Bağlamından koparılarak paylaşılan görüntüler, sosyal medyada kullanıcıların daha fazla etkileşim almasına ortam hazırlıyor. Bu durum dezenformatif içeriklerin hızla yayılmasına neden olurken, kamuoyunun yanlış bilgilendirilmesine de sebep olurken. Dijital ortamlarda elde edinilen bilgilerin çift aşamalı doğrulama yöntemine tabi tutulması dezenformasyonla mücadelenin önemli adımları arasında yer alıyor. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR

X'te gündem olan siyah beyaz bir videonun, II.Abdülhamid ve Theodor Herzl'in görüştüğü anları gösterdiği iddia edildi.

"Nadir video, Siyonist Theodor Herzl, diz çöküp Sultan II. Abdülhamid'in elini öpüyor." açıklamasıyla paylaşılan video X'te birçok kullanıcı tarafından paylaşıldı.

BULGULAR

İddiaya konu video tersine görsel arama tekniği ile tarandığında, iddianın geçmiş dönemlerde de gündeme geldiği görüldü.

Aramalar derinleştirildiğinde, görüntülerin YouTube üzerinden de dolaşıma girdiği belirlendi.

2017 yılından bu yana erişime açık olan videonun "Theodor Herzl'in 17 Mayıs 1901'de Sultan Abdulhamid Han ile görüşmesine ait görüntüler 1921 yapımı bir filmden alınmıştır gerçek şahıslarla alakası yoktur." açıklaması ile paylaşıldığı belirlendi. 

Bu açıklamadan elde edilen ipuçlarıyla yapılan araştırmada görüntülerin Theodor Herzl, der Bannerträger des jüdischen Volkes adlı filmden alındığı belirlendi.

Film tam adıyla araştırıldığında, İngilizceye The 'Wandering Jew' olarak çevrildiği tespit edildi. "The Wandering Jew" aramasının sonucunda ise filmin bir afişine ulaşılabiliyor.

Afiş incelendiğinde, filmin Theodor Herzl'in hayat hikayesini konu aldığı anlaşıldı. Filmde Herzl’in 17 Mayıs 1901’de II.Abdülhamit'in huzuruna çıktığı anlar canlandırılmış. 

Farklı dillerde aratıldığında, filmin tamamının YouTube'da erişilebilir nitelikte olduğu görüldü. Sultan II. Abdülhamid ve Theodor Herzl'in görüşme kayıtları olduğu iddia edilen görüntülerin ise filmin 43. dakikasında yer aldığı tespit edildi.

Theodor Herzl kimdir?

Theodor Herzl Siyonizmin öncüsü olarak nitelendirilen Yahudi gazeteci, yazar ve siyasetçidir. 1800’lü yılların ortalarında gündeme gelen Yahudi devleti kurma fikrinin hayata geçmesi için girişimlerde bulunmuştur. Herzl Siyonizmin öncüsü olarak kabul edilmektedir.