Anneannesinden öğrendiği hasır dokuma sanatını geleceğe aktarıyor

Göksel Cüneyt İğde
08.12.2025
Düzce

Düzce'de doğada yetişen mukavemetli bitkilerin dal ve yapraklarını dekoratif ürünler ile mutfak araç ve gereçlerine dönüştüren Nükhet Acar, anneannesinden öğrendiği sanatını yaşatmak için eğitim veriyor

Düzce'de yaşayan Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı Nükhet Acar, hasır dokuma alanında açtığı kurslarda doğada yetişen bitkileri dekoratif ürünler ile mutfak araç ve gereçlerine dönüştürmeyi öğretiyor.

Acar, doğada yetişen bazı bitkilerin saplarının, dal ya da yapraklarının ince şeritler haline getirildikten sonra örme işlemi yapılması anlamına gelen ve "bitkisel örücülük" şeklinde de nitelendirilen hasır dokuma sanatını yaklaşık 40 yıl önce anneannesinin yanında öğrendi.

Ecdat yadigarı el sanatını uzun yıllar evinde hobi amaçlı devam ettiren 50 yaşındaki Acar, yaklaşık 10 yıl önce tecrübelerinden başkalarının da faydalanmasına karar vererek usta öğreticilik yapmaya başladı.

Acar, ilk olarak Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü, daha sonra da Kültür ve Turizm Bakanlığı Yaşayan Miras ve Kültürel Etkinlikler Genel Müdürlüğü tarafından İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü koordinesinde düzenlenen bitkisel örücülük kurslarında bugüne kadar yaklaşık 60 kişi yetiştirdi.

Halk Eğitim Merkezi'nde 30 kursiyerle eğitimlerini sürdüren Acar, AA muhabirine, hasır dokumayı ananesinden izleyerek öğrendiğini, daha sonra bir süre ara verdiğini ancak unutulmaya yüz tutmuş el sanatı olduğu için devam ettirme kararı aldığını anlattı.

Acar, uzun yıllar evinde kendi ihtiyaçları için ürünler yaptığını, 10 senedir de başkalarının yetişmesi için çabaladığını aktararak, bir kişiye faydalı olmaktan mutluluk duyduğunu dile getirdi.

Sanatların unutulmaması için herkesin bir alanda öğrenmeye çalışması gerektiğine işaret eden Acar, "Her gün yeni yeni insanlara öğretmeye çalışıyorum. Genç, yaşlı, çocuklara da büyüklere de öğretiyorum. Herkes öğrensin istiyorum, öğrenmenin yaşı yok, 7'den 70'e herkese öğretmeye çalışıyorum. O yüzden ilkokul, lise, üniversite bütün projelere elimden geldiğimce katılmaya çalışıyorum, okullara da gidiyorum." dedi.

Acar, 2019'da hasır dokuma alanında sanatçı kartını aldığını, yaklaşık 60 kişi yetiştirdiğini ve halihazırda 30 öğrencisinin bulunduğunu kaydetti.

Bitkisel örücülükte mukavemetli bitkilerin dal ve yapraklarını kullandıklarını anlatan Acar, "Sazdan, mısırın kabuğundan, kenevirden, muz yaprağından, tropikal meyvelerin lifli yaprakları ve kabuklarından yapıyoruz. Yani suya koyduktan sonra dağılmayan her bitkiden yapabiliyoruz. Fındık, söğüt dalı hatta üzüm yaprağından bile yapabiliyoruz. Mukavemeti olan her türlü bitkisel üründen yapıyoruz. İrili ufaklı sepetler, duvar süsleri, sürahiler, hem süs, dekoratif amaçlı hem de mutfakta kullanılabilecek her türlü ürünü yapıyoruz." ifadelerini kullandı.

Acar, ürüne dönüştürülecek bitkileri ekim, kasım, aralık aylarında topladıklarına işaret ederek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Erken topladığımız zaman yeşil olarak kalıyor, deforme oluyor ve kurtlanabiliyor. Şu an topladığımız zaman istediğimiz rengi elde edebiliyoruz. Topladıktan sonra muhafaza ediyoruz ve istediğimiz zaman suya koyup yumuşuyorlar ve kullanmaya başlıyoruz. Yani bütün ürünleri bu 3 ay içinde topluyoruz. Yumuşattıktan sonra istediğimiz şekli veriyoruz. Daha sonra kurumaya bırakıyoruz ve boyamak istersek bitkisel boyalarla boyuyoruz, ham olarak istersek de mat vernik kullanıyoruz."