"Suudi Arabistan'da Filistin için dua yasaklandı" iddiası

Çağdaş Çetindemir / 01.10.2024
İstanbul

Suudi Arabistan'da Filistin'le ilgili gündem, sosyal medyada etkileşime neden oldu.

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Suudi Arabistan'da camilerde Filistin için vaaz vermenin, hutbe okutmanın ve/veya dua etmenin yasaklandığı ileri sürüldü.

Sosyal medya platformu X'te (eski adıyla Twitter) yabancı bir hesaptan paylaşılan iddia, Türkiye'de de Türkçe olarak yayıldı ve sosyal medya kullanıcıları arasında etkileşime yol açtı.

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı iddiayla ilgili doğruluk kontrolü araştırması yaptı. İlk olarak bir X hesabından 30 Eylül 2024'te tek cümlelik bir haber olarak geçilen iddianın kaynağının parantez içinde sunulduğu görüldü. İddia, 29 Eylül 2024 tarihinde ortaya atıldı.

-       Suudi Arabistan'da camilerde Filistin için vaaz vermenin/hutbe okutmanın/dua etmenin yasaklandığı

-       Ülkede Filistin adına slogan atmanın yasaklandığı iddiaları yer aldı.

İddianın  yabancı bir mecrada da doğruluk kontrolünden geçirildiği tespit edildi. Çalışmada şu bulgulara işaret edildi:

-       Teyit ekibi, Suudi Arabistan yetkililerinin "İmamların Filistin için dua etmesini yasakladığı"yla ilgili herhangi bir beyanda bulunduğuna dair bir kanıt ortaya koymadı. Çalışmaya göre Suudi hükümeti tarafından böyle bir talimat verilmedi veya kısıtlama yapılmadı.

-       Suudi Arabistan'ın, barış için iki devletli çözümü sürekli olarak desteklediği kaydedildi.

-       Nijerya Büyükelçiliği'nden Mohammed Al-Sahabi, iddianın tamamen asılsız olduğunu doğruladı.

-       Mekke imamı Halid Mahna, son vaazında özellikle Filistinliler olmak üzere ezilen Müslümanlar için destek ve dua çağrısında bulundu. İmam, cemaati Müslümanlar için önemli bir yer olan El-Aksa Camii'nin İsrail kontrolünden kurtarılması için dua etmeye çağırdı.

-       Çalışmada iddianın yanlış olduğu sonucuna varıldı.

Kısa bir süre önce Suudi Arabistan Şura Meclisinin açılış oturumunda konuşan Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman, "Suudi Arabistan, ülkesinin başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması için gayretle çalışmaya devam edecek. Bağımsız Filistin devleti kurulmadan İsrail ile diplomatik ilişki kurulmayacak." demişti. Konuşmanın detayları Anadolu Ajansı'nın servis ettiği haberden okunabilir.

Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaların doğruluk kontrolü amacıyla Riyad Türkiye Büyükelçiliği'ne de başvurdu. Yetkililerden edinilen bilgilere göre şu hususlar öne çıktı:

-       Ülkede Filistin'le ilgili dua ediliyor. Herhangi bir yasaklama yok ve bununla ilgili bilinen net bir karar bulunmuyor.

-       Ülkede slogan atmak yasak ama sadece Filistin için değil. Yasak, herhangi bir ülke adına veya herhangi bir siyasi grup adına da geçerli.  

-       Dolayısıyla "Filistin için dua yasağı" iddiası, en fazla bu slogan yasağı kapsamında ve bu ölçüde "dolaylı bir yasak" olarak değerlendirilebilir.

BULGU SETİ
  • Suudi Arabistan'da Filistin için dua ediliyor. Bilinen net bir yasaklama kararı bulunmuyor.
  • Ülkede slogan atmak yasak ama bu sadece Filistin için değil, herhangi bir ülke için de geçerli.
  • Yabancı bir teyit haberine göre Mekke imamı Halid Mahna Filistinliler için destek ve dua çağrısında bulundu. 

DOĞRU MU? YANLIŞ MI?

"Suudi Arabistan'da camilerde Filistin için dua yasaklandı" iddiası gerçeği yansıtmıyor.