

Kriz anları ve toplumsal olaylar, kamuoyunda ilgi uyandıran ve sıklıkla takip edilen konular arasında yer alır. Bu tür durumlarda bireyler, sosyal medyayı daha yoğun bir şekilde kullanma eğilimi gösterir. Sonuç olarak, olaylarla ilgili yoğun bir bilgi akışı meydana gelir. Ancak, bu bilgi akışında, içerikler bazen okunurluğu, takipçi sayısını ve tıklanma oranını artırma amacıyla çarpıtılır, abartılır, manipüle veya dramatize edilir. Yoğun bilgi akışı içinde bu tür dezenformatif içeriklerin tespit edilmesi ise zaman zaman zorlaşabilir. Dolayısıyla, bu tür durumlarda resmi makamların yapacağı açıklamaları takip etmek ve dijital medya okuryazarlığı konusunda dikkatli olmak büyük önem taşır.
- Narin Güran cinayeti
Diyarbakır'ın Bağlar ilçesi Tavşantepe Mahallesi'nde 21 Ağustos'ta kaybolan 8 yaşındaki Narin Güran'ın cansız bedenine 19 gün sonra ulaşıldı. Jandarma ekipleri, Narin'in bedenini, evine yaklaşık 2 kilometre mesafede, Eğertutmaz Deresi'nde buldu. Diyarbakır Valisi Murat Zorluoğlu, küçük kızın kıyafetleriyle birlikte çuval içine konulmuş ve üzeri taşlarla örtülmüş halde sabah saat 08.45 civarında bulunduğunu açıkladı.
Narin Güran'ın cinayetiyle ilgili sosyal medyada çeşitli dezenformatif iddialar gündeme getirildi. Anadolu Ajansı (AA) Teyit Hattı, bu iddiaları inceleyerek yalanladı.
1- "Kayıp Narin'in son görüntüsü Kur'an kursunda çekildi" iddiası
Bir sosyal medya kullanıcısı, Narin'in halasına dayandırarak şu iddiaları paylaştı:
- Narin'i uzakta aramayın, en son kaydı Kur'an kursu binası içindeki görüntüde. Binanın içinde yukarı çıkıyor ve oradan sonra kayboluyor. İmam ve binanın görevlileri zanlılardır.
- Üst merciler tarafından haber saptırılıyor. Terliği bulundu, evine 20 metre ötede kan izi bulundu diye…
- Ailesi ve halk zaman kazanmak ve ört bas edilmesi için oyalanıyor.
- Hepimiz biliyoruz ki daha sonra "Narin kanalda bulundu" diye açıklama yapacaklar.
AA Teyit Hattı bu iddiayı araştırdı. Narin Güran'ın babası Arif Güran, sosyal medyada halaya dayandırılan bu iddiaları yalanladı. Narin'in bilinen son ve tek görüntüsünün Kur'an kursunda değil, okulun güvenlik kameralarınca yolda kaydedildiği tespit edildi. Ayrıca okul ve Kur'an kursunun aynı yer olmadığı anlaşıldı.
2- "Narin'in ağabeyinin kolundaki ısırık izleri Narin'e ait çıktı" iddiası
X (eski adıyla Twitter) ve bazı haber kaynaklarında, Narin Güran'ın ağabeyinin kolundaki ısırık izlerinin Narin'e ait olduğu ileri sürüldü.AA Teyit Hattı söz konusu iddiayı inceledi. Adli Tıp Raporu sonucunda, ağabeyin kolundaki ısırık izlerinin Narin'e ait olmadığı teyitlendi.
3- "Video, Narin'in cansız bedenine ulaşıldığı anı gösteriyor" iddiası
Sosyal medyada, AFAD çalışanlarını ve arama kurtarma çalışmalarını gösteren bir video dolaşıma sokuldu. Videonun, Narin Güran'ın cansız bedeninin, dereden çıkarıldığı anı gösterdiği iddia edildi.
AA Teyit Hattı söz konusu iddiayı inceledi. Video, Temmuz ayında hayatını kaybeden 23 yaşındaki Yakup Eren'in cansız bedenine ulaşıldığı ana ait. Yakup Eren, 9 Temmuz’da Erzurum'un Karayazı ilçesinde, şiddetli yağış sonrası yükselen bir dereden geçmeye çalışırken kaybolmuştu. Arama kurtarma çalışmaları sonucunda, Eren'in cansız bedenine 10 Temmuz’da Ağrı'nın Tutak ilçesindeki bir derede ulaşıldı.
4- "Narin Güran'ın babası serbest bırakıldı" iddiası
Sosyal medya platformu X'te Narin Güran'ın babası Arif Güran'ın serbest bırakıldığı iddia edildi.
Teyit Hattı söz konusu iddiayı inceledi. AA Diyarbakır Bölge Müdürlüğü iddiaların doğru olmadığını teyit etti. İddiayı ortaya atan gazeteci, düzeltme yayınlayarak Narin Güran'ın babası Arif Güran'ın hala gözaltında olduğunu açıkladı. Diyarbakır Baro Başkanı yaptığı açıklamada, "Babanın serbest bırakıldığı bilgisi doğru değil. Biz de savcılık ile görüştük. Bize serbest olmadığını söylediler. Bu bilgi şu an için doğru değil." dedi.
- RESMİ RAKAMLAR
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, resmi X (eski adıyla Twitter) hesabından Narin Güran'ın kaybolduğu 21 Ağustos ile bulunduğu 9 Eylül tarihleri arasında sosyal medyada yapılan paylaşımlarla ilgili verileri paylaştı. Yerlikaya'nın açıklamasına göre,
- Sosyal medya platformu X üzerinden 15 ayrı etikette 4 milyon 761 bin 420 tweet atıldı.
- Bu paylaşımlarda bulunan 1 milyon 302 bin 209 hesabın % 38,3'ü, yani 498 bin 713'ünün bilgisayarlar tarafından yönetilen bot hesaplar olduğu tespit edildi.
-Bu içeriklerin %76'sının ise provokatif amaçlı ve olumsuz olduğu belirlendi.
Bakan Yerlikaya, sosyal medyada dezenformasyon ve algı operasyonlarına karşı mücadeleye devam ettiklerini belirterek, "Milletimizde büyük üzüntüye neden olan bu cinayetin aydınlatılması için adli süreç devam etmektedir. Devletimiz, ilgili tüm kurumlarıyla bu olayı büyük bir hassasiyetle takip etmektedir" dedi. Yerlikaya, ayrıca Narin Güran'a rahmet diledi.