"Video dünyadaki en büyük HAARP sistemini gösteriyor" iddiası

Aras Fırat Tekeş / 05.07.2024
İstanbul

HAARP (Yüksek Frekanslı Etkin Kutup Işıkları Araştırma Programı) teknolojisiyle ilişkilendirilerek sosyal medyada dolaşıma sokulan fotoğraf veya videolar sık sık kullanıcılar arasında tartışma konusu oluyor. Son olarak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) tarafından inşaa ettirilen bir yapının HAARP tesisi olduğu öne sürüldü. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Geçtiğimiz günlerde sosyal medya platformu olan X'te (eski adıyla Twitter) bir kullanıcı tarafından paylaşılan Google Haritalar görüntüsü tartışma konusu oldu. Görüntüyü paylaşan kişi, takipçilerine ekrandaki yapının dünyadaki en büyük HAARP tesisleri olup olamayacağını sordu.

Türkiye'de bir X kullanıcısı, aynı videoyu "Bu dünyadaki en büyük HAARP tesislerini izleyin. Diğer tüm HAARP kurumlarının antenleri yatay olarak monte edilmiştir, bunlar dikey olarak istiflenmiş." ifadeleriyle takipçilerine sundu. 

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaya konu olan videonun arka planını araştırdı.

Videonun farklı saniyelerinden alınan ekran görüntüleri Google, Yandex ve Yahoo gibi çeşitli arama motorlarında geriye dönük olarak taratıldı. Sosyal medya paylaşımlarında "HAARP tesisi olarak" gündeme getirilen yapının aslında Soğuk Savaş döneminden kalan bir radar olduğu anlaşıldı. Elde edilen bulgular, bu radarın Ukrayna’nın başkenti Kiev’de bulunan Duga Radar İstasyonu olduğunu işaret etti. 

Google Haritalardan yapılan konum araması yapılarak Duga Radar İstasyonu'nun Ukrayna’nın başkenti Kiev’de olduğu doğrulandı. İstasyonun, Çernobil felaketinin yaşandığı Çernobil Nükleer Santrali’ne oldukça yakın turistik bir yer olarak geçtiği görüldü.

Duga Radar İstasyonu hakkında

1972’de inşa edilmeye başlanan Duga Radar İstasyonu 1976’da çalışmaya başlamış, 1986’daki Çernobil Nükleer Santrali felaket sonra kapatılmıştır. Zihin kontrolü gibi birçok komplo teorisine konu edilen istasyon aslında füze saldırılarına karşı erken uyarı ağının bir parçası olarak kullanılan bir Sovyet Ufuk Ötesi Radar (OTH) sistemidir.

Ayrıca BBC tarafından 5 Eylül 2022 tarihinde bu bölgeyle alakalı bir belgesel yayımlandığı belirlendi. Belgeselde, istasyonun Pasifik Okyanusu'na kadar güçlü radyo sinyalleri yaydığı böylece Soğuk Savaş komplosunun nesnesi haline geldiği ve çalışmaya başladığında çıkardığı ses sebebiyle “Rus Ağaçkakanı” olarak adlandırıldığı tespit edildi.


BULGU SETİ
  • İddiaya konu olan videodaki yapı Sovyetler Birliği tarafından, Ukrayna’da inşa edilen Duga Radar Sistemi.
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
"Video dünyadaki en büyük HAARP sistemini gösteriyor" iddiası gerçeği yansıtmıyor.