BARSELONA (AA) - NURAN ERKUL KAYA - Enerjisa Üst Yöneticisi (CEO) Kıvanç Zaimler, şirketin daha yalın bir şekilde yönetilebilmesi için ikiye ayrıştığını belirterek, 'Şu an dağıtım ve satış birimi halka açılmak için 2018 başında hazır olacak diyebiliriz. Yani, bizim 2018 başında hazır olmamız lazım ama halka arzın ne zaman gerçekleştirileceği tamamen hissedarların kararı.' dedi.
Zaimler, iş dünyasının performansını değerlendiren Uluslararası Stevie Ödülleri'nde 'Müşteri Hizmetleri Ödülü'nü almak için gittiği Barselona'da, sektör ve şirketin geleceğine ilişkin, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Sektöre ilk uluslararası ödülü getirmenin gururunu yaşadıklarını vurgulayan Zaimler, elektrikte 20 milyon nüfusa hizmet verdiklerini ifade etti.
Zaimler, artık şehirleşme, dijitalleşme ve elektrifikasyon gibi üç önemli kavramın ortaya çıktığını ve elektrik sektöründe tüketicilerin daha fazla kontrolü ele geçirmeye başladığı bir yapıya doğru gidildiğini anlattı. Türkiye'deki 30 yaşın altındaki nüfus ve kentselleşmeye dikkati çeken Zaimler, ülkenin evsel elektrik tüketiminde Avrupa'nın yarısı, ABD'nin dörtte biri düzeyinde olduğunu söyledi.
Zaimler, bu durumun Türkiye'de hala elektrik talebinin büyüyeceği anlamına geldiğini belirterek, 'Artık dağıtım şirketleri kendi işlerini dengelemek zorunda kalacak. Çünkü o kadar fazla lokal üretim olacak ki dağıtım şirketlerinin teknolojisi değişecek. Hala elektrik ülkemizde bir yerde kesiliyor, hala kayıp-kaçakla ilgili gündemimiz var. Bir yandan akıllı şebeke ve şehirler derken bir yandan da bu gündemimiz sürüyor. Elektriklerin daha az kesilmesi, artan şehirleşme hızına yetişmek için daha fazla yatırım yapmak zorunda kalacağız.' diye konuştu.
- 'Kentsel dönüşümle talep büyüyor'
Zaimler, elektrik dağıtım hizmeti verdikleri üç bölgede 9 milyon abonelerinin bulunduğunu ve bölgelerdeki elektrik talebinin Türkiye ortalamasının üzerinde organik bir şekilde büyüdüğünü aktararak, şöyle devam etti:
'Özelleştirme döneminde şirketleri seçerken büyüme fırsatlarını içerdiği için söz konusu bölgelere odaklandık. Dolayısıyla yeni bir dağıtım şirketi almak gibi bir planımız yok. Dağıtım bölgelerimizde, Suriyeliler hayatın içine entegre olduğu sürece nüfus artışı oldu ve bu da bizim için daha fazla talep demek. Bunun dışında, kentsel dönüşüm de elektrik talebinin büyümesinde etkili. Aynı evin arsasına daha yüksek binalar yapılınca, aynı arsa metrekaresinde 2,5-3 kat daha fazla elektrik tüketilmeye başlanıyor. Bu kentsel dönüşümün olduğu her yerde geçerli. Bu, talebi büyütüyor. Başka dağıtım şirketi alıp büyüyeceğime kendi dağıtım bölgemin içinde yeteri kadar büyüme fırsatı var zaten. Kentsel dönüşümün en yoğun olduğu bölge olarak bizim bölgelerimiz arasında İstanbul Anadolu yakası başı çekiyor. Çevre Bakanlığının yeni açıklayacağı yerler var. Hepsi için hazırlıklarımız var. Öte yandan, 45-50 yaşında hatlar var. İlave talepleri karşılamak için kaynaklarımızın üçte ikisi kentsel dönüşüm ve şehrin genişlemesine gidiyor, kalan kısmı ancak yeni şebekeyi yapmaya gidiyor.'
Türkiye’de bu büyüme ihtiyacının karşılanması gerektiğini belirten Zaimler, 'Bunun için de bu tarife döneminde (2016-2020) 5 milyar liraya yakın bir bütçemiz var ve bu yatırımın hepsini gerçekleştireceğiz.' ifadesini kullandı.
- 'Finans dışı ihraçların dörtte biri Enerjisa'dan'
Zaimler, elektrik dağıtımında kamu dönemine göre daha fazla yatırım yapıldığına ve buna bağlı olarak da daha fazla planlı kesinti olduğuna değinerek, 'Bu yatırımlar için de çok iyi bir finansman gerekiyor. Bugün geliri Türk lirası ve enflasyona dayalı bir dağıtım sektörü var. Yatırımlar için 5 milyar lirayı bulmak kolay değil. En risksiz ve iyi şekilde bulmak gerekiyor. Bunun için de yılbaşından itibaren toplam 1,2 milyar liralık tahvil ihracı yaptık.' bilgisini paylaştı.
Türkiye'de yıl başından bu yana yaklaşık 89 milyar liralık özel sektör tahvili ihracı gerçekleştirildiğini anlatan Zaimler, bu ihraçların 85 milyar liralık kısmının bankalar ve banka dışı finans kuruluşları, 4 milyar liralık kısmının da reel sektör şirketleri tarafından gerçekleştirildiğini kaydetti.
Zaimler, Enerjisa'nın toplam 1,2 milyar liralık ihracıyla reel sektör segmentindeki ihraçların dörtte birinden daha fazlasını tek başına gerçekleştirdiğini belirterek, 'Son olarak geçen hafta gerçekleştirdiğimiz tahvil ihracıyla sağlanan 100 milyon lira tutarındaki finansmanla daha önce de olduğu gibi yatırımları finanse edeceğiz. Bu yıl içerisinde gerçekleştirdiğimiz tahvil ihraçlarıyla sektörde ilkleri gerçekleştirdik. Toplam 1,2 milyar lira tutarındaki bu 5 tahvil ihracıyla sektörde en yüksek miktarı yakalayarak bir ilke imza attık.” diye konuştu.
- '2018 başında halka arza hazır olmalıyız'
Enerjisa'nın, Enerjisa ve Enerjisa Üretim AŞ olarak ikiye ayrışması sürecini de anlatan Zaimler, şunları kaydetti:
'Şirket, daha yalın bir şekilde yönetilebilsin diye, Enerjisa ve Enerjisa Üretim AŞ olarak ikiye ayrıştı. Farklı süreçleri, dinamikleri ve hatta farklı borçları olan iki iş biriminin daha yalın bir şekilde yönetilmesi için hissedarları böyle bir tercihte bulundu. Şirketin yönetiminin görevi, şirketi her an halka arz olabilecek gibi hazır halde tutmaktır. Şirketin finansal sonuçları, karlılık, büyüme, kurumsal yönetişimi ve şeffaflığı sağlamak şirket yönetiminin görevidir ama şirketlerin halka açılması tamamen hissedarların kararıdır. Şu an dağıtım ve satış birimi halka açılmak için 2018 başında hazır olacak diyebiliriz. Yani bizim 2018 başında hazır olmamız lazım ama halka arzın ne zaman gerçekleştirileceği tamamen hissedarların kararı.'
Şirketlerin halka açılmasının, o şirketin gerçek değerinin ortaya çıkması anlamına geldiğini dile getiren Zaimler, sektör açısından da referans noktası oluşturup gelişme konusunda öncülük işlevi üstlendiğini söyledi.
- 'Müşterinin kazanması için bir irade var'
Sektörde, şu anda büyümeyi destekleyen, şeffaf bir düzenleyici bir kurum (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) olduğunu ve vatandaşların en iyi hizmet almasını için şirketleri zorladığını ifade eden Zaimler, 'Destek verip özendiriyor da. Bakanımız kazan-kazan dedi. Yani 'müşterine iyi hizmet ver, kaliteni artır, sen de kazanırsın' diyen bir politika var. Elektrik dağıtımında üç ana gelirde, hedefler konuluyor. Bu hedeflerin altında veya üstünde kalabilirsin. Finansmanı daha ucuza mal edersen, yatırımlarından daha yüksek bir dönüş alırsın. Kayıp-kaçağı daha iyi yönetirsen, daha iyi para kazanırsın. Kaliteni bozmadan bir operasyonu daha ucuza mal edersen cebinde para kalır.' değerlendirmesinde bulundu.
Sektörde her zaman verimlilik hedefleri konulduğunu hatırlatan Zaimler, 'Temel felsefe 'iyi hizmet ver karşılığında paranı al, kayıp-kaçağı düşür bonusunu al' şeklinde. Aynı zamanda, bu işin devamlılığı ve (ucuz elektrikle) müşterinin kazanması için yapılması gerekenlerin farkında olan bir irade var ve bunun çok yakında gündeme geleceğini düşünüyorum.' dedi.
- 'Perakendede tam serbestleşme henüz yok'
Öte yandan, perakende sektöründe de henüz tam bir serbestleşme yaşanmadığına işaret eden Zaimler, 'Perakende sektörü tam regüleden tam serbeste giden yolun arasında bir yerde. Bana göre serbestleşme, herkesin serbest ve tarifelerin artık olmadığı bir dünya. Şu an buna hazır değil sektör ama bugüne gelindiğinde hazır olmamız lazım.' ifadelerini kullandı.
Enerji sektörüne yeni neslin dikkatini çekmek ve Enerjisa'nın gençlere cazip gelmesini sağlamak istediklerini aktaran Zaimler, bu kapsamda daha çok gençlerin aktif olduğu start-up şirketleriyle ilgilendiklerini söyledi. Bu şirketlerden çok farklı fikirler ortaya çıktığını belirten Zaimler, 'Enerjisa Dağıtım Şirketleri Genel Müdürümüz Murat Pınar, Silikon Vadisi’ne gidiyor. Orada, 30 tane start-up dinleyecek. Ben de 3 ayda bir 4-5 farklı start-up dinliyorum. Ortaklık veya iş birliği yapabilir miyiz, şirketlerini satın alabilir miyiz diye düşünüyorum.' diye konuştu.
Dijital transformasyon konusunda önceliklerini belirlemek için bir yol haritası üzerinde çalıştıklarını vurgulayan Zaimler, sonsuz fırsatların bulunduğu dijital dünyada şirket önceliklerinin ortaya çıkmasından sonra 2018-2019'da bu konudaki projeyi uygulamaya koymayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.