Ekosistem ve gıda güvenliği için hayati önem taşıyan arılar hakkında özellikle çocukları bilgilendirmek, eğitim ve farkındalık faaliyetleri düzenlemek amacıyla hayata geçirilen ve 3 yıl olarak planlanan projede sona gelindi.

Proje kapsamında 54 ilde 24 bine aşkın çocuğa eğitim verildi. Farkındalık etkinlikleriyle ise 23.500'ü çocuk olmak üzere 47 bin kişiye ulaşıldı. Proje kapsamında hazırlanan eğitim videoları EBA TV'de yayımlandı. Bu videoların yanı sıra hazırlanan dijital oyunlar, arıların renkli dünyasını anlatan filmler ve sosyal medya çalışmalarıyla projenin ulaştığı kişi sayısının 9 milyonu bulduğu tahmin ediliyor.

"Ulaşabildiğimiz ürünlerin pek çoğunda arıların emeği var"

Projeyle ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtlayan TEMA Vakfı Genel Müdürü Başak Yalvaç Özçağdaş, doğanın sürdürülebilirliğinin ve biyolojik çeşitliliğin devamının mimarı olarak nitelendirdiği arıların 100 milyon yıldır varlıklarını sürdürdüğünü anlattı.

Özçağdaş, şöyle devam etti:

"Bu muhteşem canlılar, ömürleri boyunca bir çay kaşığının ucu kadar bal üretebiliyor. Yani aslında bizim o bir lokmada tükettiğimiz bal için arılar 30 bin çiçek geziyor, binlerce çiçekten polenler taşıyarak bu sürecin devamlılığını sağlıyorlar. O nedenle arılar çok önemli canlılar bizim için. Bugün tabağımızda yediğimiz gıdaların ulaşabildiğimiz ürünlerin pek çoğunda arıların emeği var."

Projenin amaçları

"Arılar Varsa Yarınlar Var” projesindeki temel amaçlarının arıların ekosistem için yararlarını, arıları ve yaşam alanlarını korumak için neler yapabileceğini anlatmak ve konuyla ilgili kamuoyunda bir farkındalık sağlamak olduğunu dile getiren Özçağdaş, proje kapsamında okul etkinlikleri, dijital oyunlar ve web sitesi olmak üzere üç ana faaliyet grubunda etkinlikler planladıklarını belirterek düzenledikleri eğitimler hakkında şu bilgileri verdi:

"Özel bir eğitim içeriği geliştirdik. Bu projeye özel bir arı farkındalık kiti oluşturduk. Bu kitin içinde de çocuklar için bir dergi var. Boyama kağıdı, arıları daha yakından tanıyabilecekleri bir poster, etiketler ve en önemlilerinden biri de, çocukların arıların sevdiği çiçeklerin tohumunu ekebilmeleri için kekik tohumları var. Dolayısıyla bu kiti alan bir çocuk aslında arı dostu olmaya başlıyor. Eğitim içeriğinin içindeyse bir sunum var. Öncelikle okulda öğretmenleri aracılığıyla bir sunum dinliyor çocuklar, veliler de öğreniyorlar bu kapsamda. Arıların fiziksel özelliklerini öğreniyorlar, arı türlerini öğreniyorlar, arı ürünlerini öğreniyorlar, arıların ekosistem için işlevlerini öğreniyorlar ve yine bireysel olarak arıları ve arıların yaşam alanlarını korumak için neler yapabileceklerini öğreniyorlar."

Üretmiş oldukları eğitici film ve materyallerin TRT EBA TV'de salgın boyunca yayımlandığını vurgulayan Özçağdaş, proje kapsamında geliştirdikleri iki dijital oyunla, arılar hakkındaki pek çok bilgiyi oyun yoluyla da çocuklara aktarmayı amaçladıklarını bildirdi.

Yetişkinler için de etkinlikler düzenlendi

Son 3 yıldır, özellikle Dünya Arı Günü'nde yetişkinlerle de arılar konusunda çeşitli farkındalık etkinlikleri yaptıklarını aktaran Özçağdaş, "Yarınlarımız arılara bağlı, dolayısıyla bugünden bizim arıları korumamız gerekiyor, bu nedenle bu farkındalığın hem çocuklarda hem de yetişkinlerde yaygınlaştırılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Proje kapsamında arıların izinde bisiklet turları düzenlendi. Projenin uygulandığı illerde, yüzlerce Tema gönüllüsü, yüzlerce arı dostu sarılara büründüler ve bisikletlerini sürdüler. Arılarla ilgili çeşitli mesajlar verdiler. Onun dışında stantlarda da yine bu bahsettiğim farkındalık kitleri, ilgi duyan arı dostlarına dağıtılarak bu farkındalık sağlandı." diye konuştu.

Projenin son aşamasında çocuklara ve yetişkinlere yönelik hazırlanan, arılar hakkında Türkiye’nin ilk ve tek web sitesi arilarvarsa.org'u hayata geçirdiklerini ifade eden Özçağdaş, şunları söyledi:

"Web sitesinde 'yetişkinler için' bölümünde özellikle eğitim amacıyla kullanılabilecek pek çok infografik bilgi var. Arıları daha yakından tanımak için fiziksel özellikleri, arı ürünleri, arı çeşitleri gibi pek çok konuda kapsamlı bilgiler bulunan bir web sitesi. 'Çocuklar için' bölümünde de az önce size anlatmış olduğum tüm etkinlikleri içeren dergiyi, e-dergi olarak koyduk. Filmlere, oyunlara, hepsine tüm Türkiye’deki çocuklar, öğretmenler ve ebeveynler, ilgi duyan herkes ücretsiz olarak ulaşabilir."

"Arılar varsa yediğimiz yiyecekler var, çiçekler var"

3 yıl boyunca süren etkinliklerden sonra ölçme değerlendirme anketleri yaptıklarını dile getiren Özçağdaş, bu anketlerde hem öğretmenlere hem gönüllülere ve hem de çocuklara sorular sorduklarına ve olumlu geri bildirimler aldıklarına dikkati çekerek şöyle konuştu:

"Örneğin 'Arılar varsa yarınlar var demenin ne demek olduğunu anladık' diyorlar. 'Önceden korkuyorduk arılardan ama şimdi bir arıyı bile kaybetmememiz gerektiğini öğrendik' diyenler var. Hatta bir çocuğumuz şöyle yazmıştı: 'Arılar varsa yediğimiz yiyecekler var, çiçekler var yani kısacası arılar varsa mutluluk var.' Bu şekilde ifade etmişti projeye katıldıktan sonra görüşlerini."

Projenin tamamlandığının ve çok güzel sonuçlar aldıklarının altını çizen Özçağdaş, "3 yılı başarıyla ve proje hedeflerimize ve taahhütlerimize ulaşarak tamamlamış olduk. Tabii bundan sonrasında devam etmek istiyoruz. Balparmak ile de görüşüyoruz, birlikte bu projenin etkilerini daha ileriye taşıyarak daha da yaygınlaştırarak neler yapabiliriz diye farklı alternatifler üzerinde çalışıyoruz." diyerek sözlerini tamamladı.