استانبول/ خبرگزاری آناتولی

کارشناسان مسائل سیاسی با اشاره به حمایت امارات متحده عربی، مصر، اسرائیل و برخی قدرت‌های غربی، به‌ویژه فرانسه از خلیفه حفتر که با دولت وفاق ملی لیبی در حال جنگ است ،اذعان دارند که آنها بیش از برقراری ثبات در این کشور در پی منافع خود هستند.

پس از سرنگونی حکومت 42 ساله قذاقی که در لیبی که با کودتای آمریکا و غرب و ماسک بهار عربی انجام شد، درگیری و کشتار غیرنظامیان در این کشور پایان نیافت.

حفتر، ژنرال بازنشسته رژیم قذافی توسط برخی قدرت‌های خارجی حمایت می‌شود. علاوه بر این، یوسی ملمن، به گفته تحلیلگر اطلاعاتی روزنامه معاریوی اسرائیل، او با موساد نیز ارتباط نزدیک دارد.

صالح النعامی، نویسنده فلسطینی در توضیح اظهارات ملمن اعلام کرده که حفتر علاوه بر موساد با فرانسه، مصر و امارات متحده عربی نیز ارتباط دارد.

-حفتر علی‌رغم حمایت نیروهای خارجی شکست خورده است

پروفسور دکتر انور آرپا، مدیر موسسه تحقیقات مسائل خاورمیانه و آفریقا وابسته به دانشگاه آنکارا در این زمینه اظهار داشت:

«حفتر می‌کوشد با استفاده از زور علیه دولت وفاق ملی لیبی که توسط سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و سازمان های بین المللی به رسمیت شناخته شده و ترکیه نیز به عنوان مخاطب مشروع خود قبول دارد قدرت را به دست بگیرد.

او در سال 2014 اقدام به کودتا علیه دولت مشروع کرد، اما موفق نشد. در سال 2015 حفتر توسط نمایندگان مجلس طبرق رئیس ارتش ملی لیبی شد. وی در 4 آوریل به طرابلس پایتخت لیبی حمله کرد و باعث تشدید تنش شد.

خنثی شدن حملات به طرابلس توسط نیروهای دولت وفاق ملی در این شهر و بازپس‌گیری شهر غریان به عنوان مرکز عملیات حفتر باعث شکست بزرگی برای خلیفه حفتر شد.

او از حمایت آشکار مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی و پنهانی فرانسه و روسیه برخوردار است. با این وجود، تاکنون شکست خورده است.

وی جهت کاهش تاثیر شکست خود ترکیه را که از دولت مشروع لیبی حمایت می‌کند مورد اتهام قرار می‌دهد. طی چند ماه اخیر او به شدت اعتبار خود را از دست داده و به دنبال متحدان جدید است.

وجود موشک‌های فرانسوی در مقر حفتر و بازداشت 13 شهروند این کشور که جهت مشاوره نظامی به نیروهای حفتر برای انجام کودتا در ماه آوریل به لیبی رفته بودند در مرز تونس نشانه حمایت پاریس از اوست. دولت وفاق ملی لیبی پس از این رسوایی روابط امنیتی خود فرانسه را متوقف کرد».

-رسانه‌های جهانی به روابط حفتر-موساد نپرداختند

دکتر آرپا با تاکید بر اینکه همکاری حفتر با اسرائیل نیز روشن شده است، همچنین تصریح کرد:

«به گفته یوسی ملمن حفتر با موساد همکاری دارد. این اظهارات ملمن در شبکه های اجتماعی بازتاب وسیعی داشت، اما رسانه های جهانی به ویژه اماراتی، سعودی و مصری به آن نپرداختند.

حفتر در جنگ 1978 تا 1987 قذافی با چاد اسیر، با کمک آمریکا و به این کشور پناهنده شد. حفتر متهم به همکاری با سیا ست و در آمریکا اقداماتی علیه قذافی انجام داد. حفتر پس از 20 سال اقامت در آمریکا یک ماه پس از آغاز قیام علیه قذافی به لیبی بازگشت.

-حفتر هم اکنون بیش از بقیه با اسرائیل همکاری نزدیک دارد

پروفسور دکتر احمد اویسال رئیس مرکز تحقیقات خاورمیانه در آنکارا نیز همکاری حفتر با موساد را امر عجیبی ندانست و گفت:

«بدون تردید اسرائیل در هرج و مرج خاورمیانه نقش دارد. اسرائیل به عنوان شاخه غرب خواهان وجود کشور قدرتمندی در منطقه نیست. غرب با تجلی قدرت مردم منطقه از طریق دموکراسی مخالف است. امارات متحده عربی نیز به نیابت از اسرائیل و غرب این سیاست را دنبال می‌کند.

هیچ کشوری اسرائیل و امارات متحده عربی را به خاطر اقدامات ضد دموکراتیک مواخذه نمی‌کند. کسی به حفتر بابت کشتار و نقض حقوق بشر اعتراضی ندارد. او با آمریکا و اسرائیل همکاری نزدیکی دارد. آمریکا در دوره ترامپ توجه کمتری به لیبی دارد».

-تلاش برای بازگشت به دوره قذافی

امره اوزجان، استاد دانشگاه کرکلرایلی ترکیه با اشاره به تحولات اخیر لیبی اظهار داشت:

«لیبی پس از سرنگونی قذافی دچار فروپاشی شد. بی‌ثباتی در لیبی خطراتی را برای کشورهای منطقه نیز ایجاد کرده است. ایجاد رهبری براساس اجماع اجتماعی در لیبی بسیار دشوار است.

شاید یک دولت متمرکز و قدرتمند و احیای ثبات از طریق حاکمیت اقتدارگرایانه مانند دوره قذافی بهتر باشد. بنابراین شاهد تلاش برای احیای دوره قذافی هستیم».

اوزجان با اشاره به اقدام عملیات ژنرال خلیفه خفتر برای تصرف طرابلس پیش از کنفرانس گفتگوی ملی تصریح کرد:

بعید است این اقدام وی بدون چراغ سبز برخی نیروهای بین المللی صورت گرفته باشد. ژنرال حفتر پیش عملیات مذکور به مصر و عربستان سعودی رفته است. در واقع مشخص است که این دو کشور و امارات متحده عربی از حفتر حمایت می کنند.

اگر به همکاری مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در منطقه دقت کنیم افشاگری یوسی ملمان تحلیلگر اطلاعات اسرائیل درباره "همکاری حفتر با سازمان اطلاعات و وظایف ویژه (موساد)" جای تعجب نیست».

-حفتر به دنبال ایجاد مشروعیت برای خود است

جرن گورسه‌لر مشاور حقوقی بین المللی و آفریقا در مرکز تحقیقات استراتژیک آنکارا هم گفت:

پس از سرنگونی قذافی رقابت سیاسی و نظامی میان عناصر مختلف اوج گرفته است. حتی فایز السراج، رئیس شورای ریاست جمهوری لیبی و ژنرال حفتر برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال 2019 به توافق رسیده بودند.

حفتر برای تصرف طرابلس عملیات را آغاز و این روند را به بن‌بست مواجه کرد. او قصد داشت با تصرف طرابلس مشروعیتی کسب کند. وی می‌خواست با حمایت عربستان سعودی، مصر و اسرائیل طرابلس را تصرف و خود را بازیگر سیاسی اعلام کند تا در عرصه بین‌المللی نیز شناخته شود.

مصر، امارات متحده عربی، روسیه و فرانسه از حفتر حمایت سیاسی و نظامی می کنند. فایز السراج، رئیس شورای ریاست جمهوری لیبی اعلام کرده که در صورتی فرانسه حمایت از حفتر دست نکشد، توافق امنیتی دوجانبه را به تعلیق خواهد درآورد.

السراج از شورای امنیت سازمان خواست حفتر را بابت حملات وی مسئول بداند. السراج اعلام کرده که خواهان محاکمه حفتر به دلیل انجام جنایات جنگی و علیه بشریت در دیوان کیفری بین المللی است. انگلستان و آلمان نیز خواستار تحریم علیه حفتر هستند».