Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün, Suud kralına yazdığı iddia edilen mektup (ya da telgraf) görseli, internette sıklıkla dolaşıma sokuluyor.ARKA PLAN VE İDDİALAR

Atatürk'ün Hz. Muhammed'in mezarını yıkarak yerini değiştirmeyi planlayan Suud kralına bir uyarı mektubu yazdığı veya telgrafı çektiği öne sürüldü.İddianın dayanağını bir görsel oluşturuyor. Söz konusu görselde, "O mezarın tek taşına dokunursan Kurtuluş Savaşı'nı bırakır ordularımla aşağı inerim" yazıyor.

İddia geçmişten bugüne bu görselle birlikte sosyal medya platformlarında yoğun olarak paylaşılıyor.

İddianın sosyal medyada etkileşim yarattığı, çeşitli haberlere ve programlara konu edildiği görülüyor.  

BULGULAR

İnternette arşiv araştırması yapıldığında iddianın önce Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş tarafından gündeme getirildiği anlaşılıyor.

-      Yalçıntaş, telgraf metni belgesini gördüğünü ve gerçek olduğunu söylüyor.

-      Belgenin akıbeti belirsiz; nerede, kimde olduğu bilinmiyor. Tarihi bir kitaba konduğu, yok edildiği, gizlendiği ya da Dışişleri arşivinde olduğu tezleri var.  

-      Tarih, görseldeki gibi 1919 değil, 1926 olarak geçiyor.

-      Yalçıntaş'ın iddiası, söyleme dayalı, delilsiz ve belirsiz. İspata muhtaç. Dolaşıma sokulan görseldeki iddiayı beslediği ve konunun bir şehir efsanesine dönüşmesine zemin hazırladığı görülüyor.

Tarihçi Murat Bardakçı'nın iddianın bir palavradan ibaret olduğunu, arşivde bu konu hakkında tek bir belge olmadığını ifade ettiği bir yazısı var.

İddiayla ilgili çeşitli yazılara ve tartışmalara rastlanıyor. İddianın yayılımı, söz konusu görselle birlikte paylaşılmasının ardından artıyor.

Şarkıcı Gülben Ergen'in söz konusu görseli ekleyerek Instagram hesabından yaptığı paylaşımın, iddiayı daha da popüler hale getirdiği görülüyor.    

Görselde tarihi gerçekliklerle örtüşmeyen detaylar var. Görsel 26 Haziran 1919 tarihli. Atatürk soyadı kullanılmış. Ordulardan, Kurtuluş Savaşı'ndan, el yazısı ve ıslak imzasıyla çekilen telgraftan bahsediliyor. Telgraf ya da mektup Suud kralına gidiyor. Halbuki;

-      2587 sayılı kanunla Mustafa Kemal'e Atatürk soyadı 1934'te verildi.

-      Atatürk, görseldeki tarihten 4 gün önce, 22 Haziran 1919'da kendisinin hazırladığı Amasya Genelgesi'ni 9. Ordu Müfettişi sıfatıyla imzaladı.

-      Genelgede Erzurum'da 10 Temmuz’da bir kongre toplanacağı yazılıydı. Atatürk, Erzurum'a doğru yola çıktı.  

-      Söz konusu tarihte ortada henüz hazır ordular ya da bir Kurtuluş Savaşı tabiri/olgusu yoktu. Milli kurtuluş mücadelesi daha yeni olgunlaşıyordu.

-      Suudi Arabistan Krallığı 1932'de kuruldu. Söz konusu tarihte İngiliz işgali vardı ve Suud kralı yoktu.

-      Telgraf ise el yazısının ve imzanın (faks, fotokopi gibi) alıcıya ulaştırılabildiği bir düzen değil. İki nokta arasında kararlaştırılmış işaretler yardımıyla iletişim kurmaya dayalı, kodlama esasıyla işleyen Mors alfabesinin kullanıldığı bir düzen.