Hindistan'da 1992'de milliyetçilerce yıkılan Babri Camisi'nin yerine yapılan tapınak ocakta açılacak

Ayşe İrem Tiryaki
17.09.2023
Ankara

6 Aralık 1992'de Hindular tarihi camiyi yıktı

Hindistan'da 1992 yılında milliyetçilerce yıkılan Babri Camisi'nin yerine yapılan "Ram Janmabhoomi Mandir" adlı tapınağın Ocak 2024'te açılacağı duyuruldu.

CNN'in haberine göre, Bharatiya Janata Partisi (BJP), Hindu milliyetçisi çeşitli grupların çatı örgütü Ulusal Gönüllüler Organizasyonu (RSS) ve Dünya Hindu Konseyi (VHP) gibi milliyetçi parti ve örgütlerce düzenlenen miting sırasında yaklaşık 150 bin kişiden oluşan grubun saldırısıyla yıkılan Babri Camisi'nin yerine yapılan "Ram Janmabhoomi Mandir" adlı tapınak ocakta açılacak.

İnşa çalışmaları 2020'de başlayan tartışmalı tapınağın inşaat komitesi başkanı Nripendra Misra, açıklamasında, tapınağın duvarlarına "ülkenin çeşitliliğini" sergileyen resimlerin yapılması için ülkenin dört bir yanından sanatçıların seçildiğini belirtti.

Misra, inşaat maliyetinin yaklaşık 180 milyon dolar olmasını ve tapınağı günlük ortalama 100 bin kişinin ziyaret etmesini beklediklerini kaydetti.

İlk detaylı tasviri yayınlanan tapınağın ocakta açılacağını söyleyen Misra, ziyaretçilerin tapınağın merkezini yoğunluktan dolayı yaklaşık 20 saniye ziyaret edebileceklerini ifade etti.

Babri Camisi 1528'de inşa edildi

Babür Devleti'nin kurucusu Babür Şah'ın hayatta olduğu dönemde komutanlarından Mir Baki'nin 1528'de inşa ettirdiği cami, 1980'lerde Hindu milliyetçisi örgütler tarafından başlatılan tapınak (Mandir) kampanyasının kurbanı oldu.

Babri Camisi arazisinin Tanrı Rama'nın doğduğu yer olduğu ve ibadethanenin tapınak üzerine inşa edildiğine ilişkin iddia, Müslümanlar ile Hindular arasında uzun yıllar tartışma konusu oldu ve çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.

Hindistan'ın bağımsızlığından önce de iki topluluk arasında zaman zaman sorunların yaşanmasına sebep olan Babri Camisi tartışmaları ülkenin bağımsızlığını kazanmasının ardından da devam etti.

6 Aralık 1992'de Hindular tarihi camiyi yıktı

BJP lideri Lal Krishna Advani'nin Eylül 1990'da başlattığı kampanya ile olaylar daha da kışkırtıldı.

Advani, iki tekerlekli savaş arabasına dönüştürülen Toyota marka otomobiliyle Gucerat eyaletinden caminin bulunduğu Uttar Pradeş eyaletine yolculuğa çıkmıştı. Bu yolculukta, Ram Tapınağı'nın inşası için kullanılacak tuğlaları toplayan Advani, Tanrı Rama gibi giyinmiş, ok ve yay kuşanmıştı.

6 Aralık 1992'de BJP, RSS ve VHP gibi milliyetçi parti ve örgütlerce düzenlenen miting sırasında Hindu karsevaklar (gönüllüler), Sadhular (Hindu din adamları), militanlar ve gençlerden oluşan 150 bin kişinin kazma, kürek ve levyelerle ibadethaneye saldırması, yaklaşık 500 yıldır ayakta duran Babri Camisi'nin 5 saat içinde yıkılmasıyla sonuçlanmıştı.

Caminin yıkılma haberi, ülke çapında ayaklanmaların yaşanmasına yol açmıştı. Hindistan'ın bölünmesinden sonra yaşanan en büyük toplumsal şiddet olayına dönüşen ayaklanmalarda çoğunluğu Müslüman 2 bine yakın kişi ölmüş, 5 binin üzerinde kişi de yaralanmıştı. Olaylar, Pakistan ve Bangladeş'e de sıçramıştı.

Yüksek Mahkemenin kararı

Hindular ile Müslümanlar arasında on yıllarca problemli şekilde kalan Babri Camisi meselesi, Hindistan Yüksek Mahkemesinin 9 Kasım 2019'da cami arazisinin Hindulara verilmesine ilişkin kararıyla yeni bir noktaya taşınmıştı.

Yüksek Mahkeme, söz konusu kararında, yaklaşık 1,1 hektarlık arazinin tamamının tapınak inşa etmek üzere kurulacak Hindu vakfına tahsis edilmesini, bunun karşılığında arazinin hak sahibi Müslüman vakfa başka bir yerden yaklaşık 2 hektar arazi verilmesine hükmetmişti.

Kararın ardından Hindistan Başbakanı Narendra Modi, 5 Şubat 2020'de tapınağı inşa etmek üzere "Şri Ram Janmabhoomi Teerth Kşitra Vakfı"nın kurulduğunu açıklamıştı.

Öte yandan, davanın taraflarından Uttar Pradeş Sünni Merkez Vakfı Kurulu, söz konusu 2 hektarlık arazinin kabul edileceğini duyurmuştu.