون نفر در ردههای بعدی دارای بیشترین جمعیت بومی هستند.
تخمین زده میشود مناطقی که جوامع بومی در آن زندگی میکنند، 80 در صد از کل تنوع زیستی جهان را تشکیل دهد.
براساس مقالهای در مجله «Cultural Survival»، یازده درصد از جنگلها در سراسر جهان تحت حفاظت جوامع بومی قرار دارد و این جنگلها میزان زیادی از کربن زمین را در خود نگهداری میکنند.
طبق آمار صندوق حیات وحش جهان، 95 درصد از 200 منطقهای که از لحاظ تنوع زیستی تحت خطر قرار دارند، متعلق به جوامع بومی است.
در اولین نشست گروه بین المللی کار برای حل مشکل مردم بومی در سال 1982 در سازمان ملل متحد، نهم آگوست هر سال به نام روز بین المللی جوامع بومی جهان نامگذاری شد. این روز در کشورهای مختلف جهان گرامی داشته میشود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 2007 اعلامیه حقوق جوامع بومی که نقطه عطفی در خصوص همکاری و همبستگی میان جوامع بومی و دولتهای عضو این شورا است را به تصویب رساند.