İstanbul
Özbekistan, enerji sektöründe yürüttüğü reformlar kapsamında Türkiye ile işbirliğini derinleştirirken, üretimden iletime ve bölgesel enerji entegrasyonuna uzanan yeni projeler için ortaklık hedefini güçlendiriyor.
Özbekistan Enerji Bakanı Curabek Mirzamahmudov, Türkiye ve Özbekistan arasındaki enerji ilişkilerini AA muhabirine değerlendirdi.
Türkiye'nin enerji alanındaki tecrübesinin Özbekistan için önemli referans oluşturduğunu vurgulayan Mirzamahmudov, ülkesinin enerji piyasası düzenleyici kurumunun kurulmasına yönelik reform sürecinde Türkiye'nin desteğini aldıklarını söyledi.
Mirzamahmudov, Türkiye ile enerji sektöründeki işbirliğinin giderek arttığını belirterek, "Türkiye ve Türk şirketleri, bu reformlar ve dönüşüm sürecinde ilk kamu-özel sektör ortaklığı projelerinin hayata geçirilmesinde bizi ilk destekleyenler oldu." dedi.
Enerji üretimine yönelik yatırımların ülkeye çekilmesinin öncelikli hedefleri arasında bulunduğunu ifade eden Mirzamahmudov, "Enerji piyasası düzenleyici kurumunun kurulmasına yönelik reform sürecinde Türkiye'nin desteğini aldık ve bu alanda Türkiye'nin sahip olduğu engin tecrübelerden büyük ölçüde faydalandık. Ayrıca, en büyük bölgelerimizden biri olan Semerkant bölgesinde dağıtım için özel operatörün yer aldığı ilk kamu-özel sektör ortaklığı projesinin uluslararası ihaleye çıkarıldığını ve ihalenin bir Türk şirketi tarafından kazanıldığını belirtmek isterim." diye konuştu.
Mirzamahmudov, Türk firmalarının farklı enerji altyapı projelerinde mühendislik, tedarik ve inşaat müteahhitleri olarak önemli roller üstlenerek enerji sektöründe geniş ve kapsamlı bir temsiliyete sahip olduğunu dile getirdi.
Kısa süre önce farklı Türk şirketleriyle bölgesel ısıtma alanında ilk kamu-özel sektör ortaklığı projelerinin hayata geçirildiğini aktaran Mirzamahmudov, Taşkent'te görece küçük ölçekli projeler olmasına rağmen özel sektörün bölgesel ısıtma dağıtım sistemine dahil olmasının önemli olduğunu söyledi.
Mirzamahmudov, bu kapsamda bir kojenerasyon tesisinin de kurulduğunu, söz konusu gelişmelerin iki ülke arasındaki işbirliğinin olumlu yönde ilerlediğini ortaya koyduğunu ifade etti.
- Enerji entegrasyonunda Türkiye'nin transit rolü öne çıkıyor
Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) bu ay İstanbul'da gerçekleştirdiği Enerji Bakanları Konseyi 5'inci Toplantısı'nı anımsatan Mirzamahmudov, Türk devletlerinin enerji bakanlarının katılımıyla gerçekleştirilen görüşmelerde de Orta Asya, Kafkasya ve Türkiye'nin elektrik şebekelerinin gelecekte entegrasyonu ile Türkiye'nin sahip olduğu yüksek transit potansiyelinden yararlanılarak Türkiye ve Avrupa'ya bağlantı sağlanması konularının ele alındığını söyledi.
Mirzamahmudov, Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan'ın yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektriğin ülkeler arasında iletilmesini ve bölgesel piyasalara entegrasyonunu amaçlayan yeşil koridor projesine Kırgızistan'ın ilgi gösterdiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Türkiye ile bu kapsamda görüşmelerimiz sürüyor ve Türkiye'nin de projeye ilgi duyduğunu düşünüyoruz. Ülkenin mevcut transit potansiyeli ve Avrupa pazarlarına erişimi dikkate alındığında, projeye önemli bir değer katacağına inanıyoruz. Bu nedenle, bölgesel merkezli bir yaklaşımdan bölgesel işbirliğine doğru ilerliyoruz ve Türkiye'deki kardeşlerimizle yürüttüğümüz işbirliğinin en önemli ortaklıklarımızdan biri olduğuna inanıyoruz."
Projenin hayata geçirilmesine yönelik somut adımların atılıp atılmayacağına ilişkin değerlendirmede bulunan Mirzamahmudov, bu yönde beklentileri bulunduğunu belirtti. Bu amaçla İstanbul'da bir araya gelerek konuyu ele aldıklarını ve mutabakata vardıklarını kaydeden Mirzamahmudov, ilk aşamada süreci koordine edecek ve teknik konuları ele alacak çalışma ekiplerinin kurulmasına karar verildiğini ifade etti.
Mirzamahmudov, bundan sonraki süreçte de toplantılar, uluslararası etkinlikler ve ikili görüşmeler kapsamında düzenli olarak bir araya gelmeyi sürdüreceklerini belirterek, "Öncelikle, ilgili projeler, hesaplamalar ve fizibilite çalışmalarını hazırlamaya başlayacağız. Çünkü burada iki temel unsur bulunuyor. Bunlardan ilki pazar talebi, ikincisi ise bu talebe dayalı olarak bölgemizde gerekli proje kapasitelerinin geliştirilmesi. Bu iki unsuru birbirine bağlayacağız ve bu kapsamda ekiplerimiz çok yakın bir şekilde çalışacak." diye konuştu.
Türkiye'ye ve Türk yatırımcılarla işbirliğine önem verdiklerini vurgulayan Mirzamahmudov, "Her zamanki mesajımız net: Açığız ve Türk yatırımcıları memnuniyetle karşılıyoruz. Cumhurbaşkanımızın ve hükümetimizin tam desteği bulunuyor. Altyapı hazır, sistem mevcut ve çeşitli teşvikler sunuluyor. Bir sonraki aşamada üretimde ortak projeler geliştirmeye, ekipman ve elektrikli teçhizat üretimi, kablo gibi sanayiye yönelik farklı alanlarda katma değerli projeleri hayata geçirmeye hazırız." ifadelerini kullandı.
Mirzamahmudov, madencilik alanında projeler söz konusu olduğunda, ürünlerin katma değerli nihai kullanımına kadar uzanan tüm değer zincirini kapsayacak şekilde Özbekistan'ı bir merkez haline getirmeyi hedeflediklerini belirterek, "Cumhurbaşkanımızın temel politikası, tüm ortaklarımıza, dostlarımıza ve yatırımcılarımıza her zaman ifade ettiğimiz üzere, kazan-kazan anlayışıyla çalışmaktır. Yatırımcıların beklentilerini biliyoruz, bu beklentiler doğrultusunda neler yapılması gerektiğinin farkındayız ve tek bir ekip olarak çalışmaya hazırız." diye konuştu.