ایران

تاجزاده: انتخابات مجلس ایران، غیررقابتی است

سیدمصطفی تاجزاده تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگو با «آناتولی» اظهار داشت انتخابات مجلس ایران با توجه به ردصلاحیت کاندیداهای جناح اصلاح‌طلب توسط شورای نگهبان مهندسی و غیررقابتی شده است.

07.02.2020 - به‌روز رسان : 09.02.2020
تاجزاده: انتخابات مجلس ایران، غیررقابتی است

تهران/الهه سالاری/خبرگزاری آناتولی

دکتر سیدمصطفی تاجزاده، معاون سیاسی وزیر کشور ایران در دولت خاتمی و تحلیلگر مسائل سیاسی در مصاحبه با خبرگزاری «آناتولی» راجع به انتخابات پارلمانی پیش‌رو گفت: در 40 سال گذشته هیچ انتخاباتی به اندازه این دوره، مهندسی و غیررقابتی نشده بود.

این شخصیت مطرح جناح اصلاح‌طلب ایران در این زمینه همچنین اظهار داشت:

''در این انتخابات همه چیز از قبل پیش‌بینی و طراحی شده است. جلوی آزادی مردم را گرفتند و از آن طرف می‌گویند شرایط کشور بحرانی است. ترامپ نیز می‌خواهد انتخابات سردی در ایران برگزار شود تا فشارهایش را تشدید کند. اصلاح‌طلبان نباید در تهران لیست بدهند، ولی اگر در شهرستان‌ها بتوانند نماینده اصلاح‌طلب به مجلس بفرستند خوب است.

اصلاح‌طلبان مخالف این هستند که نظامیان همه قدرت‌ کشور را در دست بگیرند. به همین دلیل ممکن است که ما از آنها علنی حمایت نکنیم ولی در شهرستان‌ها به آنها رای بدهیم تا نامزد نظامی وارد مجلس نشود. در برخی شهرستان‌ها چهره‌های ناشناخته، اما لایقی هستند که تایید شدند و ما می‌توانیم آنها را وارد مجلس کنیم.''

تاجزاده درباره شرایط حاکم بر یازدهمین دوره انتخابات مجلس ایران نیز تصریح کرد:

''در 40 سال گذشته هیچ انتخاباتی به اندازه این دوره مهندسی و غیررقابتی نشده بود، انتخابات اخیر کمابیش مهندسی می‌شد اما نیروهای متعهد آزادی داشتند و می‌توانستیم از حداقل فرصت‌ها استفاده کنیم. در این دوره برای اکثریت کرسی‌ها کاندیدای اصلاح‌طلب وجود ندارد. مجلس ما 290 نماینده دارد. برای 160 کرسی، هر رقیبی برای حزب پادگانی حذف شده است. هفتاد کرسی رقابت بین اصولگراهای تندرو و معتدل گذاشته‌اند که هرکدام بیایند فرقی نداشته باشد.

در حقیقت 230 کرسی برای اصولگراها وجود دارد. 30 کرسی در شهرستان‌ها برای ما امکان مراقبت گذاشتند آن هم در شهرهایی که خیلی شانس پیروزی بالا نیست. در شهرستان‌ها شرایط سیاسی کمتر تاثیرگذار است. آنجا شرایط قومی محله‌ای میان چهره‌ها نقش دارد. شهرها هرچه بزرگتر شوند انتخابات سیاسی در آن نقش دارد. 30 نفر هم تهران است که تقریبا همه نامزدهایی که حرفی برای گفتن داشتند را حذف کرده‌اند.

کسانی که علاوه بر انجام وظیفه نمایندگی در جامعه هستند و در شرایط مختلف سخنگویی می‌کند همچون آقایان حیدری، مطهری، میرزایی و محمودی و همچنین خانم سعیدی ردصلاحیت شده اند. این انتخابات، انتخابات ما نیست آگاهانه این کار را کردند و می‌دانند این مساله انتخابات را سرد می‌کند. به همین علت برای اولین بار سخنگوی شورای نگهبان اعلام می‌کند که «ما وظیفه مان برگزاری پرشور انتخابات نیست»، یعنی جواب ما را می‌دهند که می‌دانیم انتخابات سرد است.''

او در پاسخ به این سوال که «روحانی این انتخابات را تشریفاتی دانسته و مجلس هم مصوباتی داشته که در مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران بررسی و اجرا نشده و از تصمیماتی همچون افزایش قیمت بنزین بی‌خبر است. بنابراین آیا دیگر مجلس در راس امور است؟»، گفت:

''در حال حاضر تشریفاتی نیست، اما به سمت آن می‌رویم. معنایش این نیست که مطلق تشریفاتی است. این خیلی فرق دارد که مجلس لوایح مربوط به FATF را بپذیرد و یا از برجام حمایت کند و در عمل اتفاق دیگری بیفتد با مجلسی که پرچمدار نپذیرفتن FATF و یا خروج از برجام باشد. یا در مقابل هر تحریک آمریکا ما هم یک تحریک کنیم و کشور را در حالت جنگ قرار بدهیم. بله، مجلس فعلی نتوانسته مطالبات مردم را پاسخگو باشد و عملکرد درستی نداشته است.

مردم خیلی بیشتر از اینها امید داشتند که کارها پیش برود، اما همین را هم برنتابیدند. کسانی را می‌آورند که رسماً شعارشان این است که عین ترامپ باید از برجام خارج شویم. به دنبال این هستند که برویم به سمت غنی‌سازی و بمب هسته‌ای چون این ابزار قدرت ماست و این کار یعنی امنیت، یکپارچگی ارضی و تمامیت سرزمینی ایران را مورد خدشه قرار می‌دهند. بنابراین از مجلس فعلی راضی نیستیم.

در اینکه این مجلس براساس و نهاد انتخابات از خاصیتش کاسته می‌شود کاملا موافق هستم اما با مجلس بعدی خیلی فرق دارد. این مجلس، مجلس صلح بود اما مجلس بعدی به احتمال زیاد جنگ‌طلب خواهد بود. این مجلس طرفدار برجام وFATF است اما مجلس بعدی مخالف آن است که از منظر دولت این مجلس کاری برای دولت نمی‌تواند بکند اما مجلس آینده حداقل به سمت بدنام کردن و کنار گذاشتن دولت می‌رود و اگر فرصت داشته باشند می‌توانند آقای روحانی را استیضاح هم بکنند.

به دلیل همین تفاوت‌ها هست که امکان رقابت را برای اصلاح‌طلبان فراهم نکردند. برای اینکه می‌دانستند و تحلیل‌شان این بود که اگر در شرایط سخت و معلول کننده امکان رقابت فراهم می‌کردند شاید می‌توانستیم تعدادی از مردم را قانع کنیم که باز بیایند به لیست جدیدی از آقای خاتمی رای بدهند و این کشور دچار جنگ و تحریم بیشتر و خروج از برجام انزوای بیشتر پیش نرود، ولی آن را هم بستند، برای این که می‌خواهند قدرت را در دست بگیرند.

یک نکته هم هست که فقط در این دوره و دوره‌های قبل با آن مواجه نبودیم یک نیم نگاهی هم به بحران جانشینی دارند. می‌خواهند اگر انتقال قدرتی در سطح رهبری صورت می‌گیرد آن انتقال زمانی صورت بگیرد که همه ارکان دولت در اختیار خودشان باشد و هیچ غیرخودی نباشد. پس مهم است که مجلس و دولت در چه شرایطی باشند و وقتی رهبری منتقل می‌شود قدرت در اختیار چه کسانی باشد.''

تاجزاده در پاسخ به این سوال که اصلاح‌طلبان در حال حاضر چه جایگاهی در بین مردم دارند و آیا پایگاه اجتماعی دارند توضیح داد:

''ایجاد فضای سال 88 خیلی به ما ضربه زد. شوک بزرگی بود که به همه وارد شد. تغییرات مهمی در جامعه ما در تمام زمینه‌ها ایجاد کرد. نتیجه این شده است که الان گفتمان ما متناسب با مطالبات مردم به هیچ وجه پیشتازی سال 76 را ندارد ما آنجا پیش قراول بودیم و خیلی ها به دنبال ما آمدند. الان خیلی از اقشار از ما عبور کردند و به دنبال مطالبات دیگری هستند.

ما در این مرحله اگر بخواهیم مطالبات مردم را نمایندگی کنیم باید پرچم اصلاح ساختاری را در دست بگیریم. اصلاح در حد بد و بدتر، در انتخابات شرکت کنیم یا نه این دیگر در ایران جواب نمی‌دهد. الان باید بگویم ما جمع‌بندی 40 ساله روایت ما از ایران و مشکلاتش آینده چیست؟ ما این روایت را هنوز نداریم. تک‌تک داریم ولی این روایت جمعی و تبدیل به گفتمان نشده است که بگویند اصلاح طلبان در این زمینه اینگونه فکر می‌کنند.''

این تحلیلگر سیاسی در بخشی از مصاحبه درباره شرایط حاکم بر ایران تصریح کرد:

''در کوتاه مدت بزرگترین خطری که ایران را تهدید می‌کند مسئله تحریم‌ها و جنگ است. تحریم‌ها به اقتصاد ما بیش از دوره اوباما فشار آورد. اوباما در را می‌بست، پنجره را باز می گذاشت که نسیمی بیاید اما ترامپ هم در و هم پنجره را کامل بسته تا نفس جامعه را بگیرد تا به مردم فشار وارد شود و وقتی که شورش بشود بتوانند ماموریت خود را دنبال کند.

ما در جامعه به سمت نفت صفر می‌رویم. من نمی‌دانم جامعه چه عکس‌العملی نشان خواهد داد. فروش صفر نفت یعنی جنگ. روزی که فروش نفت ایران را به صفر برسانند، اتفاقات مهمی در منطقه رخ می‌دهد. بخواهیم یا نخواهیم برای هیچکس در حکومت قابل قبول نیست که ما دریایی از نفت داشته باشیم و نتوانیم یک قطره از آن را صادر کنیم و فشارش به جامعه ما می‌آید.

درست است که رهبران ایران و آمریکا صلح می‌خواهند اما راهی که ما می‌رویم مسیر جنگ است. اگر رهبران به تفاهم نرسند نفت صفر یعنی جنگ. همچنین که خروج از برجام و افزایش غنی‌سازی معنایی جز ساخت بمب هسته‌ای ندارد .هر چند اگر نخواهیم این کار را بکنیم اگر از NPT خارج شویم یعنی می‌خواهیم این کار را انجام دهیم. این پیامدها در اختیار ما نیست.''

وی درباره حل بحران ایران و آمریکا نیز گفت:

''ما با آمریکا سه مشکل داریم که می توانیم در سطح کلان به توافق برسیم غیر از رجزخوانی‌های هسته‌ای. ایران تاکنون دنبال بمب هسته ای نبوده و پذیرفته که دکترین امنیت ملی را بدون بمب هسته‌ای تدبیر، تدوین و دفاع بکند. آمریکایی‌ها هم می‌گویند ما می‌خواهیم ایران به بمب هسته‌ای دست پیدا نکند. بنابراین امکان تفاهم وجود دارد.

دومین مسئله موشکی است. طرفین می‌توانند به توافق برسند مثلا روی برد موشک‌های ایران توافق کنند که برد آنها بیش از 2 هزار کیلومتر نباشد. آنها هم خیالشان راحت باشد که ما موشکی نداریم که بتوانیم آمریکا را مورد هدف قرار دهیم و طبیعی است که اصل موشک را نمی‌توانیم حذف کنیم. نگران موشک‌هایی هستند که قابلیت حمل سلاح اتمی و کلاهک هستهای داشته باشد که ایران دنبال آن نیست.

مساله سوم و خیلی مهم اوضاع منطقه است. با نابودی داعش و تثبیت نسبی دولت‌های منطقه امکان بازی برد-برد داریم و می‌توانیم در منطقه با آمریکا و اروپا، روسیه، چین، ترکیه و حتی عربستان سعودی توافق بکنیم. همین کار می‌تواند در یمن اتفاق بیفتد تا ایران، عربستان سعودی، آمریکا و اروپا راضی باشند. در سوریه نیز می‌توانیم چنین کاری را بکنیم. در عراق شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که تهران و واشنگتن در مقابل هم قرار می‌گیرند اما در زمان سردار سلیمانی با آمریکا خیلی تفاهمات داشتیم و علی‌رغم اختلافات، طرفین بازی برد-برد می‌کردند.

در کوتاه مدت خطر جنگ بسیار جدی است. رهبران ایران و آمریکا جنگ نمی‌خواهند و آن را به نفع خود نمی‌دانند ولی خیلی شرایط شکننده است. هر لحظه ممکن است جنگ شود. ایران و آمریکا اشتراکات خیلی خوبی هم دارند از جمله در مقابله با داعش. یکی از مشکلاتی که برای ایران پیش آمد این بود که بلافاصله بعد از پیروزی بر داعش، آمریکا نسبت به ایران تند شد.''

سیدمصطفی تاجزاده در پاسخ به این سوال که آیا روسوفیل‌ها در ایران فعال شده‌اند، اظهار داشت:

''با توجه به شرایط داخلی و خارجی امکان فعال شدن روسوفیل‌ها در ایران وجود دارد اما نمی‌توانیم این موضوع که کسانی خواهان تسلط روسیه بر ایران باشند را قبول کنیم. شاید شخصیت‌هایی معتقد باشند باید زیر تسلط حاکمیت روس‌ها برویم مثل دوران قاجار که خود را عملاً مورد حمایت آنها قرار دهیم، اما جریانات سیاسی نیست.

البته از آن طرف بسیار جدی است. چون ما مشکلاتی با آمریکا داریم امتیازات بسیار خوبی برای روسیه فراهم کردیم. روس‌ها درآمد بسیار زیادی در زمینه نفت و گاز دارند. هرچه تحریم‌های ما گسترده‌تر باشد، مشکلات روسیه با غرب از جمله داستان کریمه تحت‌الشعاع بیشتر قرار می‌گیرد.

چین نیز در دوره اوباما و ترامپ بزرگترین خطر برای آمریکا بوده است. در دکترین امنیت، ملی چین اقتصاد اول جهان می‌شود. آمریکایی که ده‌ها سال حرف اول اقتصاد جهان را می‌زند این را قبول نمی‌کند. ایران شده سیبل مقابله با آمریکا. چین هم معامله خود را می‌کند و به ایران فشار می‌آورد و امتیازات خوبی از آمریکا می‌گیرد. ما شدیم جایی که همه دارند از تضاد ما با آمریکا استفاده می‌کنند، به‌جز مردم کشورمان.''

خبرگزاري آناتولي اخبار خود از طريق سامانه مدیریت خبر (HAS) براي مشترکین رسانه‌ای ارسال و فقط بخشي از آنها را خلاصه و در وبسايت خود منتشر ميكند. بنابراين براي دريافت اخبار كامل ما، لطفا تماس گرفته و مشترك شويد!