Almanya'da Müslümanlar sahte Noel içerikleriyle hedefte

Çağdaş Çetindemir / 17.12.2025
İstanbul

Almanya'da yayın yapan haber sitesi Tagesschau  "Sahte Haberler Müslümanlara Karşı Korkuları Körüklüyor" başlıklı bir haber analiz yayınlandı. Özellikle Noel pazarlarını konu alan dezenformatif içeriklerle, İslam karşıtı önyargının ve nefretin körüklenmeye çalışıldığı aktarıldı. Derlemede, yapay zeka ile oluşturulan sahte videolar ve görsellerle Müslümanların hedef gösterildiği örneklere de yer verildi.


Bilginin Doğrusu Cebinizde:

Yanıltıcı içerikler her yerde! Sosyal medyada önünüze düşen dezenformatif haberlerin doğruları her gün telefonunuza gelsin isterseniz, bağlantıya tıklayın: Teyit Hattı’nın WhatsApp kanalına katılın.

Sosyal medyada Noel pazarlarıyla ilgili dezenformatif içeriklerin ekim ayından bu yana arttığı belirtilen analizde, yanlış iddialara dayanan video içeriklerin milyonlarca kez izlendiği vurgulandı. Söz konusu sahte haberlerin yayılmasının kasıtlı bir girişim gibi göründüğüne dikkat çekildi. Analiz kapsamında bir değerlendirmede bulunan Köln Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (TH Köln) Bilgi ve İletişim Bilimleri Fakültesi'nden Prof. Dr. Christine Horz-Ishak, Müslümanlara karşı önyargıların yoğunlaştığına işaret etti. Horz-Ishak'a göre:

-       Yanlış iddiaların internette hızla yayılması, videoları paylaşanların sosyal medyayı Müslümanlar hakkında belirli bir anlatıyı güçlendirmek için kullandıkları stratejik iletişim. Noel, son derece duygusal bir konu olarak buna çok uygun.

-       Benzer içeriklerin çokluğu da kullanıcıların paylaşımlara giderek daha fazla ikna olmalarına ve onları sorgulama olasılıklarının azalmasına neden oluyor.

-       Tüm bu sahte haberler, videolardaki kişilerin mutlaka Müslüman olması gerekmemesine rağmen, Müslümanlar hakkında duygusal olarak yüklü ve tehditkar bir tablo çizmeye katkıda bulunuyor.

Analizde şu örneklere yer verildi:

-       Müslümanların Mainz Noel pazarına baskın düzenlediği iddia edildi: "Müslümanlar, Allah ve İslami Cihat sloganlarıyla Mainz Noel pazarına saldırdı. Dinimize ve geleneklerimize saygı duymuyorlar" diye yazıldı. Göçle ilgili duygular tetiklenmek istendi. Gerçekte ise bir grup Suriyeli, Suriye'de Beşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıldönümü nedeniyle resmi izinli ve barışçıl gösteri düzenledi.

-       Müslümanların Berlin Noel pazarını ele geçirdiği ileri sürüldü: "Esed rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçmesini kutlamak için binlerce Suriyeli Berlin’deki Noel pazarına akın ediyor" diye yazıldı. Arka plandaki Noel pazarından ışık, ağaç gibi detayların, tıpkı Mainz örneğinde olduğu gibi, yanıltıcı bir izlenim yaratması kullanıldı. İddiaların aksine ne Berlin'deki Noel pazarı "ele geçirildi" ne de Mainz'deki Noel pazarı "baskına uğradı"

-       Video içerik, Stuttgart Noel pazarında çekildiği iddiasıyla paylaşıldı ve yayıldı: Paylaşımda, "Stuttgart Noel pazarında Arap müziği yankılanıyor. Tam bir provokasyon" diye yazıldı. Birçok paylaşımda Müslümanların yüksek sesle Arap müziği çaldığı ve Hristiyan geleneklerine saygısızca davrandığı öne sürüldü. Ancak video Stuttgart Noel pazarında çekilmemişti. Yanlış bilgi içeriyordu ve bağlamından koparılmış ifadelerden oluşuyordu.

-       2025 yılının ilk Noel pazarları açılmadan önce paylaşılan bir videoda da benzer bir durum vardı. Videoya göre, Hamburg'daki Müslümanlar Noel geleneğinin inançlarına uymadığı gerekçesiyle protesto gösterisi düzenledi. Video açıklaması dışında, protestonun bir Noel pazarıyla ilgili olabileceğine dair hiçbir işaret yoktu ama bir kullanıcı, protestocuların Noel pazarındaki insanları rahatsız ederek atmosferi bozmaya çalıştıklarını yorumladı. Gerçekte, video Ekim 2024'te çekilmiş ve artık yasaklanmış olan "Müslüman İnteraktiv" grubunun bir gösterisini gösteriyordu. Bu grup, Hamburg'da "Doğu Türkistan'daki Uygur kardeşlerimize karşı soykırımı durdurun" sloganıyla bir miting düzenlemişti.

Analizde Noel pazarları ölüm söylentisi ve pazarlarda arttırılan güvenlik önlemlerine de yer verildi. Bu durumun da göçle ilgili duyguları kışkırtmak için kullanıldığı belirtilerek, şöyle denildi: “Ekim ayından bu yana, sosyal medyada ve basında ‘Noel pazarlarının ölümü’ söylentileri dolaşıyor. İddiaya göre, saldırılara karşı korunma için güvenlik maliyetlerinin çok yüksek olması nedeniyle birçok Noel pazarının bu yıl iptal edilmesi gerekecek. Ancak bu söylentinin pek bir gerçeklik payı yok. Birçok şehir Noel pazarında güvenlik önlemlerini sıkılaştırırken, bazı durumlarda önemli maliyetlere katlanıyor (örneğin Bremen, bu yıl "temel güvenlik altyapısı" için 2,8 milyon avro harcadı), diğer şehirler ise maliyetlerde sadece küçük bir artış olduğunu bildiriyor. Kuzey Almanya Radyosu'nun (NDR) kasım ayında yaptığı araştırmaya göre, güvenlik maliyetleri nedeniyle Noel pazarlarının gerçekten iptal edildiği sadece iki vaka tespit edildi. Yaklaşık on etkinlik daha bu yıl başka nedenlerle gerçekleşmeyecek. Toplamda, Almanya'da her yıl tahmini 7 bin Noel pazarı kuruluyor.

Analizde sıkılaştırılan güvenlik önlemleriyle ilgili de yanlış iddiaların dolaştığı kaydedildi. ABD merkezli sosyal medya platformu X'te bir kullanıcının, Berlin'deki bir Noel pazarının önünde birkaç polis memurunu gösteren bir video paylaşarak "İslamcı saldırı korkusundan dolayı, bayram coşkusundan çok kuşatmayı andıran bir polis varlığı" diye yazdığı örnek gösterildi. Video gerçekti ve Berlin'dendi ancak polis memurları aşırı sağcı "Die Heimat" (Vatan) partisinin bir gösterisi nedeniyle oradaydı.

Yine 2014 yılındaki bir Noel pazarıyla karşılaştırılan, ağır güvenlik önlemleriyle korunan bir Noel pazarının görüntüsü de viral oldu. İddiaya göre 2025 yılını tasvir eden görüntüde, birkaç metre yüksekliğinde dikenli tel çit, polis memurları ve acil durum araçları görülüyordu. Fakat görüntünün yapay zeka tarafından oluşturulduğu ortaya çıkarıldı.