Dolar
32.40
Euro
35.02
Altın
2,233.04
ETH/USDT
3,574.70
BTC/USDT
70,743.00
BIST 100
9,079.97
Dünya, arşiv, arşiv

ABD'nin kimi silahlandıracağı belli değil

ABD Temsilciler Meclisi, Obama'ya IŞİD'e karşı mücadelede muhaliflere ekipman ve eğitim desteği için yetki veren düzenlemeyi onaylamasına rağmen, belirsizlikler dikkati çekiyor.

18.09.2014 - Güncelleme : 18.09.2014
ABD'nin kimi silahlandıracağı belli değil

WASHINGTON – Mehmet Toroğlu

ABD Temsilciler Meclisi'nin Başkan Barack Obama'ya Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütüne karşı mücadelede Suriyeli "seçilmiş" ılımlı muhaliflere askeri ekipman ve eğitim desteği için yetki veren düzenlemeyi onaylamasına rağmen, hem düzenlemenin içeriğindeki belirsizlikler dikkati çekiyor hem de Kongre üyelerinin IŞİD'e karşı stratejinin başarılı olacağına dair şüphelerinin hala devam ettiği görülüyor. 

Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi John Boehner ile Demokrat Azınlık Lideri Nancy Pelosi başta olmak üzere her iki partinin Meclis'teki liderlerinin desteği ve Obama yönetimi yetkililerinin Kongre üyeleri nezdinde günlerdir yürüttüğü yoğun kulis faaliyeti, düzenlemenin geçmesinde ana faktör oldu ancak 156'ya karşı 273 "evet" oyunun çıktığı oylamada, 85 Demokrat ile 71 Cumhuriyetçi'nin "hayır" oyu kullanması dikkat çekti.

Düzenlemenin bugün Senato'da görüşülmesi bekleniyor. Tahminler, düzenlemenin Senato'da da geçeceği yönünde.

Temsilciler Meclisi'nin onayı, Obama'ya IŞİD tehdidine karşı uluslararası koalisyon oluşturmaya çalıştığı bir dönemde çok ihtiyaç duyduğu iç siyasi desteği sağlaması açısından önem taşıyordu. Ancak oylamadaki orana bakıldığında, "evet" oyu kullanan milletvekilleri arasında dahi planın başarısına dair ciddi kuşkuların varolduğu görülüyor.

Demokratlar genel anlamda ABD'nin Ortadoğu'da yeni bir savaş bataklığına sürüklenmesi olasılığından çekinirken, Cumhuriyetçiler ise Obama'nın planının çok sınırlı olduğunu ve IŞİD'i yok etmeye yetmeyeceğini savunuyor.

Silahlandırılacak muhalifler nasıl seçilecek?

Silahlandırılacak muhaliflerin nasıl seçileceğine ve "yanlış ellere" gitmediğinden nasıl emin olunacağına dair ciddi tereddütler de dile getiren bazı Kongre üyeleri, “bu silahların namlularının ileride bir gün ABD güçlerine çevrilmeyeceğinin” de garantisi olmadığı endişesini ifade ediyor. 

Örneğin Demokrat Parti California milletvekili Barbara Lee, "Bu düzenlemeyi desteklemem için yanıtlanması gereken hala çok fazla soru var. Suriyeli muhaliflere vereceğimiz silahların, Libya'da olduğu gibi yanlış ellere gitmeyeceğinden nasıl emin olacağız" diye konuştu. 

Yine Demokrat Parti'den California milletvekili Loretta Sanchez de "Bizim silahlarımızın ileride bir gün bize doğrultulup doğrultulmayacağını bilmiyoruz" diyerek, desteklenecek muhaliflerin gerçekten güvenilir müttefik olup olmayacaklarına dair şüphesini dile getirdi.

Düzenlemeye "evet" oyu kullananlar arasında bile, bu işi "gönülsüz" yaptığının işaretlerini veren Kongre üyeleri mevcut. Örneğin Demokrat Parti Virginia milletvekili James Moran, düzenleme için, "Kötü seçenekler arasındaki en iyi seçim. Daha iyi bir alternatif yok ve hiçbir şey yapmamanın da sorumluca bir davranış olmayacağı kanısındayım" dedi.

Kongre’de farklı konularda endişeler hakim

Bazı Kongre üyeleri de ABD'den eğitim ve ekipman desteği alacak muhaliflerin, ABD'nin "savaşta olduğu" IŞİD'den çok, Beşşar Esed rejimini hedef alacakları ve dolayısıyla düzenlemenin niyet edilen amaçtan sapacağı görüşünü dile getiriyor.

Obama'yı en çok eleştiren isimlerden Cumhuriyetçi Parti Arizona senatörü John McCain, önceki günkü Senato Silahlı Hizmetler Komitesi oturumunda, ABD Savunma Bakanı Chuch Hagel ve Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey'ye hitaben, "Siz bu eğitim vereceğiniz kişilerin, kendilerini yok eden Beşşar Esed'e değil de sadece IŞİD'e karşı savaşacağını mı sanıyorsunuz gerçekten? Bu kişilere sadece IŞİD'le savaşmaları için eğitim ve ekipman vereceğimizi söylüyorsanız, bunu yapacak çok kişi bulamazsınız" diye konuştu.

Birçok Kongre üyesi de IŞİD'e karşı izlenecek stratejide atılacak adımlar ve askeri güç kullanımı konusunda Kongre'de daha geniş çaplı tartışmaların yapılması ve Kongre olarak bu süreçte daha fazla söz sahibi olmaları gerektiğini düşünüyor. 

Hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlardan, yakın bir gelecekte tam ölçekli bir askeri yetki üzerinde Kongre'de oylama yapılması gerektiği fikrini savunan üyeler de bulunuyor. Düzenlemeye "hayır" oyu kullanan Cumhuriyetçi Parti Minnesota milletvekili Michelle Bachmann, ABD'nin IŞİD'le savaşmak için potansiyel olarak "güvenilmez" Suriyeli muhalifleri kullanmak yerine, tüm ölçekli bir askeri yetki tesis etmesi gerektiğini görüşünü dile getirdi.

Kongre'nin önünde tüm bu konuları tartışmak için zaman var ancak bunun için 4 Kasım'da yapılacak Kongre ara seçimlerini beklemek gerekiyor.

Düzenleme, ABD hükümetinin fonlanmaya devam etmesini öngören daha geniş kapsamlı bir harcama tasarısının içine ilave edildi ve harcama tasarısının süresi de 11 Aralık'ta doluyor. Yani bu durum, Obama'ya verilen yetkininin de süresinin 11 Aralık'ta dolacağı anlamına geliyor. Dolayısıyla konunun, Kongre ara seçimlerinin yapılacağı Kasım ayının ilk haftasından sonraki dönemde Kongre'de tekrar gündeme gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. 

Ne tür silahlar verileceği net değil

 Temsilciler Meclisi'nden geçen düzenlemenin içeriğine bakıldığında da ayrıntılara dair bazı soru işaretlerinin bulunduğu görülüyor. Düzenlemede, muhaliflere ne tür silahların tedarik edileceği, ağır silahların da dahil olup olmayacağı net değil.

Medyada çıkan bazı haberlerde, Pentagon yetkilieri arasında, muhaliflere küçük çaplı silahlar ve cephanenin ötesinde, tanksavar roketler, havan topu ve topçu silahlar da dahil daha büyük çaplı silahların da tedarik edilmesi yönünde desteğin bulunduğu yönünde iddialar yer alıyor. 

Temsilciler Meclisi Tahsisatlar Komitesi Savunma Alt Komitesi üyesi Cumhuriyetçi Parti Oklahoma milletvekili Tom Cole, programın küçük silahlarla başlayabileceğini ve sonrasında daha ağır silahlara doğru geçiş yapılabileceğini söyledi.

Düzenleme, muhaliflere askeri ekipman ve eğitim programının masrafları için herhangi bir bütçe de içermiyor.

Obama yönetimine sınırsız yetki vermede tereddütleri olan Kongre üyelerinin de etkisiyle düzenlemede Obama'ya tanınan yetkinin üzerinde bazı sınırlamalar ve ayrıca Kongre'nin denetiminin getirildiği de belirtiliyor. Örneğin Savunma Bakanı Hagel'a, Suriyeli muhaliflere yönelik herhangi bir eğitim faaliyetine başlamadan en az 15 gün önce Kongre üyelerini bilgilendirmesi ve eğitime tabi tutulan tüm muhaliflerin de geçmişinin kontrol edildiğini temin etmesi zorunluluğu getiriliyor. Hagel ayrıca, programın gidişatıyla ilgili olarak en geç 90 içerisinde Kongre'ye bilgi vermekle yükümlü kılınıyor.

Suudi Arabistan'da 5 bin muhalif yetiştirilecek

Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Buck McKeon tarafından hazırlanan 7 sayfalık düzenleme, IŞİD'e karşı askeri güç kullanımı yönünde açık bir yetki de içermezken, düzenleme ABD'nin Suriye'ye muharip asker göndermesine de "yeşil ışık" yakmıyor.

ABD yönetiminin, ilk yıl içerisinde, Suudi Arabistan'da kurulacak özel kamplarda 5 bin civarında Suriyeli muhalife eğitim vermeyi planladığı ifade ediliyor.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
İlgili konular
Bu haberi paylaşın