Restore edilen tarihi Kız Kulesi yıkıldı mı?

Çağdaş Çetindemir / 07.09.2022

İstanbul Boğazı'nda Salacak açıklarındaki adacık üzerinde yer alan tarihi Kız Kulesi, çarpıtma bir içerikle gündem oldu.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca restore edilen Kız Kulesi'nin yıkıldığı ileri sürüldü. İddia, sosyal medyada bir videoyla paylaşıldı. İçerik Twitter'da #KızKulesi etiketiyle trend oldu. Çok sayıda etkileşim aldı. 

Restorasyon planlaması kapsamında bazı kısımları sökülen tarihi kulenin etrafı, çalışanlar dış etkilere maruz kalmasın diye brandayla çevrildi. İddiaya konu videoda Salacak'tan geçen bir vapur, brandanın deliklerinden  şu şekilde görülüyor. 

Sosyal medyada kimi hesaplar, bu durumu "Kız Kulesi'nin usulsüz bir biçimde yıkıldığı" mesajlarıyla birlikte paylaştı ve çeşitli yorumlarda bulundu.

BULGULAR

Kız Kulesi MÖ 410 yılına uzanan bir geçmişe sahip. 12'nci yüzyılda Doğu Roma İmparatoru I. Manuel Komnenos adacığa bir savunma kulesi yaptırdı. İstanbul'un Fethi'nden sonra da Fatih Sultan Mehmet, adacığa yeni bir kale inşa ettirdi.

Günümüze dek farklı amaçlar için kullanılan Kız Kulesi, 1453'ten bugüne nice bakım onarım gördü. 1766'da yaşanan Büyük İstanbul Depremi'nden sonra tamir edildi. 1944'te çürüyen ahşap kısımları yıkıldı ve betonarmeye çevrildi. 

Geçen yıl Kız Kulesi'nde yine restorasyon çalışması başladı. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından "Kız Kulesi Gözlerini Yeniden Açıyor" başlıklı toplantıyla kamuoyuyla paylaşıldı. Toplantıyla ilgili haberi 4 Eylül 2021'de Anadolu Ajansı servis etti. 

Kız Kulesi'ndeki çalışmalarla ilgili güncel bilgi, evrak ve raporlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca Kız Kulesi internet sitesinde paylaşılıyor. 

Sitede çalışmalar bittiğinde kulenin nasıl olacağını gösteren bir kare de var.

Kültür Valıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, kuleyle ilgili iddialara ilişkin bir açıklama yaptı. Genel müdür Gökhan Yazgı, iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirtti. 

Projenin danışmanlarından Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, 1944'te kulenin çatısının betonarme olarak inşa edildiğini, demirlerin çürüdüğünü tespit ettiklerini ve kulenin özgün malzemesi olan ahşapla yeniden yapılmasını önerdiklerini belirtti.  Prof. Dr. Feridun Çılı ve mimar Han Tümertekin de medyaya yansıyan ve doğruluk kontrolü sağlayan açıklamalarda bulundu.


Mimar restoratör Seda Özen Bilgili, tartışmalarla ilgili sosyal medya hesabında bir paylaşımda bulundu. Buna göre 1 ve 2 numaralı bölüm betonarmeye çevrildiği için sökülecek ve ahşap olarak tekrar inşa edilecek. 3 numaralı bölüm ise sonradan inşa edildiği için yapılmayacak.

BULGU SETİ
  • Kız Kulesi restore ediliyor; bazı kısımları sökülen kulede betonarme çatı ahşap olarak yeniden yapılacak.

  • Restorasyon 2021'de başladı. Haberi Anadolu Ajansı kamuoyuna duyurdu.
        
  • Restorasyonla ilgili görsel, rapor vb. tüm bilgiye internet sitesinden ulaşılıyor. 
     
  • Sorumlu kurum ve kişilerin açıklamaları medyada yer aldı. 
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
Sosyal medyada "Kız Kulesi yıkıldı" iddialarıyla restorasyon çalışmalarının çarpıtıldığı video paylaşımı gerçeği yansıtmıyor. Kulenin çatı bölümü özgün malzemesine uygun restore ediliyor.