İSTANBUL (AA) - Kaspersky gerçek bir dolandırıcılık hikayesine dayanan TikTok şakasına dikkati çekiyor.
Kaspersky açıklamasına göre, TikTok'ta insanların telesekreter sesi kullanarak arkadaşlarını arayıp hesaplarından büyük miktarda para çekileceğini söylediği bir şaka giderek yayılıyor. Kaspersky uzmanları, bu eğilimin 'vishing' adı verilen gerçek bir dolandırıcılık şekli olduğu ve siber suçlular tarafından aktif olarak kullanıldığı konusunda uyarıyor.
Sesli kimlik avının kısaltması olan vishing, bireyleri siber suçluları aramaya ve telefon üzerinden kişisel bilgileri ve banka ayrıntılarını açıklamaya ikna etmeye dayalı bir dolandırıcılık uygulaması olarak tanımlanıyor. Olay çoğu kimlik avı saldırısında olduğu gibi büyük bir çevrim içi mağazadan veya ödeme sağlayıcısından gelen alışılmadık bir e-posta ile başlıyor. Örneğin, bu PayPal'ın sahte bir sürümünden, hesabınızdan büyük miktarda para çekme talebi aldıklarını bildiren bir mektup olabiliyor.
Normal kimlik avı e-postaları kurbandan siparişi iptal etmek için bir bağlantıyı tıklamasını isterken, vishing e-postaları e-postada verilen müşteri destek numarasını acilen aramaya yönlendiriyor. Kaspersky uzmanları, bu yöntemin siber suçlular tarafından kasıtlı olarak seçildiğini vurguluyor. Çünkü insanlar bir kimlik avı sitesine baktıklarında, eylemleri hakkında düşünecek veya sayfanın meşru olmadığını gösteren işaretleri fark edecek zamanları oluyor. Ancak kurbanlar telefonda konuştuğunda genellikle dikkatleri dağılıyor ve daha zor odaklanıyor. Bu koşullar altında saldırganlar kullanıcıların dengesini daha da bozmak için ellerinden gelen her şeyi yapıyor. Onları aceleye getiriyor, korkutuyor, sözde sahte işlemi iptal etmek için acilen kredi kartı bilgilerini vermelerini talep ediyor. Siber suçlular, kurbanın banka hesap bilgilerini aldıktan sonra bu bilgileri paraları çalmak için kullanıyor ve kurbanı boş bir cüzdanla baş başa bırakıyor.
Kaspersky uzmanları, son 4 ayda (Mart'tan Haziran 2022'ye kadar) yaklaşık 350 bin vishing e-postası tespit ettiklerini ve bu e-postalarda kurbanların bir numarayı arayarak işlemi iptal etmelerinin istendiğini vurguluyor. Haziran ayında bu tür e-postaların sayısı artarak yaklaşık 100 bine ulaştı ve bu durum Kaspersky araştırmacılarının bu eğilimin ivme kazanarak büyümeye devam edeceğini düşünmelerine yol açtı.
TikTok kullanıcıları, önceden sahte bir e-posta göndermemeleri veya kurbanlarından hiçbir şey çalmamaları şartıyla bu senaryonun benzerini hayata geçiriyor. Burada amaç şov, para değil. Arama, sesi çevrimiçi bir çevirmen tarafından oluşturulan bir telesekreter aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Çoğu zaman şakacılar kendilerini büyük bir çevrim içi mağazanın müşteri hizmetleri departmanından bir temsilci gibi tanıtıyor, kurbandan birkaç bin dolarlık sipariş aldıklarını iddia ediyor ve onaylarını istiyor. Kurban nasıl cevap verirse versin, telesekreterin söylediği bir sonraki şey 'Teşekkürler, siparişiniz onaylandı' oluyor. İnsanlar telesekreterin onları yanlış duyduğunu ve paranın hemen hesaplarından çekileceğini zannederek panikliyor, çığlık atıyor ve bunun bir şaka olduğunun farkına varamıyor.
İnsanlar bir kimlik avı sayfası yerine bir telefon görüşmesi sırasında kişisel verilerini ifşa etmeye ikna olduklarında, genellikle bir aldatmacanın hedefi olduklarını düşünme şansı bulamıyor. Bu şakanın hayata geçirildiği çok sayıda TikTok videosu bunun çarpıcı bir örneği.
- 'Mesaj bir aciliyet duygusu yaratıyorsa dikkatli olunmalıdır'
Açıklamada görüşlerine yer verilen Kaspersky Güvenlik Uzmanı Roman Dedenok, TikTok'ta diğer insanları arayarak ve hesaplarının binlerce dolar borçlandırılmak üzere olduğunu söyleyerek şaka yapan blogcuların videolarına sıkça rastladığını belirterek, 'Kurbanlar buna inanıyor ve çıldırıyor. Telefonunuzdan bu videolara baktığınızda 'bir insan böyle bir şeye nasıl kanar' diye düşünebilirsiniz. Ancak insanlar gerçek hayatta dolandırıcılık çağrılarıyla karşılaştıklarında, çoğu zaman aynı anda birden fazla durumdan etkilenirler. Böyle bir çağrı onları hazırlıksız yakalayabilir. Kafaları başka şeylerle doluyken çağrının diğer ucunda kimin olduğunu net bir şekilde değerlendiremezler. Bu bir şakacı, dolandırıcı veya gerçek bir banka görevlisi olabilir.' ifadelerini kullandı.
Kaspersky, vishing saldırılarına karşı korunmak için şunları öneriyor:
'Gönderenin adresini kontrol edilmelidir. Çoğu spam e-posta anlamsız görünen adreslerden gelir. Gönderenin adının üzerine gelerek tam e-posta adresini görebilirsiniz. Bir e-posta adresinin yasal olup olmadığından emin değilseniz, kontrol etmek için bir adresi arama motoruna koyabilirsiniz. Ne tür bilgilerin istendiği dikkate alınmalıdır. Meşru şirketler, banka veya kredi kartı bilgileriniz, sosyal güvenlik numaranız veya diğer hassas verileriniz gibi kişisel bilgilerinizi istemek için istenmeyen e-postalar aracılığıyla sizinle birdenbire iletişim kurmazlar. Genel olarak 'hesap ayrıntılarını doğrulamanızı' veya 'hesap bilgilerinizi güncellemenizi' söyleyen istenmeyen mesajlara dikkatle yaklaşılmalıdır.
Mesaj bir aciliyet duygusu yaratıyorsa dikkatli olunmalıdır. Spam gönderenler genellikle bu taktiği kullanarak baskı uygulamaya çalışırlar. Örneğin, konu satırı, sizi harekete geçmeye zorlamak için 'acil' veya 'acil işlem gerekli' gibi kelimeler içerebilir. Dil bilgisi ve yazım denetimi yaparak dolandırıcıyı belirleyebilirsiniz. Yazım hataları ve kötü dilbilgisi kırmızı bayraklardır. Aynı şekilde e-postanın çevirmenler aracılığıyla birkaç kez çevrilmesinden kaynaklanabilecek garip ifadeler veya olağandışı sözdizimleri de yer alır. Güvenilir bir güvenlik çözümü kurulmalı ve tavsiyeleri takip edilmelidir. Güvenli çözüm, çoğu sorunu otomatik olarak çözecek ve gerektiğinde sizi uyaracaktır.'