Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye'deki 10 ilde teyakkuza geçildi. Arama kurtarma ekipleri enkaz altında kalanları kurtarabilmek için zamanla yarışırken, sosyal medyada ise tsunami iddiaları gündeme geldi. 

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Felaketin ardından yaşanabilecek artçı depremlere ve tehlikelere karşı uzmanlar uyarıda bulundu. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener CNN Türk'e verdiği röportajda, "Artçı depremlerin aylarca hatta belki bir yıla kadar sürmesi beklenebilir. 5 ve 6'nın üzerinde artçı depremleri yaşayabiliriz. Bu depremin Akdeniz bölgesinde tsunamiye yol açabileceği uyarısını verdik." ifadelerini kullandı.

İtalya'da da olası bir tsunami için uyarılar yapıldı. İtalyan Sivil Koruma Departmanı, Ingv Tsunami Uyarı Merkezi (Cat) tarafından işlenen verilere dayanarak tsunami tehlikesine karşı bir uyarı yayınladı. Kıyı bölgelerinden uzaklaşılması, yakınlardaki daha yüksek alanlara gidilmesi ve yerel yetkililerin talimatlarına uyulması tavsiye edildi.

Kurulun resmi web sitesinde yayınlanan uyarı, sosyal medya hesaplarından da duyuruldu.

Yapılan duyuruların ardından Ulusal basında ve Türk basınında konuyla ilgili haberlere yer verildi.

Sürecin ilerlemesiyle birlikte İtalya, uyarı seviyesini düşürdü. Son açıklamaya göre İtalya kıyılarındaki olası dalgalar için tsunami alarmının kaldırıldığı, tsunami ihtimalinin olmadığı belirtildi.

Türkiye'de yaşanan gelişmeler neticesinde AFAD'dan yapılan açıklamaya göre, Doğu Akdeniz'de kıyıları etkileyecek herhangi bir tsunami tehlikesinin bulunmadığı ifade edildi.

Çıkan haberlerin üzerine yabancı kaynaklı çok sayıda sosyal medya kullanıcısı Türkiye'de tsunami yaşandığını iddia eden videolar paylaşmaya başladı. Aynı video farklı hesaplar tarafından da paylaşılmaya devam etti.

Tsunami iddiaları devam ederken videolardaki görüntüler değişmeye başladı.

BULGULAR

Anadolu Ajansı iddialara konu olan videoları araştırdı. Paylaşılan Tweet'teki videolardan ilkinin 12 Mart 2017'de Güney Afrika'nın Durban Sahili'nde yaşanan mini-tsunamiyi gösterdiği anlaşıldı.

Diğer görüntünün ise 11 Mart 2011 tarihinde Japonya'da yaşanan Tōhoku depremi ve tsunamisine ait olduğu tespit edildi.

UZMANLAR NE DİYOR ?

Anadolu Ajansı Teyit Hattı gündemdeki Tsunami uyarılarını Ankara Üniversitesi Jeofizik Bölüm Başkanı Bülent Kaypak'a sordu.

Prof. Dr. Bülent Kaypak, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde 7.7 büyüklüğünde meydana gelen depremin karasal alanda olmuş bir deprem olduğunu, karasal alanlarda meydana gelen depremlerin büyüklüğü ne kadar olursa olsun deprem sonrası tsunami meydana gelmesinin mümkün olmadığını ifade etti.

Tsunami olayını, 2004 Sumatra ve 2011 Japonya depremlerinden de hatırlanacağı gibi denizde meydana gelen bir deprem sonucu oluşan devasa dalgaların karaya ilerlemesi şeklinde gerçekleşeceğini belirten Kaypak, şunları aktardı:

"Bir bölgede tsunami olabilmesi için mutlak suretle depremin merkez üssü üzerinde bir su kütlesinin bulunması gerekiyor. Tsunami için bir diğer şart ise depremde kırılan fayın düşey yönde hareket etmesi gerekir, yani düşey atımlı bir kırılmanın olması gereklidir. Kahramanmaraş depreminde olduğu gibi yanal harakete sahip bir kırılma düzlemi su kütlesini düşey yönde dalgalandıramayacağından tsunami olayı da gerçekleşmez."