استانبول/ خلیل سلحشور/ خبرگزاری آناتولی

طالبان در دوره تسلط خود بر افغانستان در سال‌های 1996 تا 2001 تلویزیون، موسیقی، سینما و حتی عکس را جزئی از جهان غرب و حرام دانسته و استفاده از آنها را ممنوع کردند، اما امروز از فن‌آوری اطلاعات پیشرفته بهره می‌برند.

براساس گزارش‌های متعدد خبرنگار آناتولی، طالبان در جنگ تبلیغاتی علیه دولت افغانستان و نیروهای امنیتی و همچنین نیروهای خارجی مستقر در این کشور از فضای مجازی و اینترنت به طور گسترده استفاده می کنند.

در اين زمينه سید عیسی حسینی مزاری دبیرکل حزب اسلامی تبیان و رئیس مرکز تبیان افغانستان در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی گفت:

«بدون تردید فعالیت‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی طالبان بیش از حرکت نظامی آن‌ها تاثیرگذار بوده است. همین بخش از فعالیت های طالبان باعث شده تا کوچکترین تحرک این گروه در صدر اخبار جمعی قرار گيرد.

بدون فعالیت رسانه ای و تبلیغاتی، هيچ فعالیت تشکیلاتی و سازمانی خاصی نمى تواند موجب تقويت این گروه شود و گستره حضور آن را بیش از گذشته توسعه داده و پایه های حاکمیتی آن را حتی در شهرستان های تحت نفوذ آن مستحکم کند وجود ندارد».

شبه نظامیان طالبان چندین وبسایت دارند و بیشتر تبلیغات خود را از این طریق انجام می دهند. آن‌ها خبرنامه‌ها، اعلامیه‌ها، اطلاعیه‌ها، بیانیه‌ها و پیام‌های خود را توسط پست الکترونیکی و تلفن همراه به خبرنگاران و رسانه‌ها فرستاده اند.

سید عیسی حسینی در این زمینه نیز اظهار داشت:

«در خصوص مقابله با پایگاه های اطلاع رسانی طالبان هنوز خبر دقیقی از سوی منابع ذی‌صلاح منتشر نشده است تا حاکی از انجام اقدامات لازم جهت مقابله با این پایگاه ها جبرای مسدود کردن انعکاس اخبار و اطلاعات طالبان یا بازتاب برخی خطوط تبلیعاتی این گروه باشد.

طالبان از دامنه و فضای مجازی با مرکزیت آمریکا وکانادا استفاده می کنند. اگر عزم جدی برای سرکوب طالبان در افعانستان از سوی حکومت وحدت ملی و یا کشورهای خارجی مدعی مبارزه با تروریسم وجود داشته باشد به راحتی می‌توان جلو فعالیت رسانه ای و تبلیعاتی طالبان و سایر گروه های تروریستی را گرفت».

علاوه براین، گروه طالبان در این اواخر توانسته است از طریق شبکه‌های اجتماعی، وب سایت هایی با نام های مختلف، ای‌میل و تلفن همراه، خبرها و اعلامیه‌های خود را به زبان‌های فارسی دری، پشتو، انگلیسی، اردو و عربی همزمان به ده‌ها خبرنگار محلی و بین‌المللی بفرستد. آنها امروزه حتی به طرح و انتشار انواع اینفوگرافیک، یکی از قدرتمندترین ابزارهای پویانمایی را نیز در جمع رسانه‌های خود اضافه کرده و براین اساس میزان بازدیدکنندگان خود را افزایش داده اند.

پایگاه‌های اینترنتی "الاماره" ، "صدای جهاد"، "امارت اسلامی"، "مجلة الصمود"، "رادیو شریعت"، "اسلام وب پانه"، "دارالافتاء"، "سنگر جهاد" و "مجله حقیقت" به عنوان مهم ترین و به‌روز ترین منبع اطلاع‌رسانی طالبان است.

آخرین فعالیت‌های خود را لحظه به لحظه به زبان‌های پشتو، اردو، عربی، دری و انگلیسی منتشر می‌کنند. در زیر متن گزارش‌ها، هر کسی قادر به ارائه دیدگاه و همرسانی آنها در شبکه های اجتماعی است.

بیشتر دامنه‌ها و سرو‌رهای میزبانی پایگاه‌های تبیلغاتی طالبان توسط شركت معتبر ثبت دامنه «Enom»، شرکت ترن کامرس «Turn Commerce»، نیمزو «Nimzo»، نیم برایت «Name Bright» و سرویس کلودفلر «CloudFlare» تامین می شود. همچنین خدمات اینترنتی نیم چیپ در آمریکا و شرکت تیم انترنت آلمانی Team Internet AG انجام گرفته از دیگر ارائه دهندگان فضای مجازی برای طالبان هستند.

طالبان حملات خود به نیروهای ارتش، پلیس و نهادهای دولتی را فیلمبرداری کرده و آن را بلا فاصله از طریق شبکه های اجتماعی به مخاطبان خود می فرستند و پایگاه اطلاع رسانی خود نیز منتشر می کنند. همچنین شمار تلفات را چند برابر گزارش می‌دهند. در برخی مواقع آنان به صورت تخصصی از ابزارمدرن برای پخش پیام‌ها و رسیدن به اهداف خود استفاده می کنند.

به باور کارشناسان فن‌آوری، کارهای فنی طالبان توسط کمیته فرهنگی آنان اجرا می شود. این کمیته وب سایت متعددی دارد، اگر یکی از این آنها بیفتد، وبسایت دیگری آماده می شود. آنها چندین منبع متفاوت دارند و ویدیوهایی هم از صحنه های جنگ در این تارنماها موجود است که گاهی با صدا‌های اضافی تیراندازی و آواز‌های سیاسی و مذهبی همراه می شود.

براساس يک پيام اینترنتی، طالبان ايجاد هسته‌های دونفری و سه نفری را ترجیح می دهد، اما بهتر از همه، ايجاد هسته های مجازی است. اعضای این گروه از این طریق با هم ارتباط بر قرار کرده و در مورد کارها هماهنگی می شوند. پس از ایجاد اعتماد متقابل و هماهنگی لازم، اعضا می توانند باهم ملاقات داشته و در مورد راه اندازی حملات انفجاری و انتحاری با هم صحبت کنند.

این شبه نظامیان فن‌آوری‌های مدرن و انترنت را نوعی رحمت الهی می دانند، ولی مشروط بر اینکه به شیوه اسلامی ازآن استفاده شود. طالبان در توییتر، فسبوک و تلگرام «الاماره وب»، هر روز چندین پیام نشر می کنند. برنامه ریزی ها، بمب گذاری‌ها و سوءقصدها به جان سران دولتی رابطه مستقیم با اینترنت دارد.

طالبان به خوبی می داند که زمان و مکان آن مفهومی که در جهان فیزيکی دارند، در اینترنت ندارد. آنها در گذشته برای آموزش دیدن مجبور بودند به آن سوی مرزها بروند. اکنون اگر چنين سفرهايي لازم هم باشد، يک عضو طالبان مجبور نيست ابزاری مانند نقشه ها، يادداشت‌ها و متن‌های آموزشی را با خود انتقال بدهد که باعث افشای او شود.

به گفته جاوید فیصل معاون سخنگوی ریاست اجرایی افغانستان، در مورد شیوه‌های تبلیغاتی طالبان گفته است که این گروه در شایعه‌‌پراکنی و انتشار پیام‌های‌ شان از طریق رسانه‌های اجتماعی بسیار موفق است و خبرها را زودتر از طریق انترنت و رسانه‌‌ها به مردم می‌رسانند.

به باور کارشناسان یکی از موضوعات عمده‌ مورد توجه طالبان، تلفات غیرنظامیان در اثر حملات هوایی و زمینی نیروهای ناتو روش ابزار خوب تبلیغاتی طالبان است. در جنگ حقایق اهمیت ندارد، بلکه برداشت افکارعمومی است. طالبان در این جنگ تبلیغاتی موفق شده نیروهای ناتو و آمریکا را در حال شکست معرفی کند. این کارشناسان تاکید می کنند که طالبان با راه اندازی تبلیغات گسترده در پی تضعیف روحیه نظامیان در میدان های نبرد هستند.

رئیس مرکز تبیان افغانستان در پایان تصریح کرد:«وجود همین علامت و نشانه کافی است تا اذعان عمومی به این سمت و سو هدایت شود که نه حکومت وحدت ملی و نه کشورهای خارجی به خصوص آمریکا برنامه صادقانه برای مبارزه با گروه های تروریستی نه تنها نداشته اند و جهت مقابله با منابع مالی، تسلیحاتی و رسانه ای تبلیغاتی طالبان و دیگر گروه های تروریستی اقدامات فراگیر و همه جانبه انجام نداده اند».