اختلاف آمریکا و اروپا در رویکرد به مذاکرات هسته‌ای با ایران
کارشناس مسائل سیاسی تُرک در گفت‌وگو با آنادولو تأکید کرد که آمریکا و اروپا اهداف مشابهی در قبال برنامه هسته‌ای ایران دارند، اما در شیوه مذاکره و نوع توافق اختلافات اساسی دارند.
استانبول/شاهین دمیر/ خبرگزاری آنادولو
دکتر مصطفی جانر، عضو هیأت علمی دانشگاه ساکاریا، در گفت‌وگو با خبرگزاری آنادولو با اشاره به آغاز دور جدیدی از مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان، به تفاوت‌های بنیادین در رویکرد ایالات متحده و کشورهای اروپایی نسبت به این مذاکرات پرداخت.
جانر با اشاره به اینکه دور نخست مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا طبق اعلام طرفین، مثبت ارزیابی شده است، اظهار داشت: «ایران و آمریکا در سال 2015 توافقی هسته‌ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کردند که اگرچه چندین طرف دیگر نیز داشت، اما دو بازیگر اصلی آن ایران و آمریکا بودند. با خروج آمریکا از این توافق در سال 2018 توسط دولت دونالد ترامپ، برجام عملاً بی‌اعتبار شد.»
وی ادامه داد: «در چنین شرایطی، ازسرگیری مذاکرات میان دو کشور گامی مهم و قابل‌توجه محسوب می‌شود.»
این استاد دانشگاه درباره تفاوت دیدگاه‌های آمریکا و اروپا گفت: «هر دو طرف خواهان جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستند و هدف مشترک آنها، قرار گرفتن فعالیت‌های هسته‌ای ایران در چارچوبی صلح‌آمیز و تحت نظارت بین‌المللی است. اما تفاوت در نحوه مذاکره و ماهیت توافق نمایان می‌شود.»
به گفته جانر، آمریکا خواهان توافقی کاملاً جدید است و دولت ترامپ برجام را کنار گذاشت تا چارچوب تازه‌ای برای توافق با ایران شکل دهد، در حالی که کشورهای اروپایی همچنان به دنبال احیای توافق 2015 هستند. «اروپا بر این باور است که برجام کافی است و با اندکی اصلاح می‌توان آن را فعال کرد، اما آمریکا معتقد است باید توافقی تازه و جامع‌تر انجام شود.»
وی در ادامه افزود: «تفاوت دیگر در قالب مذاکرات است. آمریکا تمایل دارد مذاکرات به‌صورت دوجانبه و مستقیم با ایران انجام شود، اما اروپا خواهان چارچوبی چندجانبه با حضور بازیگران مختلف بین‌المللی است.»
جانر همچنین تأکید کرد: «آمریکا ترجیح می‌دهد با توافق‌های موقت و سریع به نتایج ملموس دست یابد، در حالی که اروپا به دنبال توافقی بلندمدت و فراگیرتر است.»
وی با اشاره به تفاوت سیاست‌گذاری‌ها افزود: «گرچه اروپا گاهی تلاش کرده سیاست سخت‌گیرانه آمریکا را تعدیل کند، اما در کلیت امر، رویکرد اتحادیه اروپا در قبال ایران همواره در چارچوب سیاست‌های آمریکا بوده و موضعی مستقل اتخاذ نکرده است.»
جانر در پایان با اشاره به تفاوت انگیزه‌ها میان دو طرف گفت: «اروپا در روابط خود با ایران بیشتر بر تجارت و گفت‌وگو تمرکز دارد، در حالی که آمریکا بر امنیت ژئوپلیتیکی، توازن منطقه‌ای و امنیت اسرائیل متمرکز است. بنابراین، آمریکا بازیگر کلیدی در هر توافقی با ایران به شمار می‌رود.»
