Türkiye'nin F-35 savaş uçağı programına geri dönüşünün gündeme gelmesiyle birlikte konuyla ilgili yanıltıcı içerikler sosyal medyada dolaşıma girdi. ABD Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, 29 Haziran 2025 tarihinde AA muhabirine verdiği demeçte "Yıl sonuna kadar bir çözüme kavuşmanın mümkün olduğuna inanıyorum." dedi.

ABD Kongresi'nin konuya yeniden bakmaya hazır olduğunu belirten Barrack, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da 'yeni bir başlangıç yapılması gerektiğini' söylüyor. F-35 programı ve CAATSA yaptırımlarıyla ilgili olarak, bana göre, Başkan Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakan Rubio ve Dışişleri Bakanı Fidan'a, 'bu işi bitirin, bir yolunu bulun.' diyecek. Kongre de mantıklı bir sonucu destekleyecektir." değerlendirmesinde bulundu.

Büyükelçinin F-35'lere ilişkin açıklamalarının ardından sosyal medyada bazı dezenformatif iddialar da gündeme geldi.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Sosyal medya platformu X'te, üzerinde Türk Hava Kuvvetleri’ne ait milli tanıtım işaretini ve "18-0002" kuyruk numarasını taşıyan bir F-35 savaş uçağının iniş anına ait bir video paylaşıldı. Görüntünün, Türkiye'ye yeni teslim edilen F-35'lerden birine ait olduğu iddia edildi. 

Görüntü, kısa sürede çok sayıda etkileşim alarak, farklı kullanıcılar tarafından da gündeme getirildi. 

BULGULAR

Anadolu Ajansı (AA) Teyit Hattı, iddiaya konu olan videoyu inceledi. Görüntüdeki F-35 savaş uçağının dikey stabilizesinde Türk bayrağı sembolü ve 18-0002 kuyruk numarası görüldü. Kuyruk numarasındaki '18', uçağın üretim yılı olan 2018'i, '0002' ise üretim sırasını ifade ediyor.

Türkiye için üretilen F-35 tipi uçaklar, 2018 yılında ulusal ve uluslararası basında da yer almıştı. Vatan gazetesinin 4 Temmuz 2018 tarihli haberinde, "F-35'leri kullanacak olan 13 pilot ve 325 bakım personeli eğitim için ABD'nin Arizona eyaletindeki Luke Hava Üssü'ne yerleşti. Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterine giren, "18-0001" ve "18-0002" kuyruk numaralı iki F-35 için giden kafiledeki pilotlar bir ile iki yıl arasında eğitime tabi tutulacak." ifadeleri yer almıştı.

Videodan alınan ekran görüntüleri de tersine görsel arama metodu ile aradı. Görüntünün güncel olmadığı ve bağlamından koparılarak gündeme getirildiği tespit edildi.

Videonun, 27 Şubat 2019 tarihinde, "@Air shows in Japan and the world by Tonk298" adlı Youtube kullanıcısı tarafından paylaşıldığı belirlendi. Videonun açıklamasında "Türk F-35'leri ve pilotlarının Luke Hava Üssü'ndeki (ABD/Arizona) eğitimi." ifadelerine yer verildiği görüldü. 

Söz konusu videoya, Vietnam merkezli bir haber kaynağında da rastlandı. Görüntü, "Türk pilotlar 2018 yılında ABD’de F-35A savaş uçaklarıyla eğitim alıyor. Video: USAF." açıklamasıyla 29 Nisan 2019 tarihinde servis edildi. 

NE OLMUŞTU?

AA muhabirine 21 Nisan 2024 tarihinde konuşan ABD'li savunma yetkilisi, Türkiye'nin F-35 programından resmi olarak çıkarıldığına ilişkin Ankara'ya bildirimde bulunulduğunu açıklamıştı.

Bildiride, 2006 yılında katılımcıların imzasına açılan ve Türkiye'nin 26 Ocak 2007'de taraf olduğu Ortak Mutabakat Zabtı'nın feshedildiği ifade edilmişti. Ayrıca, güncellenen mutabakat metnine Türkiye'nin dahil edilmediği belirtilmişti.

2018 yılında 4 adet F-35 savaş uçağının mülkiyeti Türkiye'ye devredildi. Ancak bu uçaklar, ABD'de Türk pilotlarının da katıldığı eğitim programları kapsamında ABD'de tutuldu. Takip eden dönemde 2 uçağın daha mülkiyeti Türkiye'ye geçti.

Ancak S-400 hava savunma sistemi krizi nedeniyle toplam 6 adet F-35 Türkiye'ye teslim edilmedi. 2020 Savunma Bütçesi kapsamında bu uçakların ABD Hava Kuvvetleri envanterine alınmasına karar verildi.