Türkiye'yi yasa boğan ve asrın felaketi olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli yıkıcı depremlerin ardından onlarca ülkeden arama kurtarma ekipleri Türkiye'ye destek için geldi. Afet bölgesindeki arama-kurtarma ekipleri hakkında pek çok iddia ortaya atıldı.
ARKA PLAN VE İDDİALAR
Bu iddialardan birisi de "Çinli arama kurtarma görevlisinin görüntülerinin yapay zekayla üretildiği" iddiasıydı. Bir haber ajansının abonelerine "Çinli arama kurtarma personeli Müslüman oldu" başlığıyla servis ettiği görüntüler sosyal medya da gündem oldu.
Haber ajansı yayımladığı metinde "Çinli arama kurtarma ekibinde görevli Jun Cang, enkaz altında Kur'an-ı Kerim'i görünce çıkartarak, Yusufeli ekibinden Sinan Kaçmaz'a teslim etti. Kaçmaz, enkaz altından çıkan Kur'an-ı Kerim'i Cang'a hediye etmeye karar verdi. Kur'an-ı Kerim'i alan Jun Cang, kelimeyi şahadet getirerek Müslüman oldu. Bunun üzerine Kaçmaz, Çinli arama kurtarma personeline Yusuf ismini verdi." ifadelerine yer verdi.
Sosyal medyada geniş yankı uyandıran görüntüler farklı haber sitelerinde de yer aldı.
Haber ajansı daha sonra "Müslüman olan Çinli kurtarma görevlisi barınma merkezi olarak kullanılan camiye 500 yuan bağışladı" başlığıyla bir haber daha servis etti:
Anadolu Ajansı bölge muhabirleri arama kurtarma personeli Jun Cang'a ulaşarak konuyla ilgili röportaj yaptı. Yapılan röportajda Cang, AA ekibine, "Ailesinin ve kendisinin Müslüman olduğunu, Türkiye’de Müslüman olmadığını, enkazdan çıkardığı Kur'an-ı Kerim'in fotoğrafını çekerek Müslüman olan büyükannesine gönderdiğini, gördüğü camilerin fotoğraflarını çekerek ailesine attığını, haberde kullanılan fotoğrafın enkazdan çıkarılan Kur'an-ı Kerim ile çekildiğini, ilgili haberin gerçek olmadığını" anlattı.
Cang kendisinin önceden de Müslüman olduğunu anlatırken şu ifadeleri kullandı:
"Ben Çin’de Müslümandım, ailem de Müslüman. Ben Kur'an-ı Kerim'i çıkardım. Fotoğrafı çekmemim nedeni, anneannem, 80 yaşın üzerinde. En büyük hayali camiler ve Kabe'ye gitmek. Sağlık sorunları nedeniyle gidemiyor. Buradaki her caminin fotoğrafını çekerek de ona atıyorum. O fotoğrafı çektirmemin nedeni ona ithafendir."
Bir gazete ise "Çinli arama kurtarma personeli Müslüman oldu" başlıklı haberde kulanılan görüntülerin "gerçek olmayıp yapay zekayla müdahale edildiğini" iddia etti.
BULGULAR
Anadolu Ajansı Fotoğraf Editörlüğü Editörü Fatih Yorgancı haberde servis edilen orjinal görüntüleri ve internet sitesinde "yapay zekayla üretildi" iddiasıyla servis edilen görüntüleri inceledi.
Fatih Yorgancı, "Haber ajansının servis ettiği görüntülerde herhangi bir yapay zeka müdahalesi olmadığını" söyledi.
Görüntülerin orjinaline, haberi yapan muhabirin sosyal medya hesaplarından ve farklı haber sitelerinden ulaşılabiliyor.
Orjinal görüntülerde iddiadaki görüntülerin aksine tabelaların ve görüntüdeki kişilerin yüz hatlarının daha net olduğu görülüyor.
Görüntülerin yapay zekayla üretildiğini söyleyen haber sitesinde ise fotoğraflara müdahale edildiği anlaşılıyor.
Anadolu Ajansı Fotoğraf Editörlüğü Editörü Fatih Yorgancı internet haber sitesinde servis edilen görüntülere müdahale edilerek "Yüzde ve gözlerde, netleştirme işlemi yapıldığını" ifade etti.
Anadolu Ajansı muhabirleri Jun Chang'a ulaşarak tercümanı aracılığıyla röportaj yaptı. Chang, AA ekibine, görüntüleri ailesine göndermek için kendisinin çektirdiğini anlattı.
