Göçmenlerin yükünü gelişmekte olan ülkeler taşıyor

CENEVRE - BETÜL YÜRÜK

Göçmenler kendi kapısına dayanınca harekete geçen Avrupa, 350 binden fazla göçmene kapılarını açıp açmama konusunda ikiye bölünmüşken, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler, dünya genelinde zorla yerinden edilen, mülteci konumuna düşen ve sığınma arayan yaklaşık 16 milyon kişiye ev sahipliği yapıyor. 

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (BMMYK) verilerine göre, dünya genelinde zorla yerinden edilen, mülteci konumuna düşen ve sığınma arayan yaklaşık 60 milyon kişinin 19,5 milyonunu mülteciler, 38,2 milyonunu ülke içinde yerlerinden edilenler, 1,8 milyonunu ise sığınmacılar oluşturuyor. 

Dünyada en fazla mülteci veren ülkeler arasında Suriye başı çekiyor. Suriye nüfusunun yaklaşık yarısı, yani 7,6 milyon kişi ülke içinde yerlerinden edilmiş durumda, 4 milyondan fazla Suriyeli ise komşu ülkelerde sığınmacı konumunda. 

Dünyadaki mültecilerin yüzde 53'ünden fazlası sırasıyla Suriye, Afganistan ve Somali'den geliyor. Bu ülkeleri sırasıyla Sudan, Güney Sudan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Myanmar, Orta Afrika Cumhuriyeti, Irak ve Eritre izliyor. 

Günde 42 bin 500 kişi evini terk etmek zorunda kaldı 

Geçen yıl savaşlar ve çatışmalar nedeniyle 13,9 milyon kişi yerlerinden edilirken, her gün ortalama 42 bin 500 kişi evini terk etmek zorunda kaldı.

Göçmen krizi Avrupa'yı ikiye bölerken, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler ise dünya genelinde zorla yerinden edilen, mülteci konumuna düşen ve sığınma arayan yaklaşık 16 milyon kişiye ev sahipliği yapıyor.

 Son yirmi yılda gelişmekte olan ülkeler dünyadaki mültecilerin yüzde 86'sına, yani 12,4 milyon mülteciye kapılarını açtı. Az gelişmiş ülkeler ise 3,6 milyon kişiye sığınma sağladı. 

Dünyada en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye'de ise yaklaşık 2 milyon Suriyeli sığınmacı var.

Pakistan, 1,51 milyon kişiyle en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan ikinci ülke. Pakistan'ı sırasıyla Lübnan (1,15 milyon), İran (982 bin), Etiyopya (659 bin 500) ve Ürdün (654 bin 100) izliyor. 

Savaş, yoksulluk, siyasi baskılar gibi nedenlerle Ortadoğu ve Afrika'dan kaçarak Avrupa'ya ulaşmak isteyen mültecilerin ve göçmenlerin yeniden hayata tutunmayı umut ettiği yol Libya'dan İtalya'ya, Yunanistan ve Balkanlar üzerinden ise Almanya başta olmak üzere diğer AB ülkelerine uzanıyor. 

Uluslararası Göç Örgütü'nün verilerine göre  geçen yıl Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşan kaçak ve sığınmacı sayısı yaklaşık 219 binken, bu yıl 364  binden fazla kişi İtalya ve Avrupa'ya ulaştı. 

İtalya'ya ulaşan 116 binden fazla göçmenin çoğu Afrika'dan geliyor. Libya'dan çoğunlukla İtalya'nın Lampedusa Adası'na ulaşan göçmenlerin 25 binden fazlası Eritreli. Eritreli göçmenleri sırasıyla Nijeryalılar ( 11 bin 899), Somalililer (7 bin 538), Sudanlılar (5 bin 658) ve Suriyeliler ( 5 bin 495) izliyor.

Yunanistan'a ulaşan 245 bin göçmenin 88 binden fazlasını Suriyeli sığınmacılar oluşturuyor. Türkiye üzerinden Yunanistan'ın İstanköy, Sisam, Midilli ve Sakız adalarına ulaşan mülteciler, adalardan ayrıldıktan sonra Atina üzerinden önce Balkanlar'a da sonra da Avrupa'ya ulaşmayı hedefliyor. 

Atina'dan ayrılan göçmenlerin ilk durağı Makedonya. Makedonya'nın güneyindeki Gevgeli tren istasyonu ise kendilerini Sırbistan sınırına götürecek "umut trenini" bekleyen göçmenlerin bir sonraki durağı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre, günde ortalama 3 bin kişi Makedonya'dan geçerek Sırbistan'a giriyor. 

Uzun, zorlu ve tehlikeli yolculuklarının ardından Sırbistan'da mola veren göçmenler, "geçiş koridoru" olarak kullanılan Miratovats kasabasından, tren, otobüs ya da kamyonlarla Avrupa Birliği (AB) ülkesi Macaristan'a ulaşıyor. Ancak birçok göçmenin ulaşmak istediği ülke ne Macaristan ne de Avusturya.

Macaristan üzerinden Avusturya'ya ulaşan göçmenlerin bir sonraki durağı ise yeni hayat kurmak istedikleri Almanya, İsveç ya da Norveç. Avrupa'da ise en fazla Suriyeli sığınmacı kabul eden ülke Almanya.

Sahraaltı Afrika'da 3,7 milyon kişi mülteci konumunda 

Sahraaltı Afrika'da geçen yıl ülkelerinde yerlerinden edilenlerin sayısı yüzde 17 artış göstererek 11,4 milyona ulaştı. 3,7 milyon kişi ise mülteci konumuna düştü. Etiyopya, Afrika'nın en çok mülteciye ev sahipliği yapan ülkesi konumunda. 

Asya'da da yaklaşık 9 milyon kişi yerlerinden edilmiş durumda. 

Avrupa ise 2014'te son on yılı aşkın bir süreden sonra ilk kez yoğun şekilde ülke içi zorunlu göç akımlarına sahne oldu. Rus yanlısı ayrılıkçılar ve Ukrayna güçleri arasındaki çatışmalar nedeniyle 2015 yılının başından beri 1,2 kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.