استانبول/شاهین دمیر/خبرگزاری آناتولی

ابوالحسن داوودی، کارگردان و فیلمساز سرشناس سینمای ایران در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری آناتولی درباره حوادث اخیر در کشورش اظهار داشت: "باید نظر کل جامعه و حاکمیت بر اساس اتفاقاتی که رخ می‌دهد، تغییر یابد. بدون تردید این شهامت باید به وجود بیاید".

داوودی که برای شرکت در یک رویداد فرهنگی به شهر استانبول آمده است، در ادامه تصریح کرد:

''ما ناخودآگاه در موقعیت ثالثی قرار گرفته‌ایم که باید پذیرفته شود، همانند اتفاقی که در جنگ ایران و عراق افتاد. این به معنی پذیرش تسلیم یا سازش نیست. باید این دگرگونی در سطح جامعه را بفهمیم و بتوانیم درک کنیم.

مطالبات نسل جدید ما ضد انقلاب و شورشی نیست، بلکه به‌حق است و باید آن را فهمید. از منظر جامعه‌شناسانه نیز اگر جمهوری اسلامی این حقایق و مطالبات را بپذیرد، دوامش بیشتر و این درایت موجب افتخار خواهد شد.''

- لزوم تغییر اساسی در جامعه ایران

این رئیس سابق هیئت مدیره خانه سینمای ایران با اشاره به گسترش فرهنگ مجازی و تاثیر آن بر نحوه برخورد افکارعمومی با اتفاقات اخیر گفت:

''جامعه ما نیازمند تغییرات اساسی با حفظ احترام ملت و محاسن حکومت است. اشکالات ما با توجه به وجود فضای مجازی قابل چشم پوشی نیست. باید این مسائل را دقیق دید و با آن روبه رو شد. اگر حادثه هواپیمای اوکراین 20 سال قبل روی داده بود، حوادث اخیر صورت نمی‌گرفت. به عنوان یک ایرانی از چنین تحولی استقبال می‌کنم.''

- زوایای پنهانی حادثه هواپیمای اوکراین برای ایجاد یک سناریو قابل بازیافت نیست

کارگردان آثاری چون رخ دیوانه، تقاطع، مرد بارانی و هزارپا در مورد امکان ساخت فیلمی با سناریوی هواپیمای اوکراین در ایران نیز اظهار داشت:

''شرایط ایران چنان با سرعت در حال تغییر است که به‌عنوان یک فیلمساز حتی اگر از سیاست فاصله بگیرم باز سردرگم می‌شوم. هنوز نمی دانم تماشاگر 6 ماه آینده از من چه می‌خواهد، زیرا شرایط ما هر دو ماه یک بار متفاوت می‌شود.

فاصله بین تحولات کمتر شده است. در تشییع جنازه ژنرال قاسم سلیمانی بخش عظیم جامعه ایران که از اول انقلاب می‌آمدند اختلافاتشان را کنار گذاشتند و حضور یافتند، اما دو هفته بعد همان تشنج ها به جامعه بازگشت.

بله، چنین فیلمی را می‌توان ساخت. اهمیت این اثر به دلیل شرایط عصبی جامعه است. در این فیلم هیجان سقوط مهم نیست، بیشتر زوایای پنهانی آن جذاب خواهد بود. در شرایط کنونی جمع‌آوری و تدوین تمام زوایای این حادثه ممکن نیست، بلکه برای ساخت آن باید مدتی از این حادثه بگذرد.''

- تاثیر انقلاب اسلامی بر سینمای ایران و تفاوت عمده آن با ترکیه

داوودی که فعالیت هنری خود را از سال 1984 میلادی با نگارش فیلمنامه «پاییزان» آغاز کرده، در مقایسه جایگاه سینمای ایران و ترکیه در ابعاد هنری و اقتصادی پس از انقلاب 1979 در کشورش گفت:

''انقلاب تاثیر منفی و مثبت بر سینمای ایران گذاشت. وجه مثبتش این بود که زبانی جدید از داخل محدودیت‌ها خلق شد و سینمای ما جنبه بین المللی یافت. حتی در برخی کشورهای نزدیک، تقلید از این نوع نگاه مشاهده می شود. سینمای ایران در فضای اضطراری تغییر جهت داد که چندان هم بد نشد.

این سینما در دهه هفتاد و اوایل هشتاد (شمسی) مهمترین و بزرگترین راه ارتباطی فرهنگی با جهان بود. کسانی که می خواستند با واقعیت های جامعه ایران آشنا شوند، از طریق سینما این کار را می‌کردند. سینمای ایران در موقعیتی خارج از شرایط اقتصادی با جهان ارتباط برقرار کرد.

سینمای ترکیه مانند هند و کره جنوبی توانست با منطق اقتصادی به بازار جهانی راه یابد و گسترش پیدا کند. در ایران چنین وضعیتی را نداریم و بیشتر بازار فرهنگی وجود دارد. این تفاوت نقش تعیین موثری در مسیر گسترش سینمای دو کشور داشت.''

- درصورت قطع حمایت دولت، سینمای ایران از بین خواهد رفت

این کارگردان با تجربه ایرانی درباره عدم دسترسی سینمای این کشور به بازار اقتصادی نیز تصریح کرد:

''این موضوع به چگونگی رابطه ما با جهان ارتباط دارد. تا زمانی که فشار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بر روی جامعه ایران باشد و تحریم‌ها ادامه یابد، تاثیر آنها در تمام جوانب زندگی، از جمله سینما احساس می شود. سینما، پدیده‌ای جهانی است و باید با تمام دنیا ارتباط برقرار کند. با ایجاد هر نوع محدودیت خارجی و داخلی شکل این ارتباط تغییر می‌یابد.

ارتباط سینمای ما با جهان مخدوش است و نمی توانیم بازار لازم را پیدا کنیم. شاید سینمای مورد علاقه دولت ایران زیاد مورد توجه جهان قرار نگیرد و هر نوع حمایتی هم صورت بگیرد، باز هم به یک بازار رقابتی درست منجر نمی شود. سرمایه گذاری در سینمای ایران دولتی است و اگر از آن برداشته شود به طور خودکار از بین خواهد رفت.''

- رفع برخی محدودیت‌های موجود در سینمای ایران از طریق تولید مشترک

داوودی در رابطه با رفع محدودیت‌ها در سینمای ایران از طریق تولید مشترک فیلم با یک کشور دیگر یا انجام مراحل فیلمبرداری در آن کشور اظهار داشت:

''من این کار را انجام دادم، اما ترجیح می‌دهم در کشور خودم فیلم بسازم، زیرا شناختی که از جامعه ایرانی دارم را هرگز نمی توانم در خارج داشته باشم. شاید برخی موضوعات، اجرای چنین طرحی را ایجاب کند. به طور مثال، مهاجرت در یک کشور دیگر رخ می‌دهد، اما انتقال موضوعی را که می‌توان در ایران ساخت به یک فضای بیگانه، مورد پسندم نیست، زیرا به عنوان یک کارگردان بخش عمده توانایی‌‌ام را از دست می دهم.''

- محبوبیت آثار تلویزیونی و سینمایی ترکیه در ایران

وی درباره دیدگاهش نسبت به سینمای ترکیه نیز گفت:

''با بخش خاصی از سینمای ترکیه ارتباط داشتم. آثار هنرمندانی چون یلماز گونی را با توجه موقعیت، اتفاقات و جنس سینمایی دنبال می کردم. سینماگرانی مانند فاتح آکین و نوری بیلگه جیلان از لحاظ نوع فضاسازی و رابطه‌ای که با اقلیم ترکیه داشتند، برایم جذاب بودند. کارهای آکین در آلمان ساخته شده‌، اما جنس تُرکی دارند. برخی فیلم‌ها و سریال‌های ترکیه به مسائل سطح پایین خانوادگی می‌پردازند، اما این آثار از طریق شبکه‌های ماهواره با استقبال (مردم ایران) مواجه می‌شوند.''