Fotoğraf Kabe'nin 1860 yılındaki halini mi gösteriyor?

Aras Fırat Tekeş / 25.03.2024
İstanbul

Kabe'nin yaklaşık 150 yıl önceki halini gösterdiği öne sürülen bir fotoğraf, başta X (eski adıyla Twitter) olmak üzere sosyal medya platformlarında yoğun ilgi gördü. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Bir X kullanıcısı, hesabından Kabe'nin eski dönemlerini gösterdiğini öne sürdüğü bir fotoğrafı takipçilerine servis etti. Fotoğrafta yer alan Kabe'yi kırmızı çember içine alıp, "1860 yılı Kabe" notunu ekledi. Sosyal medya kullanıcıları tarafından yüzlerce kez yeniden paylaşılan bu fotoğraf, 730 binden fazla görüntülenme aldı.Fotoğrafın 1860 yılında kaydedildiğine inananlar olduğu gibi, bazı X kullanıcıları paylaşılan bilgilerin gerçeği yansıtmadığını savundu. Fotoğrafta Kabe'nin etrafında yer alan putlara dikkat çekenler oldu, verilen tarihin yanlış olabileceğine işaret edildi.

Bir kişi içeriğin gerçeği yansıtmadığını yorumlarda paylaştığı başka bir fotoğrafla ispatlamaya çalıştı. 

Fotoğraf sadece X'de değil, Instagram gibi diğer sosyal medya platformlarında da benzer ifadeler kullanılarak paylaşıldı.

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaya konu olan fotoğrafın arka planını araştırdı. Fotoğraf; Google, Yandex ve Yahoo gibi arama motorlarında geriye dönük olarak taratıldığında paylaşılan bilgilerin doğru olmadığı tespit edildi.

Fotoğrafın İranlı yönetmen Mecid Mecidi tarafından 2016 yılında çekilen "Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi" filmi için, İran'ın Kum kentindeki Noor Sinema Platformu içinde kurulan 'yapay Mekke kentinde' çekildiği öğrenildi. 

Türkiye'den bir gazetecinin film stüdyosunu ziyaret ettiği ve bölgedeki izlenimlerini "1400 yıl öncesine yolculuk" başlıklı içeriğinde paylaştığı görüldü. Sosyal medyada "Kabe'nin 1860 yılındaki halini gösteriyor" şeklinde paylaşılan fotoğrafların da bu haberden alıntılandığı belirlendi. 

BULGU SETİ
  • Fotoğraf, "Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi" isimli filmin çekimi için İran'ın Kum kentinde yer alan Noor Sinema Platformu içinde kurulan yapay Mekke kentinde kaydedildi. 

DOĞRU MU? YANLIŞ MI?
Fotoğrafın Kabe'nin 1860 yılındaki halini gösterdiği yönündeki iddia gerçeği yansıtmıyor.