"Video, Çin'in Gazze'ye havadan gerçekleştirdiği insani yardımı gösteriyor" iddiası

Aras Fırat Tekeş / 18.05.2025
İstanbul

İsrail ordusunun, Gazze'ye 7 Ekim 2023'ten bu yana karadan ve havadan gerçekleştirdiği şiddetli saldırılarda 53 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti. Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, dün sabah saatlerinden beri birçok bölgede düzenlenen yoğun hava saldırılarında ise 106 Filistinlinin öldüğünü bildirdi.


Bilginin Doğrusu Cebinizde:

Yanıltıcı içerikler her yerde! Sosyal medyada önünüze düşen dezenformatif haberlerin doğruları her gün telefonunuza gelsin isterseniz, bağlantıya tıklayın: Teyit Hattı’nın WhatsApp kanalına katılın.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Gazze Şeridi'nde insani kriz devam ederken, bağlamından koparılmış çok sayıda video ve fotoğraf sosyal medya platformlarında dolaşıma sokuluyor. Bir X kullanıcısı (eski adıyla Twitter) Giza Piramitleri'nin üzerinde hareket eden kargo ve savaş uçaklarının yer aldığı bir videoyu "Gazze'deki 60 bin aileye gıda yardımı getiren, tam koruma eşliğindeki Çin kargo uçağı Mısır üzerinden giriş yaptı." ifadeleriyle takipçilerine servis etti. Video, bir milyondan fazla sosyal medya kullanıcısı tarafından görüntülendi.Aynı kullanıcının paylaştığı ve yaklaşık 300 bin görüntülenen başka bir videoda, havadan paraşütle inen paketler olduğu görüldü. Bu video "Çin, İsrail Ablukasına rağmen bugün Gazze'ye hava yardımı bırakıyor." ifadeleriyle paylaşıldı.BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaya konu olan videoların arka planını araştırdı. Her iki videonun da çeşitli saniyelerinden alınan ekran görüntüleri Google, Yandex, Yahoo gibi arama motorlarında ve yapay zeka uygulamalarında geriye dönük olarak taratıldı.

Yapılan incelemede, piramitlerin üzerinde hareket eden kargo uçağı ve savaş jetlerinin Gazze'ye yardım götüren bir filoya ait olmadığı anlaşıldı. Mayıs ayının ilk günlerinde videonun çok sayıda X kullanıcısı tarafından "Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri'nin, Mısır Hava Kuvvetleri ile ortak düzenlediği Medeniyet Kartalları adlı tatbikat" açıklamasıyla paylaşıldığı görüldü. 

Bu paylaşımlarda yer alan ip uçları çerçevesinde araştırma ilerletildiğinde, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Haber Medya Merkezi tarafından paylaşılan başka bir videoya erişildi. İddaya konu olan videonun farklı açılarının yer aldığı paylaşımda "Çin-Mısır ortak hava kuvvetleri eğitimi 4 Mayıs'ta sona erdi.  18 gün süren ortak eğitim, iki ülke arasındaki askeri iş birliğinin yeni bir başlangıç ​​noktası ve kilometre taşıdır." ifadelerine yer verildi.

Tatbikatla ilgili basına yansıyan haberlerde, Çin savaş uçaklarına ait çok sayıda video ve fotoğrafa da yer verildi.Aynı hesap tarafından paylaşılan ikinci videonun ise Mart 2024'te Amerika Birleşik Devletleri tarafından Gazze Şeridi'ne havadan bırakılan yardımlar esnasında kaydedildiği anlaşıldı. 

BULGU SETİ
  • Paylaşılan birinci video, Mısır ve Çin'in ortak olarak gerçekleştirdiği bir tatbikat esnasında kaydedildi. 

  • Aynı hesap tarafından dolaşıma sokulan diğer video ise Mart 2024'te ABD'nin Gazze'ye havadan gerçekleştirdiği yardım esnasında kaydedildi. 
DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
"Video, Çin'in Gazze'ye havadan gerçekleştirdiği insani yardımı gösteriyor" iddiası gerçeği yansıtmıyor.