İSTANBUL

Xerox PARC’ın, BP ve NASA ile ortaklaşa yürüttüğü, metan gazı sızıntılarını düşük maliyetli bir yolla tespit eden Basılı Elektronik Sensör Projesi (SPHINCS), petrol çıkarma sahaları, doğal gaz üretim tesisleri ve maden ocaklarında meydana gelen kazaları ve yıllık zararı 20 milyar doları aşan doğal gaz kaçaklarını önlemeye yardımcı olacak.

Akıllı Hibrit Nano Kimyasal Basılı Algılayıcılar Sistemi (SPHINCS) adı verilen basılı elektronik teknolojisi, gaz kaçaklarının tesbiti gibi enerji sektörünün en önemli sorunlarından birini çözmeye aday oldu.

Karbon nanotüp algılayıcılarla, basılı elektronik algılayıcıların bir arada kullanılmasıyla geliştirilen bu teknoloji sayesinde metan gibi gaz kaçakları anında farkedilebilecek.

Geliştirilen teknoloji çok daha kolay ve ucuz bir yöntemle metan gazı kaçaklarının tespit edilmesini, kaçak yeri ve miktarının belirlenmesini sağlayacak.

PARC bünyesinde gerçekleştirilen BP ve NASA'nın desteklediği SPHINCS projesi, petrol çıkarma sahaları, doğal gaz ve maden ocakları gibi metan gazı sızıntısı riski olan bölgelere yerleştirilerek, olası bir sızıntının anında tespit edilmesini ve müdahale edilmesine imkan tanıyacak.

Plastik ve silikon gibi yüzeyler üzerine basılabilecek bu basılı elektronik dedektörler istenilen her ortama kolayca, yüksek maliyet oluşturmadan monte edilebilecek.

Maden ocağı sahiplerinin maddi gerekçeleri bahane etmeden basılı elektronik metan gazı dedektörlerini her alanda kullanmalarını sağlayacak.

Kazalar azalacak, atmosfer daha az kirlenecek

Açıklamaya göre, projenin hayata geçirilmesi durumunda, tüm dünyada ölümcül kazalara neden olan metan gazı kaçağı kaynaklı olayların  önüne geçilmesi konusunda çok önemli bir adım atılmış olacak.

Türkiye'de bugüne kadar metan gazı kaçaklarının neden olduğu grizu facialarında yüzlerce madencimizin şehit olması, bu buluşu Türkiye açısından da önemli hale getirdi.

Aynı zamanda bu buluş, petrol ve doğal gaz dağıtım şirketlerine yılda milyarlarca dolarlık kayıba neden olan gaz kaçaklarının da tespit edilip, önlenmesine yardımcı olacak.

Proje kapsamında BP, gaz bileşimleri ile ilgili verileri sağlıyor, üretim yeri ve tesislerinde çalışmaların test edilmesine izin veriyor. NASA ise Silikon Vadisi’ndeki araştırma merkezi Ames tesislerinde, konu ile ilgili gerçekleştirdiği projeksiyon ve demolarla projenin geliştirilmesine destek veriyor.

Muhabir: Gökhan Yıldız