قونیه/ محرم پورباقری/ خبرگزاری آناتولی

شهرام ناظری، خواننده سرشناس ایرانی که به مناسبت گرامی داشت 745 مین سالگرد درگذشت مولانا جلال الدین رومی، به شهر قونیه ترکیه سفر و کنسرتی رایگان برای علاقمندان اجرا کرد٬ در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری "آناتولی" اظهار داشت در ترکیه چراغ مکتب مولانا روشن نگه داشته شده و رقص (سماع) و موسیقی در قونیه زنده مانده است. اگر در ایران بود اجازه نمی دادند و این یک خوش شانسی برای ماست که مولانا در قونیه است.

وی در ادامه افزود: "یکی از شانس های ما این بوده که مولانا در قونیه زندگی کرده و درگذشته و این عاملی شده که مکتب مولانا باقی بماند. ما ایرانی ها قدر نمی دانیم و شاید اگر مولانا هم در ایران می ماند او هم به سرنوشت ابولحسن خرقانی و بایزید بسطامی و .. دچار می شد".

مشروح مصاحبه اختصاصی "آناتولی" با شهرام ناظری در ادامه می آید:

- آقای ناظری شما را به عنوان خواننده سبک کلاسیک٬‌ عرفانی٬‌ حماسی و اصیل می شناسند، نظر شما در این رابطه چیست؟

به اعتقاد من نظری که جامعه راجع به یک خواننده و سبک هنری وی بیان می کند، درست تر است. این جامعه است که ترجیح می دهد تا چه اسمی را برای سبک خواننده بگذارد. ما و امثال ما تنها یک صدا نیستیم، بلکه تفکری همراه با تاریخیم. بنابراین آن بخش عرفانی٬‌ حماسی٬ اصیل و یا مقامی که من روی آن کار کرده ام و جزئی از ایده های ذهنی من بوده، می تواند در مورد من درست باشد.

- شما در موسیقی خود از اشعار مولانا استفاده می کنید، وی چه ویژگی خاصی برای شما دارد؟

مولانا یک حالت سمبلیک از تاریح عرفان ایرانی و همه شرح مبارزات و اهدافی که در این مکتب بوده، است. هم از نظر معنوی و هم اجتماعی، مولانا یک نمونه سمبلیک و کامل همه اشعار و عرفا است. عطار و سنایی و حلاج و بقیه در مولانا جمع شده اند. با آنکه همه کتابهای درسی در ایران سعی در کشاندن ما به سمت سعدی داشتند، ولی من شاید به خاطر تربیت خانوادگی به سمت این مکتب و مولانا کشیده شدم و آن را در موسیقی ایرانی برجسته کردم.

- از موسیقی ایرانی صحبت کردید، تعریف شما از موسیقی ایرانی چیست؟

"موسیقی ایران یعنی موسیقی ملی ایران، متشکل از همه جغرافیا و قومیت های آن از فارسی و ترکی گرفته تا کردی و .... موسیقی ای که در سراسر ایران و در نواحی و مناطق مختلف کشور تولید می شود٬ موسیقی ملی ایران است. البته باید موسیقی سنتی و موسیقی ملی را تعریف کنیم. موسیقی سنتی که با امثال بنان شناخته می شود و در پایتخت است٬ استخر کوچکی از موسیقی ملی ایران است. ولی چون در پایتخت بوده و روی آن کار شده و بیشتر پخش شده٬ همه آن را به اشتباه موسیقی ملی می دانند".

- آیا ترکیه و قونیه میزبان خوبی برای مولانا بوده است؟

"صد در صد. اتفاقا یکی از شانس های ما این بوده که مولانا در قونیه زندگی کرده و درگذشته است و این عاملی شده که مکتب مولانا باقی بماند. ما ایرانی ها قدر نمی دانیم و شاید اگر مولانا هم در ایران می بود او هم به سرنوشت ابولحسن خرقانی و بایزید بسطامی و ... دچار می شد ولی در ترکیه چراغ مکتب مولانا روشن مانده است. رقص (سماع) و موسیقی و ... در قونیه زنده مانده است. اگر در ایران بود اجازه نمی دادند و این یک خوش شانسی برای ماست که مولانا قونیه است. درواقع وی به دلیل اینکه اینجا بود توانست این قدر عالمگیر شده و اشعارش تا این حد جهانی شود. برخی اظهارات تبعیض آمیز در مورد مولانا مطرح می شود، درحالی که وی اصلا در کودکی به اینجا آمده٬‌ اینجا عاشق شده٬ ازدواج کرده٬ بچه دار شده٬ با شمس آشنا شده و در این فرهنگ بزرگ شده است. البته مولانا و اکثر مشاهیر متعلق به همه جهان هستند، نه یک ملت یا جغرافیای خاص".

- آیا با هنرمندان ترکیه آشنایی٬‌ ارتباط و یا همکاری دارید؟

من سالهای سال است که به قونیه می آیم و به صورت رایگان اجرا می کنم. در این مدت برخی از هنرمندان تُرک را دیدم اما این که از نزدیک آشنا شویم و بخواهیم همکاری کنیم، پیش نیامده البته انتظار داشتم و می خواستم که این اتفاق بیفتد.

البته نهادها و سازمان های مختلف در این شهر خیلی به ما کمک کرده اند مثلا «اسین چلبی» از نوادگان مولانا از ما تقدیر کرد و دیگر سازمانهای اینجا مانند اداره فرهنگ و گردشگری خیلی به ما کمک کردند و برخی ابزار مانند دستگاه صوتی و سالن برای برگزاری کنسرت در اختیار ما قرار دادند. اما من از هنرمندان تٌرک به دلیل اینکه پیگیر آثار مولانا و شناساندن وی بوده ام و کارهایم در این راستا بوده انتظار داشتم بیشتر با من همکاری کنند.

گفتنی است شهرام ناظری، خواننده سرشناس ایرانی شب 15 دسامبر جاری در مرکز کنگره سلجوقیان شهر قونیه ترکیه به روی صحنه رفت.