Video toplu aşılanma sonrası ölen hayvanları mı gösteriyor?

Irmak Küçükaksu / 15.03.2023

İtalya'nın Piyemonte bölgesinde bir çiftlikte ölen inekleri gösteren bir video paylaşıldı. İneklerin ölme sebebi olarak toplu halde aşılanmaları öne sürüldü. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Twitter'da 1 dakika 48 saniye süren videonun yer aldığı iddia tweeti yaklaşık 600 bin görüntülenmeye ulaştı.

BULGULAR 

Teyit Hattı, videodan alınan ekran görüntülerini açık kaynaklar üzerinden arattı. Videodaki ineklerin ölüm sebebini öğrenmek için İtalyan medyasında görüntülerin yer aldığı haberleri inceledi. Video, İtalya’nın Piyemonte bölgesinde Sommariva del Bosco’daki bir çiftlikte bulunan 50 ineğin 6 Ağustos 2022 tarihinde öldüğü anları gösteriyor. İnekleri ölen çiftçi Giacomino Olivero olay anını aktarıyor : "İnekler titremeye, kendilerini yere atmaya ve boğulmaya başladı. Biz onları kurtarmak için hiçbir şey yapamadan sinek gibi öldüler. Bu bir ızdıraptı. Her şey dakikalar içinde oldu.”

Konuyla ilgili haberler, "Sorgumdan zehirlenen 50 inek birkaç dakika içinde öldü", “Sommariva del Bosco'da  bir çiftlikte 50 inek, sorgum zehirlenmesinden dakikalar içinde öldü.”, “Piyemonte bölgesinde 50 ineği öldüren sorgumda bulunan dhurrin nedir?” şeklinde başlıklarla servis edilmiş.

Haberlerin içeriği incelendiğinde ineklerin otlarken yedikleri sorgum bitkisinden dolayı zehirlendiklerinden bahsediliyor. Sorgum bitkisi yazın kuraklığa maruz kaldığında hayvanlar için ölümcül olabilen toksik maddeleri içerebiliyor ve 50 ineğin ölümü de genç sorgum bitkilerinde bulunan 'dhurrin' isimli maddenin yutulmasından kaynaklanıyor. Hayvanlar için zehirli olan dhurrin, genç sorgum bitkilerinde bulunan bir siyanojenik glikozit. Oregon Eyalet Üniversitesi uzmanlarına göre zehirli madde kan dolaşımına girdikten sonra yani genellikle yem tüketiminden sonra hayvanlar 15-20 dakika içinde ölüyor. Başka bir haberde ise Zooprofilattico Enstitüsü veteriner hekimleri tarafından yapılan incelemenin ardından enstitünün, ineklerin genç sorgum bitkilerinde bulunan dhurrinin yutulmasından dolayı öldüğünü doğruladığı bilgisi yer alıyor. 


BULGU SETİ
  • Video, İtalya'nın Piyemonte bölgesinde 6 Ağustos 2022 tarihinde kaydedildi. 
  • Videodaki 50 ineğin ölüm sebebi aşılanmaları değil.
  • İtalyan veterinerler, ineklerin içinde dhurrin glikoziti içeren yem bitkisi yüzünden öldüğünü tespit etti.


DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
Videonun aşıdan dolayı ölen hayvanları gösterdiği iddiası doğru değil.