İsrail ordusunun 7 Ekim 2023 tarihinden beri Gazze Şeridi'ne yönelik gerçekleştirdiği saldırılarda 15 bin 694’ü çocuk olmak üzere 37 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti ve 85 bin kişi yaralandı. Gazze'de yaşanan insani krize ait onlarca fotoğraf ve video sosyal medyada dolaşıma girdi. Ancak bu görüntülerden bazılarının geçmişte yaşanmış farklı olaylara ait olduğu tespit edildi.
ARKA PLAN VE İDDİALAR
Bir X (eski adıyla Twitter) kullanıcısı, bir mezarın üzerine serili halde duran kız çocuğu elbisesi fotoğrafını takipçileriyle paylaştı. Fotoğrafın Gazze'de 8 yaşındaki kızını İsrail ordusunun saldırılarında kaybeden Filistinli bir baba tarafından çekildiğini öne sürdü. Paylaşım 600 binden fazla sosyal medya kullanıcısı tarafından görüntülendi.
Bu iddia benzer ifadeler kullanılarak çok sayıda sosyal medya kullanıcısı tarafından yeniden paylaşıldı.
BULGULAR
Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaya konu olan fotoğrafın arka planını araştırdı.
Fotoğraf Google, Yandex ve Yahoo gibi farklı arama motorlarında geriye dönük olarak taratıldığında, farklı tarihlerde çok sayıda içerikte kullanıldığı anlaşıldı. 21 Nisan 2023'te bir kişinin Instagram hesabından "Bu bayram heyecanlarınızı mutluluklarınızı biraz içinizde yaşayın. 50 bin insanımızı kaybettik. 50 bin insanın yakınları bu bayram öksüz, yetim, yarım... Düşüncesizce paylaşım yapanları da uyarın. Allah aynı acıları tekrar yaşatmasın. Rabb'imden başka sığınacak limanımız yok. O'ndan medet umuyor yalnız O'ndan imdat dileniyorum." ifadelerini ekleyerek, fotoğrafı takipçilerine sunduğu görüldü.Araştırma ilerletildiğinde, 20 Nisan 2023 tarihinde fotoğrafın farklı bir açısının bir X hesabından paylaşıldığı ve 2 milyondan fazla kişi tarafından görüntülendiği anlaşıldı.
AA Teyit Hattı, fotoğrafın arka planında yer alan kentin görüntüsünden yola çıkarak araştırmayı ilerletti. Depremin hasar bıraktığı kentlerde afet sonrası oluşturulan yeni mezarlıkların lokasyonları araştırıldı. Yapılan incelemede, fotoğrafın arka planında görünen kent silüetinin Adıyaman'daki yapılarla uyumlu olduğu belirlendi. Google Haritalar'da Adıyaman Yeni Mezarlık olarak işaretlenen bir konumdan paylaşılan video bu çıkarımı güçlendirdi.
Elde edilen bulgular AA Adıyaman muhabiri tarafından teyit edildi. İddiaya konu olan fotoğrafın Gazze'de değil, Adıyaman'daki Yeni Mezarlık'ta kaydedildiği anlaşıldı.