KİEV

Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ve muhalefet temsilcileri arasında ülkedeki krizin çözümüne yönelik anlaşma imzalandı.

Taraflar arasında anlaşmanın imzalanması konusunda bu sabah mutabakat sağlamasının ardından, Avrupalı yetkililerin hazır bulunduğu Devlet Başkanlığı binasında bir araya gelen Yanukoviç ile muhalefet liderleri Arseniy Yatsenyuk, Vitaliy Kliçko ve Oleg Tyagnibok anlaşmaya imza koydu.

Anlaşmada şunlar kaydedildi:

"Ukrayna'da can kayıplarına yol açan trajik olaylardan endişeleniyoruz. Kan dökülmesini hemen durdurmak için çaba göstermek ve krizin siyasi yolla çözülmesi için taraflar aşağıda belirtilen anlaşmayı imzaladı:

1. Söz konusu anlaşmanın imzalanmasından sonra 48 saat içerisinde, 2004 anayasasına dönülmesini öngören özel yasa kamuoyuna duyurulacak. İmzalayan taraflar, 10 gün içerisinde koalisyon oluşturarak ulusal birlik hükümetini kurmayı öngörüyor.

2. Devlet Başkanı, parlamento ve hükümetin yetkilerini dengeleyecek anayasal reformlar hemen başlatılacak ve Eylül 2014'e kadar tamamlanacak.

3. Devlet başkanlığı seçimleri Aralık 2014'ten geç olmamak suretiyle yeni anayasasının kabul edilmesinden hemen sonra yapılacak.

4. Son şiddet olaylarının araştırılması iktidar, muhalefet ve Avrupa Konseyi'nin ortak nezareti altında yapılacak.

5. Hükümet, olağanüstü hal ilan etmeyecek. İktidar ve muhalefet güç kullanmaktan kaçınacak.

Parlamento, 17 Şubat 2014'te ilan edilen yasadaki suçları da içeren üçüncü af yasasını kabul edecek.

Her iki taraf da işgal edilen kamu binaları, cadde ve parkların boşaltılması yoluyla şehir ve köylerdeki hayatın normalleştirilmesi için büyük çaba sarf edecek.

Yasa dışı silahlar, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 24 saat içerisinde İçişleri Bakanlığı birimlerine teslim edilecek. Belirtilen süreden sonra, yasa dışı silah bulundurma ve taşıma suçlarında mevcut yasalar geçerli olacak.

6. Fransa, Almanya ve Polonya dışişleri bakanları ve Rusya Devlet Başkanının Özel Temsilcisi, şiddet ve çatışmanın tüm biçimlerinin derhal durdurulması için çağrıda bulunuyor."

Parlamento Başkanı Vladimir Ribak, Dışişleri Bakanı Leonid Kojara ve Devlet Başkanlığı İdaresi Başkanı Andrey Kyuyev ile AB ülkelerinin Kiev'deki büyükelçileri da anlaşmanın imzalanması sırasında hazır bulundu. Sürece ilk başta katılan Rusya Devlet Başkanının Özel Temsilcisi Vladimir Lukin ise törene katılmadı.

İmza töreni öncesinde, Tyagnibok'un önerisi üzerine son olaylarda ölenlerin anısına saygı duruşunda bulunuldu.

Parlamento 2004 anayasasına dönülmesini kararlaştırdı

Ukrayna parlamentosunun bugünkü oturumunda, devlet başkanının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın devlet başkanı, hükümet ve parlamento arasında dengelenmesini öngören 2004 yılındaki anayasaya geri dönülmesiyle ilgili yasa kabul edildi. Yasa için 386 milletvekili "evet" oyu kullandı.

Yanukoviç ile muhalefet arasında imzalanan anlaşma ile devlet başkanı seçimlerinin, Aralık 2014'ten geç olmamak şartıyla yeni anayasanın kabul edilmesinin hemen ardından yapılması karara bağlandı. Anlaşma ayrıca devlet başkanı, hükümet ve parlamentonun yetkilerini dengeleyecek anayasal reformların hemen başlatılarak Eylül 2014'e kadar tamamlanmasını düzenliyor.

Af yasası kabul edildi

Öte yandan Parlamento, gösteriler sırasında meydana gelen olaylarla ilgili protestocuların takip edilmesi ve cezalandırılmasını yasaklayan af yasasını da kabul etti.

Yasa, parlamentodaki ilk görüşmede kabul edildi. Oylamada 395 milletvekilinin 372'si evet oyu kullandı.

Ukrayna parlamentosu, İçişleri Bakanı Vitaliy Zaharçenko'nun görevden alınmasını da kararlaştırdı.

Meclis başkanı istifa etti

Meclis Başkanı Vladimir Ribak'ın görevinden istifa ettiği bildirildi.

Meclisin bugünkü oturumuna başkanlık eden Meclis Başkan Yardımcısı Ruslan Koşulinskiy, Ribak'ın sağlık sorunlarından dolayı istifa dilekçesini sunduğunu belirtti.

Koşulinskiy, Ribak'ın dilekçede,  meclis başkanlığı yetkisinin alınmasını istediğini dile getirdi.

Meclis genel kuruluna Bölgeler Partisi'nden 23, Batkivşçina Partisi'nden 66, Udar Partisi'nden 35, Komünist Partisi'nden 32 ve bağımsız 55 milletvekili katılıyor.

NATO: Anlaşma reformların yolunu açmalı

Öte yandan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, konuya ilişkin yazılı açıklamasında, "Bu anlaşma korkunç kan ve acıyı durdurmalı, demokratik diyalog ve reformların yolunu açmalı" ifadesini kullandı.

Rasmussen, NATO'nun Ukrayna'da reform sürecini desteklemeye kararlı olduğunu vurguladı.

Avrupa Birliği, anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını bildirdi. Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, yazılı açıklamasında, imzalanan anlaşmanın "tüm taraflarda çok fazla acıya ve can kaybına neden olan krizden demokratik ve barışçıl çıkış fırsatı sunan kaçınılmaz siyasi diyaloğun başlatılmasını" sağlayacağını belirtti.

ABD de anlaşmayı memnuniyetle karşılarken, anlaşma kapsamındaki ilk adımların bir an önce hayata geçirilmesi çağrısı yaptı.

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, yaptığı yazılı açıklamada, Fransa, Polonya ve Almanya dışişleri bakanlarının çabaları ve Rusya’nın tanıklığında yapılan anlaşmanın, ABD'nin, şiddetin azaltılması, anayasal değişiklik, koalisyon hükümeti ve erken seçimlere yönelik çağrılarıyla uyuştuğunu kaydetti.

Carney, “Şimdi odaklanılması gereken, bu anlaşmanın uygulanması için somut eylemlerin olması ki, biz de bunu yakından takip edeceğiz” ifadesini kullandı. 

Ban uzlaşma şartlarının hızlı bir şekilde hayata geçirilmesini istedi

BM Genel Sekreterlik Sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre Ban Ki-mun, bugün Yanukoviç ile telefonda yaptığı görüşmede varılan anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. 

Ülkede şiddetin durdurulması ve tansiyonun düşürülmesi için anlaşma maddelerinin hızlı bir şekilde uygulamaya sokulmasının önemine değinen Ban, sorunun çözümü için de şiddetten uzak durulması ve diyalog kanallarının açık tutulması gerektiğine işaret etti.

Ban konuşmasında, bu anlaşma zemininin ülkedeki tarafları nihai bir anlaşma ve sorunun kalıcı çözümüne ulaştırmasını ümit ettiğini ifade etti.

Hagel, Ukrayna Savunma Bakanı Lebedev ile görüştü

Öte yandan, ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Ukrayna Savunma Bakanı Pavio Lebedev ile telefonda görüştü.

Pentagon, dün, Hagel aramasına rağmen Ukrayna Savunma Bakanlığının telefonlara yanıt vermediğini açıklamıştı. ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, "Telefona cevap vermiyorlar. Ukrayna savunma bakanlığından hiç kimseyle bağlantı kuramadık" demişti.

Bugün, o telefon görüşmesi gerçekleşti.

Kirby, telefon görüşmesiyle ilgili yaptığı yazılı açıklamada, Lebedev’in Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Ukrayna halkının koruyucusu olmaya devam ettiği ve halka karşı silah kullanmayacağı noktasında Hagel’ı temin ettiğini kaydetti.

Kirby, Lebedev’in Ukrayna’daki durumun çözülmesi yönündeki müzakerelere ABD’nin dahiliyetini memnuniyetle karşıladığını ifade ettiğini bildirdi.

Hagel’ın da Ukrayna hükümetiyle muhalefet liderleri arasındaki anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirdiğini belirten Kirby, Hagel’ın hükümetin orduyu krizden dışarı tutma yönündeki kararını takdir ettiğini ve ülkede itidal çağrısı yaptığını vurguladı.

Muhabir: Bahtiyar Abdukerimov