Sıcaklık rekorları 1,5 derece hedefinin tutturulmasını zorlaştırıyor

13.12.2024
İstanbul

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz dünyanın ortalama sıcaklığının orta vadede 1,5 dereceden öte 2 dereceyi de geçebileceğini söyledi.

Avrupa Birliğine (AB) bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi verilerine göre, küresel ortalama hava sıcaklığının uzun yıllar ortalamasının 0,73 derece üzerine çıkarak 14,1 derece ölçüldüğü geçen ay, en sıcak ikinci kasım ayı oldu.

Ocak-kasım 2024 döneminde küresel ortalama sıcaklık anomalisi, 1991-2020 ortalamasının 0,72 derece, 2023'ün aynı dönemindeki ortalamanın ise 0,14 derece üzerine çıktı. Bu veriler doğrultusunda, 2024'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olacağı da kesinleşti.

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Kurnaz, 2023 kasım ayı ortalama yüzey hava sıcaklığının 14,2 derece, 2020 kasım ayı sıcaklığının ise 13,9 derece olduğunu ve 2024 kasım ayının, bu iki aya ait ortalama sıcaklığın arasında yer alarak en sıcak ikinci kasım olarak kayda geçtiğini belirtti.

Bu yılın başından kasım ayı sonuna kadar toplam 187 günün, tarihte aynı günlere ait değerlerle karşılaştırıldığında en sıcak günler olduğunu kaydeden Kurnaz, kasım ayı içinde de 10 günün, en sıcak günler olarak kayıtlara geçtiği bilgisini paylaştı.

2023'te El Nino hava olayının da etkisiyle şiddetli sıcaklıklara şahit olunduğunu anımsatan Kurnaz, "2024 sonları hem El Nino etkisinde değil hem de hafiften La Nina başlıyor, bu nedenle de 2023'ten daha serin olmasını bekliyorduk." dedi.

"En sıcak ikinci aralık ayı olabilir"

Verileri, küresel ısınmanın şiddetlendiğinin göstergesi olarak nitelendiren Kurnaz, gelecek aylarda yeni sıcaklık rekorlarının kırılacağı tahminini paylaştı.

Kurnaz, aralık ayı için ise şu öngörülerde bulundu:

"Aralık ayının başındaki ortalama sıcaklıklar, bu yılın tarihteki en sıcak ikinci aralık olabileceğine işaret ediyor. 2023 sonu oldukça sıcak günlerle kapanmıştı, bu nedenle en sıcak aralık olma ihtimali çok düşük ama şimdilik, üçüncü en sıcak yıl ile kıyaslandığında oldukça sıcak bir seyir izliyoruz. Hafif bir La Nina etkisi, ortalama sıcaklıkların biraz azalmasına yol açar ama küresel ısınma bu dönemsel etkilerin tümünden daha şiddetli bir etki gösteriyor."

Sıcaklıklarda yaşanan artışların, Paris Anlaşması ile belirlenen, küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi döneme göre 1,5 derece ile sınırlandırma hedefine etkisini değerlendiren Kurnaz, bu hedefin anlaşmada ele alındığı şekliyle henüz aşılmadığını, bunun için daha geniş bir periyodun dikkate alınması gerektiğini ifade etti.

10 yıllık ortalamada küresel ısınmanın 1,3 derece olduğunu aktaran Kurnaz, bununla birlikte 2023 ortalamasının 1,5 derece hedefini aştığını, 2024 ortalamasının da 2023'ten sıcak olmasının ve yine 1,5 dereceyi geçmesinin beklendiğini dile getirdi.

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de geçen ay düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı'nda (COP29) çıkan sonuçlara da değinen Kurnaz, "COP29'da gördüğümüz kadarıyla politikacıların ana hedefi ekonomi ve iklimin ne derece kötü değiştiği onları ancak ikincil olarak ilgilendiriyor. Atılması planlanan adımlar, dünyanın ortalama sıcaklığının orta vadede 1,5 dereceden öte 2 dereceyi de geçeceğini gösteriyor. Bu bağlamda artık ülkemize düşen iklim değişikliğinin getireceği sorunlara karşı koyabilmek için şimdiden hazırlanmak." değerlendirmesinde bulundu.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR